علماى اهل سنت در كتب تاريخى و حديثى خود، مطلبى آورده اند، كه از آن بخوبى ميزان علم عمر را به قرآن مى توان معين نمود.
بيهقى در «شعب الايمان»، و قرطبى در تفسير خود به سند صحيح از عبدالله ابن عمر (فرزند خليفه) آورده اند، كه عمر سوره بقره را در 12 سال ياد گرفت، و وقتى از فراگيرى اين سوره فارغ شد به شكرانه اين نعمت، شترى قربانى كرد، (10) و اين بعد از وفات پيامبر بوده است، چون اين سوره در آخرين سالهاى وفات پيامبر نازل شده است پس بايد خليفه اين سوره را نزد يكى از صحابى پيامبر ياد گرفته باشد، پس بنابراين ميزان گفتار كسانى كه خلیفه را اعلم اصحاب مى دانند معلوم مى شود.
نكته ديگر اين كه بنابراين، حساب خليفه اگر مى خواست كل قرآن را ياد گيرد حدود صد و پنجاه سال وقت لازم داشت و معلوم است كه عمر خليفه كفاف نمى كند كل قرآن را ياد بگيرد و بخاطر همين امر بود، كه خليفه احكام موجوده در قرآن را نمى دانست و حتى كيفيت تيمم را هم بلند نبود.
چه قدر جاى تعجب است كه خليفه به جاى اينكه در قرآن و سنت نبوى ... معلم مردم باشد از همه مردم به قرآن جاهلتر است و شاگرد صحابه است ...
نقطه قابل توجه اينكه اين حال خليفه بود قبل از اينكه فراموشى و نسيان بر خليفه عارض شود اما بعد از عارض شدن فراموشى از محمد بن سيرين روايت شده كه عمر در آخر عمرش نسيان بر او عارض شد، و حتى تعداد ركعات نماز را هم فراموش مى كرد، و لذا حين امامت مردى جلو او مى ايستاد و كيفيت نماز را بر او تلقين مى كرد، هر وقت آن شخص اشاره مى كرد كه ركوع كند يا بلند شود جناب خليفه طبق دستور او عمل مى كرد. (11)
بسى جاى تعجب است، كه جناب خليفه با اين حال چگونه خود را لايق شان امامت و خلافت مىدانست، و با اين حالى كه داشت چگونه فتوى مى داد، و بين مردم قضاوت مى كرد.
پی نوشت ها
(10)شعب الايمان 2/331 ح 1957 تفسير قرطبى ج 1/34 سيره عمر (ابن جوزى) ص 165 الغدير ج 6/197.
(11)سيره عمر بن خطاب (ابن جوزى) ص 135 شرح ابى الحديد ج 12/65 خطبه 233.
