تسبیح که در اصل مدح و ستایش خداوند متعال است. یکی از بزرگترین سفارشاتی است که در دین مبین اسلام وارد شده است. آنگاه که انسان در هر مکانی و زمانی مدح و ذکر خدا را به زبان جاری میکند و به واسطه آن مدح و ذکر از خداوند استمداد میطلبد یکی از آداب در باب تسبیح، درست کردن وسیلهای است که در عرف به آن تسبیح میگویند و فراوان توصیه شده است که تسبیحی که میگیرید از تربت حضرت سیدالشهداء باشد که ثواب فراوانی بر آن مترتب است. به این جمله استاد بزرگوار آقای محدثی توجه کنید که مینویسد.
«تسبیح تربت قصیدهای صد بیتی است و واژههایش همه عاشورائی که دانههایش همراه ذاکر ذکر میگوید و عطر شهادت را میپراکند. کربلائیان با مضمون این قصیده مقدس همنوائی میکنند و با ترکیبات آنکه (اللّه اکبر) (الحمدللّه) (سبحان اللّه) است آشنا و مأنوسند. دانههای تسبیح تربت گهرهایی است که از خاک کوی عشق گرفته شده و از آن نوری تا ملکوت خدا متصاعد میشود (۹۴).
در اخبار زیادی وارد شده است بر اینکه از تربت حسین علیه السلام تسبیح بگیرید.
چنانچه ابراهیم ثقفی از پدرش از حضرت صادق آل محمد صلی الله علیه و آله حدیث نقل میکند که فاطمه زهرا علیهاالسلام مقداری پشم را بافته بود و ریسمانی درست کرده بود بر او گرهای چند زده بود که شماره عدد تکبیرات به او میکرد وقتی حضرت حمزه سیدالشهداء شهیدشد از تربت او تسبیح درست کرد و مردم هم استفاده میکردند وقتی امام حسین علیه السلام شهید شد امر راجع به او شد و مردم از تربت آن حضرت در جهت تسبیح استفاده میکردند به جهت برتری که در تربت سیدالشهداء است.
فَلمّا قتل الحسین صلوات اللّه علیه عُدِل بالأمر الیه فاستعملوا تُربته لما فیه من الفضل و المزَّیة (۹۵).
امام صادق علیه السلام میفرمایند:
من کانت معه سَبْحَة من طین قبر الحسین علیه السلام کتِبَ مُسَبِّحا وان لَمْ یسَبِّحْ بِها. (۹۶)
هر کس که همراه داشته باشد تسبیحی که از خاک قبر امام حسین علیه السلام درست شده باشد جزء تسبیح گویان به حساب میآید ولو ذکر و تسبیح نگوید.
توصیه شده در به همراه داشتن تسبیح تربت سیدالشهداء که اگر انسان حتّی ذکر هم نگوید جزء مسبّحین شمرده میشود و اگر ذکر بگوید که به مراتب اجز و مزد برای او نوشته میشود.
و در روایتی دیگر از حضرت امام کاظم علیه السلام است که:
لا یستغنی شیعتنا عن اربعة... وسَبْحَة من طین قبر الحسین علیه السلام فیها ثلاث و ثلاثون حَبَّةٍ (۹۷)
میفرمایند: شیعیان ما از ۴ چیزی بینیاز نیستند که یکی از آنها همراه داشتن تسبیح است که از خاک قبر حسین علیه السلام درست شده باشد که تعداد دانههای آن ۳۳ تا باشد.
و در روایتی دیگر هست که از امام زمان علیه السلام سؤال کردند آیا جایز است تسبیح به طین قبر سیدالشهداء علیه السلام و آیا در او فضیلتی هست پس نوشتند به خط مبارکشان تسبیح کن که هیچ تسبیحی افضل از اونیست و از جمله فضل او این است که تسبیح کننده تسبیح گفتن را فراموش میکند و تسبیح را میگرداند بیجهت ولی ثواب آن تسبیح برای او نوشته میشود.
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمودند:
مَنْ اراد سبحة من تربة الحسین علیه السلام مرة واحدة بالاستغفار أو غیره کتب اللّه سبعین مرّة (۹۸).
حضرت میفرمایند کسی که با تسبیحی که از تربت حسین علیه السلام درست شده است یک مرتبه استغفار کند ثواب هفتاد مرتبه استغفار برای او نوشته میشود.
در حدیثی دیگر راجع به فضیلت تسبیح گفتن با تربت حضرت سیدالشهداء علیه السلام نقل شده است که امام معصوم علیه السلام فرمودند:
من ادار تربة الحسین علیه السلام فی یده و قال: سبحان اللّه و الحمدللّه و لا اله الا اللّه و اللّه اکبر. مع کل حبّة، کتب له ستة آلاف حسنة و محی عنه ستة آلاف سیئة و رفع له ستة الاف درجة (۹۹).
میفرمایند کسی که با تسبیح تربت حضرت سیدالشهداء ذکر سبحان اللّه و الحمدللّه و لا اله الا اللّه و اللّه اکبر را بگوید در مقابل هر عدد از دانههای تسبیح ۶ هزار حسنه برای او نوشته میشود و ۶ هزار گناه از او بخشیده میشود و ۶ هزار درجه بر درجات او افزوده میشود.
عن الصادق علیه السلام: قال: ان الحور العین اذا ابصرن بواحد من الاملاک یهبط الی الارض لامر ما یستهدین منه السبح و التربة من طین قبر الحسین علیه السلام (۱۰۰).
امام صادق علیه السلام فرمودند هرگاه ملائکه به زمین نازل میشوند حورالعین از آنها خواهش میکنند تا تسبیح و تربت قبر حسین را برای آنها هدیه ببرند. پس معلوم گشت که خیلی مفید است که همین تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام را انسان با تسبیحی بگوید که از خاک قبر حضرت سیدالشهداء علیه السلام گرفته شده باشد که اجر و ثواب فراوان دارد. و معمولاً انسان همیشه تسبیح را همراه خود دارد که این را هم سابقا اشاره کردیم که همراه داشتن تربت امام حسین علیه السلام امان است از هر بدی برای انسان و سپری برای انسان است.
پی نوشت:
______________________
(۹۴)- شفاءالصدور: ۱، ص ۲۸۸.
(۹۵)- راهنما.
(۹۶)- فرهنگ عاشورا: ص ۱۱۳.
(۹۷)- بحارالانوار: ۸۵ / ۳۳۳.
(۹۸)- من لایحضره الفقیه: ۱، ص ۲۶۸.
(۹۹)- تهذیب: ۶، ص ۷۵ باب ۲۲، ح ۱۶.
(۱۰۰)- وسائل الشیعة: ۸، ص ۳۱۳؛ بحار الانوار: ۸۵، ص ۳۳۴، ح ۱۸.