آرى، با استقامت سيّدالشهداء عليه السلام معاويه نتوانست براى يزيد از ايشان بيعت بگيرد. از اين رو، او به شام برگشت و قبل از مرگش مروان را از حاكميّت بر مدينه عزل كرد و به جاى او وليد بن عتبه را قرار داد.1
اكنون به راز اين جا به جايى سياسى در پاسخ اين پرسش كه چرا مروان بايد كنار مى رفت و به جاى او وليد مى آمد، اشاره مى كنيم. مروان با سيّدالشهداء عليه السلام دشمنى داشته و معتقد بوده كه به هر شكلى حسين بن على عليهما السلام را بايد به قتل رساند، ولى وليد بن عتبه ديدگاهش درباره سيّدالشهداء عليه السلام اين گونه نبوده است. معاويه نمى خواسته فردى هم چون مروان در آن شرايط بر سر كار باشد.
ادّعايى كه در مقام اثبات آن هستيم، از همين جا به جايى سياسى سرچشمه مى گيرد. همين تفاوت نظر بين مروان و وليد، موجب عزل و نصب آنان شده است. اين جا به جايى از برنامه هايى است كه اگر اجرا نمى شد، نقشه شهادت حضرت سيّدالشهداء عليه السلام به آن كيفيّت، پيش نمى آمد. پس طرح و برنامه اى از قبل تعيين شده بود، كه اجرا شده است.
به عبارت ديگر، معاويه قصد نداشته با شدّت با امام حسين عليه السلام در مدينه برخورد كند، پس نبايد مروان حاكم شهر باشد.
1 . الامامة والسياسه: 1 / 198. اما بنا به قول بعضى مانند ابن الاعثم در الفتوح عزل مروان و نصب وليد بن عتبه را يزيد در اوّلين روزهاى به قدرت رسيدنش انجام داد (الفتوح: 5 / 9).
