در مورد حكم نام بردن اسم شريف حضرت عليه السلام بيش از صد روايت وجود دارد كه مى توان آن ها را به چهار دسته تقسيم كرد:
1- رواياتى كه به طور مطلق و بدون هيچ قيد و شرطى از ذكر نام حضرت نهى كرده است . (925)
2- رواياتى كه از ذكر نام شريف آن حضرت تا زمان ظهور نهى كرده است . (926)
3- رواياتى كه علت نهى از ذكر نام شريف آن حضرت را خوف و تقيه و علل ديگر دانسته است . (927)
4- رواياتى كه در آنها به اسم شريف حضرت چه از سوى امام يا راوى تصريح شده است . (928)
دسته اول و دوم بيانگر يك معناست برخى با استناد روايات به حرمت فتوا داده و ذكر نام شريف حضرت را تا زمان ظهور حرام دانسته اند ، از آن جمله مى توان از علامه مجلسى ، شيخ صدوق ، شيخ مفيد ، طبرسى ، مير داماد ، محدث جزايرى ، محدث نورى ، ميرزاى شيرازى ، ميرزا محمد تقى اصفهانى - رضوان الله عليهم - نام برد.
و برخى نيز حرمت ذكر نام شريف آن حضرت را مقيد به صورت خوف و تقيه دانسته اند كه از آن جمله مى توان از اربلى ، شيخ حر عاملى ، خواجه نصير الدين طوسى ، و فيض كاشانى و ديگران - رضوان الله عليهم - نام برد.
برخى نيز اين حكم را به عصر غيبت صغرا اختصاص داده اند.
به نظر مى رسد كه حق با قول دوم باشد؛ يعنى حرمت مختص به صورت خوف و تقيه است به دليل :
1- در باب تلقين محتضر در حديثى چنين آمده است :((تلقين كن به محتضر كلمات فرج و شهادتين و اسم هر يك از امامان را تا هنگام فوتش)). (929) معلوم است كه هنگام تلقين به اسم حضرت تصريح مى شود.
2- در مورد تلقين ميت نيز همين دستور آمده كه نام هر يك از امامان را بر او ببر و تلقين كن ، كه از آن جمله نام امام زمان عليه السلام است . (930)
3- محمد بن ابراهيم كوفى مى گويد: امام عسكرى عليه السلام براى كسى كه اسمش را برد به توسط من پولى فرستاد تا گوسفندى از طرف حضرت قربانى كند و فرمود: اين به جهت عقيقه براى فرزندم محمد عليه السلام است)). (931)
4- كنيه معروف حضرت عسكرى عليه السلام ابو محمد است و در اين كنيد تصريح به اسم حضرت مهدى عليه السلام مى باشد.
5- از امام رضا عليه السلام در مورد زيارت قبر امام حسين عليه السلام سؤ ال شد ، حضرت فرمود:((... و بسيار بر محمد و آل او درود مى فرستى و نام هر يك از آنها را مى برى و به سوى خدا از دشمنانشان پناه مى برى)). (932)
محق اربلى مى گويد:((نظر من چنين است كه منع از ذكر نام شريف حضرت به جهت تقيه در دوران خوف و تحت تعقيب بودن و سوال از نام و محل ايشان بوده است ، ولى الان كه خوف و تقيه اى نيست منع و حرمتى از ذكر نام شريفش وجود ندارد)). (933)
6- جابر بن عبدالله انصارى به امام باقر عليه السلام مى گويد:((وارد بر فاطمه زهرا عليها السلام شدم تا در ولادت امام حسن عليه السلام به حضرتش تهنيت بگويم ، صحيفه اى از در سفيد در دست مباركش يافتم ، سؤ ال كردم : اى بهترين زنان عالم اين صحيفه كه در دستان شما مى بينم چيست ؟ حضرت فرمود: در آن اسامى امامان از فرزندانم هست ... جابر مى گويد: نگاه كردم و اسامى هر يك از امامان را در آن صحيفه مشاهده كردم ...)). (934)
7- در احاديث زيادى از رسول اكرم صلى الله عليه و آله وارد شده كه حضرت مهدى همنام رسول خداست ، و اين تصريح ضمنى به نام مبارك امام زمان عليه السلام است
925- كافى ، ج 1 ، ص 332.
926- كمال الدين ، ص 214.
927- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 31.
928- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 500.
929- كافى ، ج 3 ، ص 134.
930- وسائل الشيعه ، ج 3 ، ص 174.
931- وسائل الشيعه ، ج 21 ، ص 448.
932- وسائل الشيعه ، ج 14 ، ص 549.
933- كشف الغمه ، ج 3 ، ص 310.
934- كمال الدين ، ص 307.
منبع :کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات
نویسنده :علی اصغر رضوانی
انتشارات مسجد مقدس جمکران
