در اين مورد سه دسته روايت وجود دارد:
1- رواياتى كه دلالت بر وجود ندا به صورت اجمال دارد و اينكه اين ندا را علايم حتمى ظهور حضرت مهدى عليه السلام است . (1098)
2- دسته دوم رواياتى است كه دلالت بر دو گونه ندا دارد: يكى نداى به حق كه در ابتدا پديد مى آيد و ديگرى نداى به باطل كه بعد از آن است . (1099)
3- در برخى از روايات نيز اشاره شده كه ندا به اسم قائم است . (1100)
با نظرى به مجموع احاديث((صيحه و فزع و نداى آسمانى))پى مى بريم كه تمام آنها به يك معناى مشترك اشاره دارند ، گر چه با تعبيرهاى مختلف آمده اند و بر اين ادعا مى توان شواهدى اقامه نمود:
الف : صيحه و ندا هر دو به جبرئيل نسبت داده شده است .
ب : وقت هر دو در يك زمان يعنى شب جمعه ، بيست و سوم ماه رمضان معين شده است .
ج : آثار اين دو يكسان بيان شده است .
1098- كمال الدين ، ص 649.
1099- الغيبة ، نعمانى ، ص 254.
1100- كمال الدين ، ص 328 ، ح 7.
منبع : کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات
نویسنده : علی اصغر رضوانی
