شيوه ى بزرگان و خردمندان چنان است كه در اواخر عمر، بهترين تجربه ها و دانسته هاى دوران زندگى خود را به عنوان 'موعظت' و 'وصيت' بر زبان و قلم جارى مى سازند تا درس زندگى براى آيندگان باشد و به راستى كه بسيارى از آن يادگارهاى گرانبها، راهگشا و زندگى سازند، درس آموز و عبرت انگيزند. بهره ورى از تجربه ها و دانش ديگران هنر بزرگى است، از اينرو 'داناترين انسانها كسانى هستند كه از دانسته هاى ديگران بهترين بهره ها را برند.'
حضرت اميرالمومنين عليه السلام- هرچند كه سرتاسر زندگى اش درس آموز است- در برهه هاى خاصى، توصيه هاى گرانقدرى به فرزندان و ياران خويش داشته است و آنان را نسبت به انجام آنها سفارش فرموده است. تمامى آن توصيه ها به راستى ما را هوشيار مى كند، بيدار مى سازد و به خود مى آورد و حتى شرمنده شان مى كند كه چرا در انجام آن تعاليم حيات بخش و زندگى ساز و آخرت پرداز، كوتاهى و سستى مى ورزيم.
پيداست ضمن آنكه تمامى توصيه ها و موعظه هاى آن حضرت ارزشمند است، وصيتى را كه در بستر شهادت بيان فرموده است از اهميت بسيار ويژه اى برخوردار است و با وجود آنكه عناوين و مضامين آن در برگيرنده اساسى ترين دستورهاى دينى است، متن كامل آن در ميان شيعيان شهرت و رواج چندانى ندارد.
در اين نوشته توفيق آن را يافته ايم كه ضمن نقل متن كامل وصيتنامه، آن را به اختصار شرح دهيم. دامنه اين شرح تا آنجاست كه ما را فقط با اهميت مباحث آشنا مى سازد. لازم است يادآورى شود اين وصيتنامه در سه كتاب ذيل آمده است:
1- فروع كافى جلد هفتم صفحه ى 51 تا 52. "نوشته ى مرحوم كلينى متوفى به سال 328 يا 329 ه. ق"
2 - من لايحضره الفقيه جلد چهارم صفحه ى 189 تا 191. "نوشته ى مرحوم صدوق متوفى به سال 381 ه. ق"
3 - نهج البلاغه بخش نامه ها، وصيت چهل و هفتم. "گردآورى شده توسط مرحوم سيدرضى متوفى به سال 404 ه. ق"
البته متنى كه در كافى و من لايحضره الفقيه آمده كاملتر از متن نهج البلاغه است. و قسمت آخر وصيتنامه در نهج البلاغه در دو كتاب مذكور وجود ندارد. همچنين مقدمه وصيت نامه هم كه در من لايحضره الفقيه ذكر شده، در كافى و نهج البلاغه نيست و متن اصلى در دو كتاب كافى و من لايحضره الفقيه تقريبا يكسان است.در ضمن در كافى يك وصيت نامه مالى- خانوادگى نيز پيش از وصيت نامه مذكور نقل شده است. اميدواريم كه اين آشنايى شروعى باشد براى كوشش در اجراى آن تعاليم ارزشمند. از خداوند مى خواهيم ما را از پيروان و دوستداران حضرتاميرالمومنين على عليه السلام قرار دهد و آتش ولايت و محبت آن حضرت و فرزندان گرامى اش، ائمه هدى- عليهم السلام- را در دل ما و فرزندان ما شعله ور فرمايد: آمين.
سه شنبه هفدهم رمضان المبارك 1419 ه. ق
برابر با پانزدهم دى ماه 1377 ه. ش
منبع:آخرین دیدار
نویسنده:نادر فضلى
بازدیدکننده گرامی: از این پس، هر سه روز یکبار شاهد یک فصل از این کتاب خواهید بود