بَابُ الدُّعَاءِ عَلَى الْعَدُوِّ
1- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عـَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ شَكَوْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع جَاراً لِي وَ مَا أَلْقَى مِنْهُ قَالَ فَقَالَ لِيَ ادْعُ عـَلَيـْهِ قـَالَ فـَفـَعـَلْتُ فـَلَمْ أَرَ شَيْئاً فَعُدْتُ إِلَيْهِ فَشَكَوْتُ إِلَيْهِ فَقَالَ لِيَ ادْعُ عـَلَيـْهِ قـَالَ فـَقـُلْتُ جـُعـِلْتُ فـِدَاكَ قـَدْ فـَعـَلْتُ فَلَمْ أَرَ شَيْئاً فَقَالَ كَيْفَ دَعَوْتَ عَلَيْهِ فَقُلْتُ إِذَا لَقِيتُهُ دَعَوْتُ عَلَيْهِ قَالَ فَقَالَ ادْعُ عَلَيْهِ إِذَا أَدْبَرَ وَ إِذَا اسْتَدْبَرَ فَفَعَلْتُ فَلَمْ أَلْبَثْ حَتَّى أَرَاحَ اللَّهُ مِنْهُ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 276 رواية : 1
ترجمه :
1- اسـحـاق بـن عمار گويد: به حضرت صادق (ع ) از دست همسايه اى كه داشتم و آزارى كه او از بمن مى رسيد شكايت كردم ؟ گويد: بمن فرمود: بر او نفرين كن ، پس من نفرين كردم ولى نتيجه اى نديدم ، پس دوباره خدمتش رفتم و شكايت كردم ؟ فرمود: بر او نفرين كـن گـويـد: عـرضـكردم : فدايت گردم من نفرين كردم و نتيجه اى نديدم ، فرمود: چگونه نفرين كردى ؟ عرضكردم : هرگاه باو برخوردم نفرينش كردم ، گويد: فرمود: چون بتو پـشـت كند و رو گرداند نفرينش كن ، پس من اينكار را كردم و زمانى نگذشت كه خدا مرا از شر او آسوده كرد.
شــرح :
ظاهر اين خبر با ذيل حديث اول از باب قبل كمى منافات دارد زيرا در آنجا فرمود نفرين در حـق هـمـسايه صحيح نيست و مستجاب نشود چون انسان مى تواند خانه خود را بفروشد و از وى خـلاص شـود و در ايـنـجـا فـرمـود نـفـريـن بـا چـنـين شرطى (يعنى هنگام پشت كردن و روگـردانـدنش ) پذيرفته گردد و رفع و تنافى به قرينه عنوان باب بدين است كه در حـديث قبل مراد نفرين در حق همسايه ايست كه صدمه اش به انسان تنها از جهت همسايگى نه از راه دشمنى . و در اين خبر مراد نفرين بد دشمنى است كه در همسايگى انسان است نه همسايه فقط.
2- وَ رُوِيَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ إِذَا دَعَا أَحَدُكُمْ عَلَى أَحَدٍ قَالَ اللَّهُمَّ اطْرُقْهُ بِبَلِيَّةٍ لَا أُخْتَ لَهَا وَ أَبِحْ حَرِيمَهُ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 277 رواية : 2
ترجمه :
2- و از حضرت ابى الحسن عليه السلام روايت شده كه فرمود: هرگاه يكى از شماها بر دشـمـن نـفـرين كند بگويد: (((اللهم اطرقه ببلية لا اخت لها و ابح حريمه ))) (يعنى بار خدايا او را ببلاى شبانه كه مانند ندارد دچار كن ، و دشمن را بر او چيره ساز).
3- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عـَنْ يـُونـُسَ بـْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ لِي جَاراً مِنْ قُرَيْشٍ مِنْ آلِ مُحْرِزٍ قَدْ نـَوَّهَ بـِاسـْمِي وَ شَهَرَنِي كُلَّمَا مَرَرْتُ بِهِ قَالَ هَذَا الرَّافِضِيُّ يَحْمِلُ الْأَمْوَالَ إِلَى جَعْفَرِ بْنِ مـُحـَمَّدٍ قـَالَ فـَقـَالَ لِي فـَادْعُ اللَّهَ عـَلَيـْهِ إِذَا كـُنـْتَ فـِي صـَلَاةِ اللَّيْلِ وَ أَنْتَ سَاجِدٌ فِي السَّجـْدَةِ الْأَخـِيـرَةِ مـِنَ الرَّكـْعـَتَيْنِ الْأُولَيَيْنِ فَاحْمَدِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مَجِّدْهُ وَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنَّ فـُلَانَ بـْنَ فـُلَانٍ قـَدْ شـَهـَرَنـِي وَ نـَوَّهَ بِي وَ غَاظَنِي وَ عَرَضَنِي لِلْمَكَارِهِ اللَّهُمَّ اضْرِبْهُ بِسَهْمٍ عَاجِلٍ تَشْغَلْهُ بِهِ عَنِّي اللَّهُمَّ وَ قَرِّبْ أَجَلَهُ وَ اقْطَعْ أَثَرَهُ وَ عَجِّلْ ذَلِكَ يَا رَبِّ السَّاعَةَ السَّاعـَةَ قـَالَ فـَلَمَّا قـَدِمـْنـَا الْكـُوفَةَ قَدِمْنَا لَيْلًا فَسَأَلْتُ أَهْلَنَا عَنْهُ قُلْتُ مَا فَعَلَ فُلَانٌ فـَقـَالُوا هـُوَ مَرِيضٌ فَمَا انْقَضَى آخِرُ كَلَامِي حَتَّى سَمِعْتُ الصِّيَاحَ مِنْ مَنْزِلِهِ وَ قَالُوا قَدْ مَاتَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 277 رواية : 3
ترجمه :
3- يونس بن عمار گويد: به حضرت صادق (ع ) عرض كردم : من گرفتار همسايه اى از قـريـش از آل مـحـرز شـده ام كـه نـام مـرا فـاش كـرده و مرا شهره مردم ساخته (كه همه مرا بشناسند) هرگاه به او بگذرم گويد: اين را فضى است و مالها را به نزد جعفر بن محمد مـى بـرد؟ گويد: حضرت به من فرمود: در نماز شب به او نفرين كن آنگاه كه به سجده روى در سـجـده آخـر از ركـعـت اول ، پـس خداى عزوجل را حمد كن و تمجيد نما و بگو: (آنچه ترجمه اش اينست :) بار خدايا فلان پسر فلان مرا شهره مردم كرده ، و نام مرا فاش كرده و مرا بخشم آورده و در معرض خطرها قرار داده بار خدايا او را با تير شتابانى بزن كه او را از مـن بـاز دارى ، بـار خـدايـا مـرگـش را نـزديـك كـن و اثـرش را از مـيـان بـردار، و پـروردگـارا در آن شـتـاب كـن ، السـاعـة . السـاعـة (يعنى هم اكنون )، گويد: همينكه به كـوفـه آمـديـم شـبـانـه وارد شـديـم ، و از خـانـواده خـود از حـال آن مـرد پرسيدم و گفتم : فلانى چه كرد؟ گفتند: مريض و بيمار است ، و هنوز سخنم را به پايان نرسانده بودم كه صداى شيون از خانه اش بلند شد و گفتند: مرد.
4- أَحـْمـَدُ بـْنُ مـُحـَمَّدٍ الْكـُوفـِيُّ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ الْحـَسـَنِ التَّيْمِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ يـَعـْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ الْعَلَاءُ بْنُ كَامِلٍ إِنَّ فُلَاناً يـَفـْعَلُ بِي وَ يَفْعَلُ فَإِنْ رَأَيْتَ أَنْ تَدْعُوَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ هَذَا ضَعْفٌ بِكَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنَّكَ تـَكْفِي مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَ لَا يَكْفِي مِنْكَ شَيْءٌ فَاكْفِنِي أَمْرَ فُلَانٍ بِمَ شِئْتَ وَ كَيْفَ شِئْتَ وَ مِنْ حَيْثُ شِئْتَ وَ أَنَّى شِئْتَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 278 رواية : 4
ترجمه :
4- يـعـقـوب بـن سـالم گـويـد: خـدمـت حـضـرت صـادق (ع ) بـودم پـس عـلاء بـن كـامـل بـه آن حـضـرت عرض كرد: همانا فلان كس به من (آزار) مى كند (و هر چه خواهد) مى كند؟ اگر صلاح مى دانيد بدرگاه خداى عزوجل بر او نفرين كنيد؟ فرمود: اين از ضعف (و ناتوانى ) تو است بگو: (((بار خدايا تو از هر چيز كفايت كنى و چيزى از تو كفايت نكند كار فلان كس را درباره من كفايت فرما بدانچه خواهى و هر گونه خواهى و از هر راهى كه و از آنجا كه خواهى ))).
شــرح :
مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ايـنـكه امام (عليه السلام ) فرمود: (((اين از ضعف تو است ))) چند احـتـمـال دارد (1) اشـاره بـه ايـنـسـت كـه ضرر زدن به دشمن بسبب نفرين بواسطه ضعف تـقـوى و ورع و ضـعـف دعـا و تـوكل بر خدا است . (2) اينكه مقصود ضعف يقين تو است كه بخدا پناه نبردى و بدرگاه او نرفته و به نزد من آمده اى و از من در خواست دعا كنى . (3) مقصود ضعف در تقيه و كيفيت معاشرت است كه نتوانسته اى دشمن را راضى نگهدارى . (4) اشاره به چيزى كه از سخنان آن حضرت در ضمن معلوم مى شود، كه چنين استفاده شود كه دعـا كـرده و چـون دعـايـش مـسـتـجـاب نـشـده ايـنـك بـدان حـضـرت تـوسـل جـسـته ، و معناى فرمايش حضرت بنابراين چنين است : كه مستجاب نشدن دعاى تو بخاطر ضعف (و كمى ) دانش تو درباره دعا و آداب و شرائط آنست ، سپس اين دعا را به او آموخت .
5- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عـَنْ أَحـْمـَدَ بـْنِ مـُحـَمَّدٍ عـَنِ ابـْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْمـِسـْمـَعِيِّ قَالَ لَمَّا قَتَلَ دَاوُدُ بْنُ عَلِيٍّ الْمُعَلَّى بْنَ خُنَيْسٍ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَأَدْعُوَنَّ اللَّهَ عَلَى مَنْ قَتَلَ مَوْلَايَ وَ أَخَذَ مَالِي فَقَالَ لَهُ دَاوُدُ بْنُ عَلِيٍّ إِنَّكَ لَتُهَدِّدُنِي بِدُعَائِكَ قَالَ حـَمَّادٌ قـَالَ الْمـِسْمَعِيُّ فَحَدَّثَنِي مُعَتِّبٌ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع لَمْ يَزَلْ لَيْلَتَهُ رَاكِعاً وَ سَاجِداً فـَلَمَّا كـَانَ فـِي السَّحـَرِ سـَمِعْتُهُ يَقُولُ وَ هُوَ سَاجِدٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِقُوَّتِكَ الْقَوِيَّةِ وَ بِجَلَالِكَ الشَّدِيدِ الَّذِي كُلُّ خَلْقِكَ لَهُ ذَلِيلٌ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَنْ تَأْخُذَهُ السَّاعَةَ السَّاعَةَ فَمَا رَفَعَ رَأْسَهُ حَتَّى سَمِعْنَا الصَّيْحَةَ فِي دَارِ دَاوُدَ بْنِ عَلِيٍّ فَرَفَعَ أَبُو عـَبْدِ اللَّهِ ع رَأْسَهُ وَ قَالَ إِنِّي دَعَوْتُ اللَّهَ بِدَعْوَةٍ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْهِ مَلَكاً فَضَرَبَ رَأْسَهُ بِمِرْزَبَةٍ مِنْ حَدِيدٍ انْشَقَّتْ مِنْهَا مَثَانَتُهُ فَمَاتَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 278 رواية : 5
ترجمه :
5- مـسـمـعى گويد: همينكه داود بن على (كه از جانب خلفاى عباسى حاكم مدينه بود) معلى بـن خـنيس را (كه آزاد كرده امام صادق عليه السلام و از نزديكان آن حضرت بود) كشت ، و آن حضرت عليه السلام فرمود: هر آينه نفرين كنم بدرگاه خدا كسيكه آزاد شده من (معلى ) را كشته ، و مال مرا ربوده است ؟ داود بن على گفت : آيا مرا به نفرين خود تهديد مى كنى ؟ حماد (كه راوى حديث است ) گويد:
مـسـمـعـى گـفـت : مـعـتـب (خادم امام صادق عليه السلام ) براى من حديث كرد امام صادق عليه السلام در آن شب پيوسته در ركوع و سجود بود، پس همينكه سحر شد شنيدم كه در سجده مـى فـرمـود: (((بـار خـدايا از تو به نيروى نيرومندت و بجلالت سختت كه همه آفريده هـايـت در بـرابر آن خوراند درخواست كنم كه بر محمد و خاندانش رحمت فرستى و او را هم اكـنـون السـاعـه بـگـيـرى ))) (معتب گويد:) آن حضرت سر از سجده بر نداشته بود كه فـريـاد شـيـون از خـانـه داود بـن عـلى شـنيديم ، پس حضرت صادق (ع ) سر (از سجده ) بـرداشـت و فـرمـود: مـن خـدا را بـه دعـائى خـوانـدم و خـداى عزوجل فرشته اى فرستاد كه با ميلى آهنين چنان بر سر او زد كه مثانه اش از آن ضربت شكافت و مرد.
