باب : فطره الخلق على التوحيد
عـَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قُلْتُ فِطْرَتَ اللّهِ الَّتِى فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها قَالَ التَّوْحِيدُ
اصول كافى ج : 3 ص : 19 رواية :1
ترجمه روايت شريفه :
1ـ هشام بن سالم گويد: از امام صادق (ع ) آيه شريفه (((فطرت خدائى است كه مردم را بر آن آفريده 30 سوره 30 ـ))) را پرسيدم ، فرمود: آن توحيد (يگانه پرستى ) است .
عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قـَالَ سـَأَلْتـُهُ عـَنْ قـَوْلِ اللَّهِ عـَزَّ وَ جـَلَّ فـِطْرَتَ اللّهِ الَّتِى فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها مَا تـِلْكَ الْفِطْرَةُ قَالَ هِيَ الْإِسْلَامُ فَطَرَهُمُ اللَّهُ حِينَ أَخَذَ مِيثَاقَهُمْ عَلَى التَّوْحِيدِ قَالَ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ وَ فِيهِ الْمُؤْمِنُ وَ الْكَافِرُ
اصول كافى ج : 3 ص : 19 رواية :2
ترجمه روايت شريفه :
عـبـدالله بـن سـنـان گـويـد: از امـام صـادق (ع ) راجـع بـقـول خـداى عـزوجـل : (((فـطرت خدائى است كه مردم را بر آن آفريده ))) پرسيدم ، اين فـطـرت چـيـسـت ؟ فرمود: فطرت اسلام است كه خدا مردم را هنگاميكه از آنها پيمان گرفت بـر يگانه پرستى آفريد. خدا فرمايد: (((مگر من پروردگار شما نيستم ؟))) و در آن مؤ من و كافر هر دو بودند.
مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عـَنْ أَحـْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ سـَأَلْتُ أَبـَا عـَبـْدِ اللَّهِ ع عـَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِطْرَتَ اللّهِ الَّتِى فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها قَالَ فَطَرَهُمْ جَمِيعاً عَلَى التَّوْحِيدِ
اصول كافى ج : 3 ص : 19 رواية :3
ترجمه روايت شريفه :
زراره گـويـد از امـام صـادق (ع ) راجـع بـقـول خـداى عـزوجـل :(((فطرت خدائى است كه مرد را بر آن آفريده ))) پرسيدم ، فرمود: همه را بر يگانه پرستى آفريد.
عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قـَالَ سـَأَلْتـُهُ عـَنْ قـَوْلِ اللَّهِ عـَزَّ وَ جَلَّ حُنَفاءَ لِلّهِ غَيْرَ مُشْرِكِينَ بِهِ قَالَ الْحَنِيفِيَّةُ مِنَ الْفـِطـْرَةِ الَّتـِى فـَطـَرَ اللَّهُ النَّاسَ عـَلَيـْهـَا لَا تـَبـْدِيـلَ لِخـَلْقِ اللَّهِ قـَالَ فـَطَرَهُمْ عَلَى الْمـَعـْرِفـَةِ بـِهِ قـَالَ زُرَارَةُ وَ سـَأَلْتـُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى الْآيَةَ قَالَ أَخْرَجَ مِنْ ظـَهْرِ آدَمَ ذُرِّيَّتَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَخَرَجُوا كَالذَّرِّ فَعَرَّفَهُمْ وَ أَرَاهُمْ نَفْسَهُ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَمْ يَعْرِفْ أَحَدٌ رَبَّهُ وَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ يَعْنِى الْمَعْرِفَةَ بـِأَنَّ اللَّهَ عـَزَّ وَ جـَلَّ خـَالِقـُهُ كـَذَلِكَ قـَوْلُهُ وَ لَئِنْ سـَأَلْتـَهـُمْ مـَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللّهُ
اصول كافى ج : 3 ص : 20 رواية :4
ترجمه روايت شريفه :
زراره گـويـد: از امـام بـاقـر (ع ) ايـن قـول خـداى عزوجل را پرسيدم : (((مخلصان خدا باشيد و باو مشرك نشويد 31 سوره 22 ـ))) فرمود: فـطـرت حـنيفيه (مستقيم و بى انحراف ) است كه خدا مردم را بر آن آفريده (((آفرينش خدا را تغييرى نيست ))) فرمود: خدا مردم را بر معرفت خود آفريده .
زراره گـويـد و نـيـز از آن حـضـرت ايـن قـول خـداى عـزوجـل را پـرسـيـدم : (((و چـون پـروردگـارت فـرزنـدان آدم از پـشتهايشان نسلشان را برگرفت و بر خودشان گواه ساخت كه مگر من پروردگار شما نيستم ؟ گفتند: چرا 172 سـوره 7 ـ))) فـرمـود: از پـشـت آدم نـژادش را تا روز قيامت در آورد، و مانند مورچگان خارج شـدنـد، سـپـس خـود را بـآنـهـا مـعرفى كرد و وانمود، و اگر چنين نميكرد، هيچكس (در دنيا) پروردگارش را نميشناخت ، و فرمود رسولخدا (ص ) فرمايد: هر نوزادى بر همين فطرت مـتـولد مـيـشـود، يـعـنـى خـداى عـزوجـل را خـالق خـود مـيـدانـد، هـمـچـنـيـن اسـت قـول خداى تعالى :(((اگر از آنها بپرسى ، آسمانها و زمين را كه آفريده ؟ خواهند گفت : خدا)))
عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ مُحَمَّدٍ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع فـِي قـَوْلِ اللَّهِ عـَزَّ وَ جَلَّ فِطْرَتَ اللّهِ الَّتِى فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها قَالَ فَطَرَهُمْ عَلَى التَّوْحِيدِ
بَابُ كَوْنِ الْمُؤْمِنِ فِى صُلْبِ الْكَافِرِ
اصول كافى ج : 3 ص : 21 رواية :5
ترجمه روايت شريفه :
امام صادق (ع ) راجع بقول خداى عزوجل ؛ (((فطرت خدائى است كه مردم را بر آن آفريده است ))) فرمود: آنها را بر يگانه پرستى آفريده .
شرح :
فـطـرت بـمـعنى سرشت و آفرينش انسان است با صفتى مخصوص ، و مقصود از اين روايـات ايـنـسـت كـه : خدايتعالى انسانرا با صفت خدا پرستى آفريده و اين معرفت را در ذات و نـهـاد او بـوديـعت گذاشته است ، بنحويكه اگر انسان خود را از تلقينات و وساس خانواده و محيط بر كنار دارد، و از ديده سرشت و فطرت بى آلايش خود بنگرد، بصانع و خـالق خـويـش اعـتـراف مـيـكـند، و اگر اين صفت را خدايتعالى در فطرت انسان نميگذاشت ، هيچكس خدا شناس نمى گشت ، اكنون كه مى بينيم هر يك از افراد بشر به تكاپو افتاده و معبود و صانعى براى خود انتخاب ميكنند، دليل بر فطرى بودن آنست در نهاد اوليه آنها، مـنـتـهى برخى از افراد، در تطبيق مصداق دچار اشتباه گشته اند. و نيز گاهى آلودگيهاى مـتـراكـم مـحـيـط روى فـطـرات پاك انسانرا ميپوشاند و او را دچار ترديد يا انكار صانع ميكند، ولى همين افراد گاهى كه گرفتار بيچارگى ميشود و در جهان طبيعت ملجاء و پناهى بـراى خـود نـمـى بـيـنـنـد، فطرت پاك و منورشان تجلى ميكند و از ميان كشتى كه نزديك بغرق شدن است ، فرياد خدايا و پروردگارا از آنها بلند ميشود.