گاه پراكندگى دو قرائت با مجموع امتيازهايى مساوى يا نزديك به يكديگر در نسخهها به گونهاى است كه تقريبا هر قرائت، يكى - دو - سه در ميان نسخههاى قديم تا جديدتر را پشتوانه دارد. اين امر جاى ترديدى باقى نمىگذارد كه هر دو قرائت از مؤلف است و او يكى را نسخه بدل، اصلاح شده و يا تغيير يافته ديگرى قرار داده است اما قصد حذف مورد نخست را نداشته است يا آنكه فراموش كرده است كه مورد اول را حذف كند.
در اين صورت هر دو قرائت از مؤلف است و بايد يكى در متن و ديگرى، با ذكر اينكه نسخه بدل مؤلف است، در حاشيه قرار گيرد.
متأسفانه رسم اكثر مصححان بر اين است كه در اين موارد، بالاخره يكى از دو قرائت را گزينش و ديگرى را حذف مىكنند.
در زمينه تشخيص نسخه بدل بودن جمله، واژه يا واژههايى، بايد اين نكته نيز مورد توجه قرار گيرد كه در برخى نسخهها هر دو بدون ذكر نسخه بدل بودن، در متن يا بدون ذكر آن درج گرديدهاند از آن رو كه گاه نسخه بدل نويسى مرسوم نبوده است، اما نسخههاى ديگر گواه عدم درج هر دو در متناند.
يكى از ويژگيهاى تصحيح علمى، ارائه صورتهاى گوناگون نوشته يا سروده مؤلف ناشى از تجديدنظر و بررسى مجدد او در دستنوشت خويش است.
