الف اجابت دعوت ؛ قال الصادق عليه السلام : من الحقوق الواجبات للمؤ من على المؤ من ان يجيب دعوته . محاسن برقى / 2 / 179
ب فرزند را به همراه نبردن
قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : اذا دعى احدكم الى طعام فلايستتبعنّ ولده فانه ان فعل ذلك كان حراما و دخل عاصيا.محاسن برقى /2/181
ج كم نشمردن غذاى ميزبان
قال الصادق عليه السلام : هلك امرؤ احتقر لاخيه ما يحضره و هلك امرؤ احتقر من اخيه ما قدم اليه . محجة البيضاء / 3 / 30
د نشستن در مكان پيشنهادى ميزبان
قال الباقر عليه السلام : اذا دخل احدكم على اخيه فى رحله فليقعد حيث ياءمر صاحب الرحل فانّ صاحب الرحل اعرف بعورة بيته من الداخل عليه . بحار / 75 / 451
1 به رنج نيافتادن ؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : لا يتكلّفن احد لضيفه ما لا يقدر.
كنز العمال / 25876
2 به رنج افتادن در صورت دعوت ؛ قال الصادق عليه السلام : اذا اتاك اخوك فاته بما عندك و اذا دعوته فتكلّف له . محاسن برقى / 2 / 179
3 سؤ ال نكردن از ميهمان در ميل به غذا؛ قال الصادق عليه السلام : لا تقل لاخيك اذا دخل عليك اكلت اليوم شيئا. بحار / 75 / 455
4 كار نكشيدن از مهمان ؛ قال الرضا عليه السلام : اخدم اخاك فان استخدمك فلا و لا كرامة له . بحار/74/178
قال الصادق عليه السلام : نهى رسول الله ان يستخدم الضيف . سفينة البحار / 5 / 270
5 غذا خوردن با مهمان ؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : من احبّ ان يحبه الله و رسوله فلياءكل مع ضيفه . مدينة البلاغه / 2 / 552
6 آماده كردن خلال ؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : ان من حقّ الضيف ان يعدله الخلال .
بحار/75 / 455
7 دير از غذا دست كشيدن ؛ كان رسول الله صلّى اللّه عليه و آله اكل معه (الضيف ) و لم يرفع يده من الخوان حتى يرفع الضيف يده . فروع كافى / 6 /2 85
8 به زحمت نيانداختن همسر؛ شخصى حضرت على عليه السلام را به مهمانى دعوت كرد. حضرت فرمود: با شرايطى دعوت تو را مى پذيرم : لا تدخل علىّ شيئا من خارج و لا تدّخر علىّ شيئا فى البيت و لا تجحف بالعيال . بحار / 75 / 4511
9 تكريم از مهمان ؛ قال على عليه السلام : اكرم ضيفك و ان كان حقيرا و قم عن مجلسك لابيك و معلّمك و ان كنت اميرا.غرر الحكم / 1 / 114
10 بدرقه ى مهمان ؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : من حقّ الضيف ان تمشى معه فتخرجه من حريمك الى الباب .بحار / 75 / 451
اكبر دهقان
- ۸ -
اشاره
الف حضرت على عليه السلام به عثمان بن حنيف فرمود: گمان نمى كردم به سفره طعامى حاضر شوى كه ثروتمندان در آنجا دعوت باشند و فقرا حضور نداشته باشند. ... ما ظننت انك تجيب الى طعام قوم عائلهم مجفوّ و غنيّهم مدعوّ. نهج البلاغه / نامه 45
ب حضرت على عليه السلام را محزون مشاهده كردند. شخصى پرسيد: چرا شما ناراحت هستيد؟ فرمود: زيرا هفت روز بر من گذشته و مهمان به منزل ما نيامده است .
سفينه 5/268
ج ) براى امام رضا عليه السلام مهمانى رسيد و ساعاتى از شب با او نشسته و براى او سخن گفت . ناگاه چراغ منزل خراب شد. مرد مهمان دست برد تا چراغ را درست كند. امام اجازه ندادند و فرمودند: ما گروهى هستيم كه از مهمان خود كار نمى كشيم انّا قوم لانستخدم اضيافنا بحار49/102
شيخ بهايى گويد: و من جملة اكرام الضيف تقديم الفاكهة اليه قبل الطعام لانّه اوفق بالطبّ و ابعد عن الضرر كما قدّمها سبحانه فى قوله عزّ و جلّ: (و فاكهة مما يتخيّرون # و لحم طير مما يشتهون ). واقعه / 20 21؛ سفينة البحار / 5 / 270