قال الرضا - علیهالسلام -:
انما جعل اصل الصلوة رکعتین و زید علی بعضها رکعة و علی بعضها رکعتان و لم یزد علی بعضها شیء، لان اصل الصلوة انما هی رکعة واحدة، لان اصل العدد واحد؛ فاذا نقصت من واحد فلیست هی صلوة، فعلم الله - عزوجل - ان العباد لا یودون تلک الرکعة الواحدة التی لا صلوة اقل منها بکمالها و تمامها والاقبال الیها، فقرن الیها رکعة اخری لیتم بالثانیة ما نقص من الاولی؛ ففرض الله - عزوجل - اصل الصلوة رکعتین، ثم علم رسول الله - صلی الله علیه و اله -، ان العباد لا یودون هاتین الرکعتین بتمام ما امروا به و کماله، فضم الی الظهر و العصر و العشاء الاخرة رکعتین لیکون فیها تمام الرکعتین الاولتین...؛
همانا اصل نماز دو رکعت مقرر گردید و بر بعضی یک رکعت و بر بعضی دیگر دو رکعت افزوده شد و بر بعضی دیگر هیچ افزوده نشد؛ بدان جهت که اصل نماز فقط یک رکعت است، زیرا اصل، عدد یک است. پس اگر نمازی از یک رکعت کمتر بشود، نماز نیست؛ پس چون خدای عزوجل میدانست که بندگان همین یک رکعت را، که کمتر از آن نمازی نیست، به نحو کامل و تام به جای نیاورده و بدان رو نمیآورند، یک رکعت دیگر به آن منضم کرد تا نقصان رکعت اول با به جا آوردن رکعت دوم جبران و تمام شود؛ از این رو خداوند عزوجل اصل نماز را دو رکعت، واجب کرد. آن گاه رسول خدا ص دانست که بندگان خدا همین دو رکعت را به طور کامل و توأم با آن چه بدان امر شدهاند به جا نمیآورند، پس به هر یک از نمازهای ظهر و عصر و عشاء دو رکعت افزود تا با به جا آوردن دو رکعت آخر، دو رکعت اول به تمامه انجام شده باشد.
عیون الاخبار، ج 2، ص 107. وسائل الشیعه، ج 3، ص 38