منتشر شده در 16 فروردين 1394

40 - آیه رکوع و سجود

یا ایها الذین امنوا ارکعوا و اسجدوا و اعبدوا ربکم و افعلوا الخیر لعلکم تفلحون؛
ای اهل ایمان! در برابر خدا رکوع و سجود به جا آرید، و حضرت او را در تمام شئون حیات بنده و فرمانبردار باشید و هر کار خیری را انجام دهید تا به رستگاری و فلاح و پیروزی و نجات برسید. 
سوره حج، آیه 77


منتشر شده در 16 فروردين 1394

283 - حدیث آداب و شرایط نماز

قال الرضا - علیه‏السلام -:
اذا اردت ان تقوم الی الصلاة فلا تقم الیها متکاسلا و لا متناعسا و لا مستعجلا و لا متلاهیا و لکن تاتیها علی السکون و الوقار و التودة و علیک الخشوع و الخضوع متواضعا لله - عزوجل - متخاشعا علیک خشیة و سیماء الخوف راجیا خائفا بالطمانینة علی الوجل و الحذر فقف بین یدیه کالعبد الابق المذنب بین یدی مولاه فصف قدمیک و انصب نفسک و لا تلتفت یمینا و شمالا و تحسب کانک تراه فان لم تکن تراه فانه یراک و لا تعبث بلحیتک و لا بشی‏ء من جوارحک و لا تفرقع اصابعک و لا تحک بدنک و لا تولع بانفک و لا بثوبک و لا تصلی و انت متلنم و لا یجوز للنساء الصلاة و هن متنقبات و یکون بصرک فی موضع سجودک مادمت قائما و اظهر علیک الجزع و الهلع و الخوف و ارغب مع ذلک الی الله - عزوجل - و لا تتک مرة علی رجلک و مرة علی الاخری و تصلی صلاة مودع تری انک لا تصلی ابدا و اعلم انک بین یدی الجبار و لا تعبث بشی‏ء من الاشیاء و لا تحدث لنفسک و افرغ قلبک ولیکن شغلک فی صلوتک، و ارسل یدیک الصقهما بفخذیک فاذا افتحت الصلاة فکبر و ارفع یدیک بحذاء اذنیک و لا تجاوز بابهامیک حذاء اذنیک و لا ترفع یدیک بالدعاء فی المکتوبة حتی تجاوز بهما رأسک و لا باس بذلک فی النافلة و الوتر فاذا رکعت فالقم رکبتیک براحتک، و تفرج بین اصابعک و اقبض علیها و اذا رفعت راسک من الرکوع فانصب قائما حتی ترجع مفاصلک کلها الی المکان ثم اسجد وضع جبیتک علی الارض و أرغم علی راحتیک و اضمم اصابعک و ضعهما مستقبل القبلة و اذا جلست فلا تجلس علی یمینک و لکن انصب یمینک و اقعد علی الیتیک و لا تضع یدک بعضه علی بعضه لکن ارسلهما ارسالا فان ذلک تکفیر اهل الکتاب و لا تتمطی فی صلاتک و لا تتجشا و امنعهما بجهدک و طاقتک فاذا عطست فقل الحمد لله و لا تطا موضع سجودک و لا تتقدم مرة و لا تتاخر اخری و لا تصل و بک شی‏ء من الاخبثین و ان کنت فی الصلاة فوجدت غمزا فانصرف الا ان یکون شیئا تصبر علیه من غیر اضرار بالصلاة. و اقبل علی الله بجمیع القلب و بوجهک حتی یقبل الله علیک، و اسبغ الوضوء، و عفر جبینک فی التراب و اذا اقبلت علی صلاتک اقبل الله علیک بوجهه و اذا عرضت اعرض الله عنک؛
1 - هنگامی که اراده نمودی برای انجام نماز، پس با بی رغبتی، کسالت، خواب آلودگی، عجله و... مشغول به چیزی نماز، به جا نیاور. 
2 - با حالت حضور قلب و سکون و آرامش و تأنی، مشغول نماز شو. 
3 - بر شما باد در نماز به صورت خشوع و خضوع. 
4 - در پیشگاه الهی چنان خاضع و خاضع باش که خشیت و خوف از سیمای تو ظاهر گردد، و به وسیله طمانینه خوف و رجاء در تو ظهور پیدا کند. 
5 - از کثرت ترس و ورعی که بر قلبت عارض گردیده است، پس در این حالت مقابل پروردگارت چون بنده فراری گناهکار که در مقابل مولایش قرار گرفته بایست. 
6 - قدمهایت را منظم کن و خود را برای اطاعت از مولایت مستعد و مهیا ساز. 
7 - و به چپ و راست توجه مکن. 
8 - و خدا را مثل این که تو را می‏بیند به حساب آور، زیرا اگر تو خدا را نمی‏بینی همانا خدا تو را می‏بیند. 
9- با ریش و سایر اعضا و جوارحت و با جامه‏ات بازی مکن. 
10 - در حال گرفتگی بینی نماز نخوان. 
11 - و برای زنان نیز درست نیست که با نقاب و دو بند نماز بخوانند. 
12 - چشمت را در هنگامی که ایستاده‏ای به موضع سجده بینداز. 
13 - و در هنگام نماز از خودت جزع و هول و ترس از خدا ظاهر کن و با این حالات مخصوص، نشان بده که تو راغب الی الله هستی و به خدا عشق می‏ورزی. 
14 - در حال قیام گامی به این پا و گاهی به آن پا تکیه مکن. 
15 - نمازی به جا آورد مثل اینکه نماز وداع است که دیگر موفق به ادای آن نمی‏شوی. 
16 - بدان که همانا تو در برابر خداوند جبار هستی، بنابراین با چیزی از اشیاء به بازی مشغول مشو و حدیث نفس مکن و قلبت را از همه چیز غیر از یاد خدا و عبادت او فارغ کن، و فقط باید به کار نماز بپردازی. 
17 - هنگام نماز در حال قیام دستهایت را روی رانهای پایت قرار بده. 
18 - و در شروع نمازت تکبیر بگوی. 
19 - و دستهایت را تا نرمه گوشت بلند کن، به طوری که انگشتهای ابهامت از گوش و مقابل آن تجاوز نکند. 
20 - و در قنوت نماز واجب دستهایت از سر تجاوز نکند و اما در نماز نافله و وتر مانعی نیست. 
21 - هرگاه به رکوع رفتی، پس دستهایت را به زانوهایت بگذار و انگشتانت را بگشا و دستهایت را جمع نموده از محاذی زانوها و پاها خارج مکن. 
22 - هنگام برخاستن از رکوع به تمام قامت بایست تا آن که مفاصلت تماما به مکان اصلی خود برگردد، و عروق و رگها جا به جا شود. 
23 - در سجده جبین و پیشانی و کف دستهایت را بر زمین بگذار. 
24 - و انگشتان دستهایت را هنگام سجده ببند و به طرف قبله قرارش ده. 
25 - و هرگاه نشستی، پس به قسمت راست بدن ننشین، بلکه طرف راست را بلند نموده و بر طرف چپ بگذار و بر رانهای خود بنشین. 
26 - دست روی دست مگذار، بلکه دستهایت را آزاد کن و مستقیم بر رانها قرارش بده زیرا این عمل دست روی دست گذاشتن، عمل اهل کتاب است. 
27 - در هنگام نماز خمیازه مکش و دست و پا را دراز مکن و آروغ نزن، و هرگاه این دو، تو را فشار آوردند با جد و جهد از خود دفع کن و تحمل نما. 
28 - هرگاه عطسه زدی، الحمد لله بگو. 
29 - در موضع سجده‏ات حرکت نکن و راه مرو و به جلو و عقب نرو و ثابت و بدون حرکت باش. 
30 - و در حالی که در فشار از ادرار و مدفوع هستی به نماز نایست و اگر در نماز بودی و احساس فشار و ناراحتی از آن‏ها نمودی، پس از نماز منصرف شو، مگر این که خفیف باشد که توان تحمل آن را بدون زیان و ضرر به نمازت داشته باشی. 
31 - وقتی که به نماز ایستادی با تمام توجه قلبی و با همه وجودت به خداوند روی آور، تا خدا نیز به تو روی آورد. 
32 - و هرگاه خواستی برای نماز وضو بگیری وضویی کامل بساز. 
33 - و هرگاه خواستی سجده کنی پیشانیت را بر خاک بگذار. 
34 - هرگاه به نمازت روی آوردی و با توجه و حضور کامل قلبی به نماز ایستادی و آداب و شرایط نماز را حفظ کردی و با همه وجودت به سوی خدا رفتی او نیز با همه رحمت و مغفرت و عنایتش به تو روی خواهد آورد. و هرگاه از خدا روگردان شدی و اعراض کردی خداوند نیز از تو روگردان شود. 
بحارالانوار، ج 84، ص 204


منتشر شده در 16 فروردين 1394

282 - حدیث رسیدن به کمال نماز به وسیله آداب آن‏

قال الصادق - علیه‏السلام -:
لا یتم الصلوة الا لذی طهر سابغ و تمام بالغ غیر نازغ و لا زائغ عرف؛ فاخبت فثبت و هو واقف بین الیأس و الطمع و الصبر و الجزع کان الوعد له صنع و الوعید به وقع بذل عرضه و تمثل عرضه و بذل فی الله المهجة و تنکب الیه المحجة غیر مرتغم بارتغام یقطع علائق الاهتمام بغیر من له قصد و الیه وفد و منه استرفد فاذا اتی بذلک کانت هی التی تنهی عن الفحشاء و المنکر؛
نماز به کمال نمی‏رسد جز برای نمازگزاری که دارای طهارتی همه جانبه و تمامیتی رسا باشد، نه دیگران را اغوا کند و نه خود از حق منحرف گردد، خدا را شناخته و سر تسلیم فرود آورده استقامت و ثبات در پیش گیرد، بین نومیدی از رحمت خدا و طمع به رحمت او و میان شکیبایی و بی تابی ایستاده باشد، گویی وعده نیکوی خدا برایش عملی شده و وعده عذاب بر او واقع گشته، مال و متاع خود را در راه خدا بذل نموده و هدف خود را از عبادت پیش رو قرار داده و در راه خدا خون خود را ارزانی کرده و در راه به سوی خداوند نموده و از ماسوای او روی گرداند، در بینی بر خاک نهادن هیچ ناخوشایندی و کراهتی در دل ندارد، رشته‏های پیوند را به غیر آن کسی که او را قصد کرده و به سویش روانه شده و از او عطا و یاری طلبیده گسسته است قطع کند، پس چون چنین نمازی به جای آورد، این همان نمازی است که از فحشاء و منکر باز می‏دارد. 
فلاح السائل، ص 23