با بيان مذكور مستفاد از روايات و كلمات بزرگان و مراجعه به كتب لغت بايد بگوييم كه «تقوا» يعنى مواظبت از وقوع در مضرّات و برحذر بودن از انحرافات، وقتى گويند: فلانى متّقى است؛ يعنى ملكه مواظبت بنحو مذكور را داراست؛ ولى در كتاب هاى اخلاقى بر مراقبه به شدت تأكيد شده، مراقبه و نيز محاسبه كه در كتاب هاى اخلاقى وجود دارد نوعى از وقايه بوده و از مصاديق آن است، كه دست كم آن چه را كه انسان به دست آورده است، بتواند نگهدارد و سپس همين طور رشد يابد و پيشرفت كند تا به كمال مطلوب برسد.
