فهرست مطالب
1- گوش هوشمند فراگير
2- دروازه دانش نبوى
3- بهترين داور
4- حق با على است
1- گوش هوشمند فراگير
درباره علوم و معارف اميرالمؤمنين عليه السلام روايات بسيارى نقل شده است. ابن تيميّه به بيشتر رواياتى كه در اين زمينه نقل شده اشكال كرده و آن ها را رد مى كند; براى مثال در آيه شريفه اى آمده است:
(وَتَعِيَها أُذُنٌ واعِيَةٌ);1
گوش هاى هوشمند فراگير آن ها را درك مى كند.
كه طبق روايات بسيارى در شأن حضرت على عليه السلام نازل شده است. ابن تيميّه مى گويد:
اين حديث به اتفاق و اجماع اهل علم، ساختگى است(!!)2
در صورتى كه اين حديث را علماى اهل سنّت در تفسير در كتاب هاى ذيل آورده اند:
تفسير طبرى، تفسير ابن ابى حاتِم، تفسير ابن منذر، تفسير ابن مردويه، تفسير فخر رازى، تفسير زمخشرى، تفسير واحدى و تفسير سيوطى.
و اين حديث را محدّثانى نيز چون:
ابوبكر بزّار، سعيد بن منصور، ابونعيم اصفهانى، ضياء مَقْدِسى، ابن عساكر، ابوبكر هيثمى... روايت كرده اند.3
1 . سوره الحاقه: آيه 12.
2 . منهاج السنّه: 7 / 522 .
3 . ر.ك تفسيرهاى نام برده سوره الحاقه ذيل آيه 12، مجمع الزوائد: 1 / 131، حلية الأولياء: 1 / 67، كنز العمّال: 13 / 136، حديث 36525 و ص 177. براى آگاهى بيشتر در اين زمينه ر.ك دراسات في منهاج السنّه: 225 و 226.
2- دروازه دانش نبوى
پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله در حديثى فرمود:
أنا مدينة العلم وعلي بابها;
من شهر علم هستم و على دروازه آن است.
ابن تيميّه در اين باره چنين مى گويد:
حديث «أنا مدينة العلم وعلي بابها» ضعيف تر و سست تر است; از همين رو، در جرگه احاديث دروغين قرار گرفته است.1
با اين كه بعضى از راويان اين حديث از اين قرارند:
يحيى بن معين، احمد بن حنبل، تِرمذى، بزّار، ابن جرير طبرى، طبرانى، ابوالشيخ، ابن بطّه، حاكم نيشابورى، ابن مردويه، ابو نعيم اصفهانى، ابومظفّر سمعانى، بيهقى، ابن اثير، نَوَوى، علائى، مزّى، ابن حجر عسقلانى، سخاوى، سيوطى، سمهودى، ابن حجر مكّى، قارى، منّاوى، زرقانى و گروهى از پيشوايان بزرگ اهل سنّت اين حديث را صحيح مى دانند.2
1 . منهاج السنّه: 7 / 515.
2 . ر.ك: دراسات في منهاج السنّه: 226 و 227.
3- بهترين داور
در حديث معروفى آمده است كه پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله فرمودند:
أقضاكم علي;
بهترين شما در امر قضاوت و داورى على است.
ابن تيميّه در اين باره مى گويد:
اين حديث ثابت نيست و سند محكمى ندارد كه بتوان به آن استدلال كرد... هيچ كس آن را در كتاب هاى حديثى مشهور نقل نكرده است; نه در كتاب هاى سنن و نه در كتاب هاى مسند، نه با سند صحيح و نه با سند ضعيف. فقط اين حديث از طريق كسى نقل شده كه به دروغ گويى معروف است.1
اين در حالى است كه بُخارى اين حديث را در صحيح خود در تفسير آيه شريفه: (ما نَنْسَخْ مِنْ آيَة أَوْ نُنْسِها نَأْتِ بِخَيْر مِنْها)2 نقل كرده است.3 هم چنين نَسائى، ابن انبارى و بيهقى در دلائل النبوة، ابن سعد در الطبقات الكبرى، احمد بن حنبل در مسند، ابن ماجه در شرح حال اميرالمؤمنين عليه السلام در سنن خود و سيوطى در تفسير الدر المنثور نقل كرده اند.
حاكم نيشابورى در المستدرك على الصحيحين آن را نقل كرده و تصحيح مى نمايد. هم چنين اين حديث در الإستيعاب، أُسد الغابة، حلية الأولياء، الرياض النضره و كتاب هاى ديگر آمده است.4
به راستى آيا ابن تيميّه اين محدّثان را دروغ گو مى داند؟
آيا او بُخارى را معروف به كذب مى داند؟
منظور او از كتاب هاى سنن و مسندى كه اين حديث به هيچ وجهى در آن ها نيامده چه كتاب هايى است؟
آيا اين كتاب ها از كتاب هاى معروف و مشهور اهل سنّت نيستند؟
4- حق با على است
منّاوى در فيض القدير از پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله نقل مى كند كه آن حضرت فرمود:
علي مع الحقّ والحقّ مع علي;
على با حق است و حق با على.
آن گاه در شرح اين حديث مى گويد:
از همين روست كه على داناترين افراد به تفسير قرآن بوده است. تا آن جا كه مى گويد: حتّى ابن عباس نيز به اين معنا اعتراف كرده و مى گويد: آن چه از علم تفسير در نزد من است، از على گرفته ام.1
اما ابن تيميّه مى گويد: اين سخن كه «ابن عباس شاگرد على بوده»، سخن باطل و نادرستى است.2
منبع : کتاب افکار ابن تیمیه در بوته نقد
نوشته آیت الله سید علی میلانی
1 . فيض القدير فى شرح الجامع الصغير: 4 / 357، ر.ك: دراسات في منهاج السنّه: 231.
2 . منهاج السنّه: 7 / 536
