عنى الحديث الذي روي عن النبي ص قال لا تعادوا الأيام فتعاديكم
102 حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَكِّلِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَحْمَدَ الْمَوْصِلِيُّ عَنِ الصَّقْرِ بْنِ أَبِي دُلَفَ الْكَرْخِيِّ قَالَ لَمَّا حَمَلَ الْمُتَوَكِّلُ سَيِّدَنَا أَبَا الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيَّ ع جِئْتُ أَسْأَلُ عَنْ خَبَرِهِ قَالَ فَنَظَرَ إِلَيَّ الرَّازِقِيُّ وَ كَانَ حَاجِباً لِلْمُتَوَكِّلِ فَأَمَرَ أَنْ أُدْخَلَ إِلَيْهِ فَأُدْخِلْتُ إِلَيْهِ فَقَالَ يَا صَقْرُ مَا شَأْنُكَ فَقُلْتُ خَيْرٌ أَيُّهَا الْأُسْتَاذُ فَقَالَ اقْعُدْ فَأَخَذَنِي مَا تَقَدَّمَ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ قُلْتُ أَخْطَأْتُ فِي الْمَجِيءِ قَالَ فَوَحَى النَّاسَ عَنْهُ ثُمَّ قَالَ لِي مَا شَأْنُكَ وَ فِيمَ جِئْتَ قُلْتُ لِخَيْرٍ مَا فَقَالَ لَعَلَّكَ تَسْأَلُ عَنْ خَبَرِ مَوْلَاكَ فَقُلْتُ لَهُ وَ مَنْ مَوْلَايَ مَوْلَايَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ اسْكُتْ مَوْلَاكَ هُوَ الْحَقُّ فَلَا تَحْتَشِمْنِي فَإِنِّي عَلَى مَذْهَبِكَ فَقُلْتُ الْحَمْدُ لِلَّهِ قَالَ أَ تُحِبُّ أَنْ تَرَاهُ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ اجْلِسْ حَتَّى يَخْرُجَ صَاحِبُ الْبَرِيدِ مِنْ عِنْدِهِ قَالَ فَجَلَسْتُ فَلَمَّا خَرَجَ قَالَ لِغُلَامٍ لَهُ خُذْ بِيَدِ الصَّقْرِ وَ أَدْخِلْهُ إِلَى الْحُجْرَةِ الَّتِي فِيهِ الْعَلَوِيُّ الْمَحْبُوسُ وَ خَلِّ بَيْنَهُ وَ بَيْنَهُ قَالَ فَأَدْخَلَنِي إِلَى الْحُجْرَةِ الَّتِي فِيهِ الْعَلَوِيُّ فَأَوْمَأَ إِلَى بَيْتٍ فَدَخَلْتُ فَإِذَا ع جَالِسٌ عَلَى صَدْرِ حَصِيرٍ وَ بِحِذَاهُ قَبْرٌ مَحْفُورٌ قَالَ فَسَلَّمْتُ فَرَدَّ ثُمَّ أَمَرَنِي بِالْجُلُوسِ ثُمَّ قَالَ لِي يَا صَقْرُ مَا أَتَى بِكَ قُلْتُ يَا سَيِّدِي جِئْتُ أَتَعَرَّفُ خَبَرَكَ قَالَ ثُمَّ نَظَرْتُ إِلَى الْقَبْرِ فَبَكَيْتُ فَنَظَرَ إِلَيَّ فَقَالَ يَا صَقْرُ لَا عَلَيْكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْنَا
بِسُوءٍ الآْنَ فَقُلْتُ الْحَمْدُ لِلَّهِ ثُمَّ قُلْتُ يَا سَيِّدِي حَدِيثٌ يُرْوَى عَنِ النَّبِيِّ ص لَا أَعْرِفُ مَعْنَاهُ قَالَ وَ مَا هُوَ فَقُلْتُ قَوْلُهُ لَا تُعَادُوا الْأَيَّامَ فَتُعَادِيَكُمْ مَا مَعْنَاهُ فَقَالَ نَعَمْ الْأَيَّامُ نَحْنُ مَا قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ فَالسَّبْتُ اسْمُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ الْأَحَدُ كِنَايَةٌ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ الْإِثْنَيْنِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ الثَّلَاثَاءُ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ وَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ وَ الْأَرْبِعَاءُ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ وَ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ وَ أَنَا وَ الْخَمِيسُ ابْنِيَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ وَ الْجُمُعَةُ ابْنُ ابْنِي وَ إِلَيْهِ تَجْتَمِعُ عِصَابَةُ الْحَقِّ وَ هُوَ الَّذِي يَمْلَؤُهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً فَهَذَا مَعْنَى الْأَيَّامِ فَلَا تُعَادُوهُمْ فِي الدُّنْيَا فَيُعَادُوكُمْ فِي الآْخِرَةِ ثُمَّ قَالَ ع وَدِّعْ وَ اخْرُجْ فَلَا آمَنُ عَلَيْكَ
قال مصنف هذا الكتاب رضي الله عنه الأيام ليست بأئمة و لكن كنى بها ع عن الأئمة لئلا يدرك معناه غير أهل الحق كما كنى الله عز و جل ب التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ وَ طُورِ سِينِينَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ عن النبي ص و علي و الحسن و الحسين ع و كما كنى عز و جل بالنعاج عن النساء على قول من روى ذلك في قصة داود و الخصمين و كما كنى بالسير في الأرض عن النظر في القرآن
سُئِلَ الصَّادِقُ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَ وَ لَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ قَالَ مَعْنَاهُ أَ وَ لَمْ يَنْظُرُوا فِي الْقُرْآنِ
و كما كنى عز و جل بالسر عن النكاح في قوله عز و جل وَ لكِنْ لا تُواعِدُوهُنَّ سِرًّا و كما كنى عز و جل بأكل الطعام عن التغوط فقال في عيسى و أمه كانا يَأْكُلانِ الطَّعامَ و معناه أنهما كانا يتغوطان و كما كنى بالنحل عن رسول الله ص في قوله وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ و مثل هذا كثير
102- صقر بن ابى دلف كرخى گويد: هنگامى كه متوكل عباسى امام هادى عليه السّلام را از مدينه برد من آمدم تا خبرى از حال حضرت بگيرم گويد: رازقى كه دربان متوكل بود نگاهى بمن كرد و دستور داد تا مرا بنزد او ببرند همين كه بردندم بمن گفت: اى صقر چه كار دارى؟ گفتم: اى استاد خير است گفت: بنشين، من در گذشته و آيندهام بفكر فرو رفتم و بخود گفتم در اين آمدنم اشتباه كردم گويد: او مردم را از خود دور كرد سپس بمن گفت: چه كار دارى؟ و براى چه آمدهاى؟ گفتم براى كار خير مختصرى گفت: شايد ميخواهى از آقايت خبرى بگيرى، گفتمش: آقاى من كيست؟
آقاى من امير المؤمنين است گفت: خاموش باش كه آقاى تو همان است كه حقا آقا است از من مترس كه من با تو هم عقيده ام گفتم: خدا را شكر، گفت: مايلى او را به بينى؟ گفتم: آرى گفت: بنشين تا مأمور پست از نزد او بيرون آيد، گويد: نشستم چون مأمور پست بيرون رفت بغلامى كه داشت گفت دست صقر را بگير و ببر به اطاقى كه علوى زندانى در آنجا است و او را با وى تنها بگذار گويد مرا بآن حجره برد و باطاقى اشاره كرد من داخل شدم ديدم حضرت بر بوريائى نشسته و در برابر او گورى كنده شده است گويد: سلام دادم حضرت جواب فرمود و دستور داد كه بنشينم سپس بمن فرمود: اى صقر براى چه آمدهاى؟ عرض كردم آقاى من آمدم تا خبرى از تو بدست آورم گويد سپس نگاهم بقبر افتاد و گريستم حضرت متوجه شد و فرمود: اى صقر نگران مباش اكنون با ما بدى نتوانند كرد. گفتم: خدا را شكر سپس گفتم: اى آقاى من حديثى از پيغمبر روايت مىشود كه معنايش را نمىفهمم فرمود: كدام است؟
عرض كردم: فرمايش آن حضرت: كه روزها را دشمن مداريد كه روزها هم شما را دشمن خواهند داشت چه معنا دارد؟ فرمود: آرى تا آسمان و زمين بر پا است مقصود از روزها ما هستيم پس شنبه نام رسول خدا است و يك شنبه كنايه از امير المؤمنين عليه السّلام است و دوشنبه حسن و حسين است و سهشنبه على بن الحسين و محمد بن على و جعفر بن محمد است و چهارشنبه، موسى بن جعفر و على بن موسى و محمد بن على و منم و پنجشنبه فرزندم حسن بن على است و جمعه فرزندزادهام ميباشد كه جمعيت حق خواه برگرد او گرد آيند و او است كه زمين را از عدل و داد پر خواهد كرد همچنان كه از ظلم و ستم پر شده باشد اين است معنى روزها با آنان در دنيا دشمنى نورزيد كه در آخرت با شما دشمن بشوند سپس فرمود: وداع كن و بيرون برو كه در امانت نمىبينم.
(مصنف) اين كتاب رضى اللَّه عنه گويد:
معناى حقيقى روزها امامان نيست بلكه بطور كنايه گفته شده است تا نااهلان بمعنايش متوجه نشوند هم چنان كه خداى عز و جل از پيغمبر و على و حسن و حسين به تين و زيتون و طور سينين و بلد امين بطور كناية نامبرده و از زنان به نعاج (گوسفندان) تعبير فرموده
بنا بر گفته آنكه در داستان داود و دو نفر خصم اين روايت را نموده است و هم چنان كه از دقت كردن در قرآن به سير كردن در زمين كنايه آورده است كه از امام صادق عليه السّلام سؤال شد از معناى آيه أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ (مگر در زمين سير نميكنند؟) فرمود معنايش اين است كه مگر در قرآن دقت نميكنند و هم چنان كه خداوند عز و جل از زناشوئى به (سر) كنايه آورده است آنجا كه فرمايد (وَ لكِنْ لا تُواعِدُوهُنَّ سِرًّا) يعنى با زنانى كه در عده هستند و عده پنهانى مگذاريد و چنانچه خداى عز و جل از نشستن بقضاى حاجت به اكل طعام كنايه آورده و در باره عيسى و مادرش فرموده كانا يَأْكُلانِ الطَّعامَ: (آنان غذا ميخوردند) كه معنايش اين است كه بقضاى حاجت مىنشستند و چنانچه از رسول خدا به نحل (زنبور عسل) كنايه آورده آنجا كه فرموده است وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ پروردگار تو به زنبور عسل وحى كرد و مانند اين بسيار است.
