نظر فوكوياما نويسنده معاصر ژاپنى الاصل آمريكايى درباره پايان تاريخ برگرفته از نظريه جريان حقيقى اريخ هگل است ، او مى گويد:
الف : تاريخ داراى تكامل است .
ب : اين تكامل هم معنوى و هم مادى است .
ج : با طى هر دو كمال تاريخ به پايان ميرسد.
د: كمال معنوى در سال 1806 در زمان شكست ناپلئون اتفاق افتاد.
ه : كمال مادى تاريخ به تاءخير افتاده و دوره كنونى كه دوره ليبراليسم است همان دوره پايان تاريخ هگل است كه مايه سعادت بشر مى باشد. (36)
پاسخ :
1- اين نظريه ، بنيادگرايى حركت هاى اسلامى را ناديده گرفته ، كه در اين برهه از زمان ظهور كرده است .
2- اين فكر نژادپرستى بر اساس اين باور است كه آمريكا در سياست خارجى و داخلى رمز و راز خوشبختى را كسب كرده است و مى خواهد آن را به سراسر جهان تعميم دهد كه اين خيالى بيش نيست .
3- اين استدلال بر اساس اين است كه بهترين ها كسانى اند كه غالبند و اين حرفى باطل است ؛ زيرا چه بسا در تاريخ ظالمينى كه غالب شدند.
36- كاوش هاى نظرى در سياست خارجى ، ص 182.
منبع :کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات
نویسنده :علی اصغر رضوانی
انتشارات مسجد مقدس جمکران
