فعاليت هاى امام عسكرى عليه السلام را در اين زمينه مى توان به چند دسته تقسيم نمود:
1- تعليمات و بيانات
امام عسكرى عليه السلام در حديث مبسوطى به احمد بن اسحاق فرمود:... يا احمد بن اسحاق مثله فى هذه الامة مثل الخضر عليه السلام و مثله مثل ذى القرنين ، و الله ليغيبن غيبة لا ينجو فيها من الحركة الا من ثبته الله عزوجل على القول بامامته و وفقه فيها الدعاء بتعجيل فرجه ...(711) ؛((... اى احمد بن اسحاق ! مثل او در اين امت مثل خضر عليه السلام و مثلش مثل ذى القرنين است . به خدا سوگند هر آينه غيبتى خواهد نمود كه تنها كسانى كه خداوند آنان را بر قول به امامت او ثابت كرده ، و به دعا بر تعجيل فرجش موفق ساخته ، هلاك نخواهند شد ...)).
و نيز فرمود:... اءما اءن لولدى غيبة يرتاب فيها الناس الا من عصمه الله عزوجل(712) ؛((... آگاه باشيد همانا براى فرزندم غيبتى خواهد بود كه در آن مردم شك خواهند كرد ، جز كسانى كه خداوند عزوجل آنها را حفظ كرده باشد.))
2- كم كردن ارتباطات خود با شيعيان
مسعودى مى گويد:((هنگامى كه امر امامت به او رسيد با خواص خود و غير خواص از پشت پرده سخن مى گفت ، مگر در اوقاتى كه او را به خانه سلطان مى بردند)). (713) لذا شيعيان حضرت براى ملاقات با او در راه مى نشستند تا در آن اوقات حضرت را ملاقات كنند. (714)
3- اتخاذ نظام وكالت
گر چه امام عسكرى عليه السلام اولين كسى نبود كه به نظام وكالت رو آورد ، ولى در زمان آن حضرت براى زمينه سازى غيبت فرزندش مهدى عليه السلام آن را توسعه داد و لذا در اين راستا عثمان بن سعيد و فرزندش را به عنوان وكيل مورد اعتماد و ثقه خود معرفى فرمود:... و اشهدوا على اءن عثمان بن سعيد العمرى وكيلى و اءن ابنه محمد وكيل ابنى مهديكم(715) ؛((و شهادت دهيد بر اينكه عثمان بن سعيد عمرى وكيل من است و همانا فرزند او محمد وكيل فرزند من ، مهدى شماست .))
و نيز از وكلاى او محمد بن احمد بن جعفر و جعفر بن صيقل است . (716)
4- قربانى كردن براى فرزندش
صدوق به سندش از ابى جعفر عمرى نقل كرده كه فرمود: هنگامى كه آقا متولد شد ، ابو محمد (عسكرى ) فرمود:ابعثوا الى عمرو ، فبعث اليه فصار اليه ، فقال : اشتر عشرة آلاف رطل خبزا و عشرة آلاف رطل لحما و فرقه - احسبه قال : - على بنى هاشم و عق عنه بكذا و كذا شاة(717) ؛((كسى را نزد ابو عمرو بفرستيد كسى را فرستادند هنگامى كه آمد حضرت به او فرمود:((ده هزار پيمانه گوشت بخر))و به گمانم فرمود آن را بين بنى هاشم تقسيم كن . و از طرف او فلان تعداد گوسفند عقيقه كن .))
و نيز در نامه اى به خواص خود در قم دستور داد كه از طرف فرزندش عقيقه كرده و به مردم گوشزد كنند كه اين عقيقه به مناسبت ولادت مولود جديد امام عسكرى عليه السلام محمد است . و نيز به خواص خود در بغداد و سامرا نيز چنين نوشت .
5- ارائه دادن فرزند خود به خواص از شيعيان
امام عسكرى عليه السلام براى تثبيت قلوب شيعيان نسبت به ولادت و امامت فرزندش مهدى عليه السلام او را به تعداد بسيارى از يارانش نشان داد آنها نيز از آن فرزند معجزاتى مشاهده كردند كه موجب يقين به امامت او شد ، كه از آن جمله مى توان به احمد بن اسحاق اشعرى اشاره نمود. (718)
پاورقی ها
711- كمال الدين ، ص 384؛ بحارالانوار ، ج 52 ، ص 23 و 24 ، ح 16.
712- كمال الدين ، ص 409؛ بحارالانوار ، ج 51 ، ص 160 ، ح 6.
713- اثبات الوصية ، ص 286.
714- بحارالانوار ، ج 50 ، ص 290 ، ح 63 و ص 293 ، ح 67.
715- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 344 ، ح 1.
716- بحارالانوار ، ج 50 ، ص 309 و 310 ، ح 9
717- كمال الدين ، ص 430؛ بحارالانوار ، ج 51 ، ص 5 ، ح 9.
718- كمال الدين ، ص 384؛ بحارالانوار ، ج 52 ، ص 23 و 24 ، ح 16.
منبع :کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات
نویسنده :علی اصغر رضوانی
انتشارات مسجد مقدس جمکران
