اهميّت نماز جماعت

فهرست مطالب
دو حديث
اهميت نماز جماعت
نور نماز جماعت در بيابان تاريك
اهميت نماز صبح و عشا به جماعت
وعده خداوند متعال
اهميت نماز جماعت از ديد گاه پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله وسلم)
نماز جماعت، اهمیت و آثار
تحقیر نماز جماعت
ثواب نماز جماعت با توجه به تعداد شرکت کنندگان
آثار نماز جماعت

دو حديث
((قال رسول اللّه صلى اللّه عليه وآله :
الصلوة جماعة ولو على راءس الزُّجّ)).
(مستدرك ، ج 1، ص 488)
((رسول خدا - صلى اللّه عليه وآله - فرمود:
نماز را به جماعت بخوانيد ولو به سرنيزه ها قدم بگذاريد)).
((قال النبي صلى اللّه عليه وآله :
التكبيرة الاولى مع الامام خير من الدنيا وما فيها)).
(مجموعة الاخبار، ص 227)
((رسول خدا - صلى اللّه عليه وآله - فرمود:
همان تكبيرة الاحرام اوّل نماز كه با امام جماعت گفته شود، خيرش از دنيا و آنچه در دنياست بيشتر است )).

اهميت نماز جماعت
پيامبر ( صلّى اللّه عليه و آله ) تصميم گرفت خانه هاى كسانى را كه (بدون عذر شرعى ) در منزلهاى خود نماز مى خوانند و در جماعت مسلمانها شركت نمى كنند، آتش بزند.
يك نفر نابينا به حضور پيامبر ( صلّى اللّه عليه و آله ) رسيد و عرض كرد من نابينا هستم ، صداى اذان جماعت را مى شنوم ، ولى كسى نيست كه دستم را بگيرد و مرا به جماعت برساند، پيامبر ( صلّى اللّه عليه و آله ) فرمود: از منزل خود تا مسجد، طنابى ببند و هنگام نماز جماعت ، آن طناب را بگير و با راهنمايى آن خودرا به مسجدبرسان و در نماز جماعت شركت كن .
داستانها و پندها،ج 5،ص 134.تهذيب الاحكام ،ج 2،ص 266(چاپ جديد).

نور نماز جماعت در بيابان تاريك
در بحارالانوار روايت شده است كه شبى ((قتادة بن نعمان )) از اصحاب خاتم انبيا محمد ( صلّى اللّه عليه و آله ) در مسجد النبى حاضر بود. اوّل مغرب ، نماز جماعت را با پيغمبر خواند. معمولاً رسول خدا ( صلّى اللّه عليه و آله ) براى ملاحظه حال اصحابش كه راهشان دور بود و مدينه هم مثل زمان حاضر، آباديهايش جمع نبود، بلكه پراكنده و متفرق بود، لذا رسول خدا ( صلّى اللّه عليه و آله ) نماز مغرب و عشا را طورى مى خواند كه هنوز هوا خيلى تاريك نشده بود. شبى هوا ابرى بود و قتاده وقتى نمازش را تمام كرد، متوجه شد كه هوا بسيار تاريك و برگشتنش خيلى مشكل است .
رسول خدا ( صلّى اللّه عليه و آله ) دانست كه اكنون موقعى است كه بايد قتاده از نور عملش بهره ببرد لذا از گوشه مسجد، چوب خشكى از نخل خرما افتاده بود، پيغمبر آن را برداشت و به قتاده داد، نورى از آن چوب برخاست و فرمود:((اين چوب تا ده ذراع جلو و پشت سر تو را روشن مى كند، قتاده آن را گرفت و به وسيله روشنى آن ، به منزلش رفت .
اتفاقاً جانورى در گوشه خانه اش بود كه از همين نور چوب ، او را تشخيص داد و كشت . در روايت چنين مى فرمايد كه : ((نور اين چوب نور نماز جماعتش بود)). آرى هر كس نورى از ايمان و عملش ، با او خواهد بود.
داستانهاى پراكنده از آثار شهيد دستغيب ، ج 4، ص 19 و 20.

اهميت نماز صبح و عشا به جماعت
روزى رسول خدا ( صلّى اللّه عليه و آله ) بعد از نماز صبح ، رو به اصحابش كرد و فرمود: ((آيا فلانى و فلانى (نام چند نفر را برد) براى نماز حاضر شده اند؟)).
اصحاب گفتند: يا رسول اللّه ! نه (حاضر نشده اند).
رسول اللّه ( صلّى اللّه عليه و آله ) فرمودند: ((آيا به جايى رفته اند (و در شهر نيستند)؟)).
اصحاب گفتند: نه .
آنگاه حضرت رسول ( صلّى اللّه عليه و آله ) فرمودند: ((هيچ نمازى دشوارتر از نماز صبح و عشا بر منافقين نيست . اگر مردم منزلت نماز صبح و عشا را مى دانستند، براى اداى آن حاضر مى شدند، اگرچه با خزيدن بر روى زمين باشد)).
تهذيب ، ج 2، ص 72.

وعده خداوند متعال
قرآن کریم دستور داده تا مسلمانان نماز را به بهترین و زیباترین شکلش، که جماعت است بخوانند. حتی در قبل از اسلام، در ادیان گذشته نیز، نماز جماعت مورد تأکید خداوند بوده است. روایات اسلامی در پاداش و ارزش نماز جماعت فراوان است. در حدیث معروفی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) از جبرئیل نقل کرده اند، می فرمایند: خداوند متعال وعده داده است که اگر عدد حاضران در نماز جماعت بیش از ده نفر باشد، اگر تمام دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
عروة الوثقی، ج1، باب طاه الجماعه.
بر اساس احادیث گهربار معصومین (علیهم السلام) رفتن به مسجد برای شرکت در نماز جماعت و درک نماز جماعت از ابتدای تکبیرة الاحرام اجر و پاداش بسیار زیادی دارد و نماز جماعت کوتاه و مختصر بر نماز طولانی برتری دارد؛ و نیز پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده اند: «در نماز جماعت حاضر شوید، اگر چه با دشواری و سختی باشد.»
وسایل الشیعه، ج5، ص 377.

اهميت نماز جماعت از ديد گاه پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله وسلم)
1)رسول گرامي اسلام (ص)مي فرمايند:کسي که پشت سر امام عالم نماز بخواند گويا پشت سر من و حضرت ابراهيم (ع) نماز خوانده است .                                                                    
2)يک نماز جماعت خواندن مرد بهتر است از نمار او در خانه اش به مدت چهل سال  گفته شد اي رسول خدا :نماز يک روز پس پيامبر فرمود بلکه يک نماز جماعت .                        
3)هرکس به قصد شرکت در نماز جماعت به سوي مسجد حرکت نمايد. خداوند براي هر قدمي که بر  ميدارد  هفتاد هزار حسنه  به او عطا مي کند وبه همان اندازه بر درجات او مي افزايد چنانچه در مسير رفت وبرگشت از دنيا برود خداوند هفتاد هزار فرشته را مامور مي کند تا در روز قيامت مونس او باشند                                                                                      
4)جبرئل  براي هفت عمل آرزو کرد از بني آدم باشد
1- نماز جماعت
2-همنشيني با علماء
3-اصلاح بين مردم
4- نوازش يتيم
5- عيادت مريض
6-تشيع جنازه
7- آب دادن به حاجيان
5)هر که توفيق رباني شامل حال اوشود نماز هاي يوميه را به جماعت بخواند حق تعا لي  ده خصلت به او کرامت مي کند
1-برکت عمر باقي مانده
2-عصمت در فرزندان
3-عصمت در مال
4-نامه به دست راست داده
5-مغفرت
6-به آساني جان دادن  
7-نور خير
8-توفيق طاعت
9 -بهشت
10-کرامات

6)رسول خدا (ص)به امير المومنين(ع)مي فرمايند:خوشبخت سه نشانه دارد
1-رزق حلال در وطن
2-همنشيني علماء
3-اداي نماز يوميه به جماعت وعلانت
بدبختی سه چيز است
1-حرام خوردن
2-دوري از علماء  
3- نماز فرادا                                                                            
8)پيامبر (ص) فرمودند:بر يهود ونصاري سلام کنيد و بر يهود امت من سلام نکنيد عرض کردند يا رسول الله يهود امت شما کيست فرمودند:آنهايي که اذان واقامه را مي شنوند ولي در نماز جماعت حضور پيدا نمي کنند.  

نماز جماعت، اهمیت و آثار
منبع مقاله: پرتویی از اسرار نماز ، قرائتی،محسن ؛
پایگاه حوزه نت

آئین اسلام،از بعد اجتماعی مهمی برخوردار است و با عنایت به برکات آثار وحدت و تجمع و یکپارچگی،در بسیاری از برنامه هایش بر این بعد،تکیه و تاکید کرده است.
برگزاری نمازهای روزانه واجب نیز به صورت جماعت و گروهی،یکی از این برنامه هاست.
در اینجا به اهمیت «نماز جماعت »و آثار گوناگون آن اشاره می کنیم:

تحقیر نماز جماعت
غیر از آثار فردی و اجتماعی نماز جماعت(که به آنها اشاره خواهدشد)پاداش های عظیمی برای آن بیان شده که در اینجا به بعضی ازروایات،اشاره می شود. از رسول خدا(ص)نقل شده که:«من سمع النداء فلم یجبه من غیرعلة فلا صلاة له » (1) نماز کسی که صدای اذان را بشنود و بی دلیل،در نماز جماعت مسلمانان شرکت نکند،ارزشی ندارد.
در حدیث،تحقیر نماز جماعت،به منزله تحقیر خداوند بشمار آمده است:«من حقره فانما یحقر الله » (2)
شرکت دائم در نماز جماعت،انسان را از منافق شدن بیمه می کند. (3)
و برای هر گامی که به سوی نماز جماعت و مسجد برداشته شود،ثواب و حسنه در نظر گرفته شده است. (4)
همین که کسی برای شرکت در نماز جماعت از منزل خارج می شود،یا در مسجد،در انتظار نماز جماعت به سر می برد پاداش کسی را دارد که در این مدت،به نماز مشغول بوده است. (5)
تعداد حاضران در نماز جماعت،هر چه بیشتر باشد،پاداش آن بیشتراست.این کلام رسولخداست که فرمود:«ما کثر فهو احب الی الله » (6)

ثواب نماز جماعت با توجه به تعداد شرکت کنندگان
حدیث جالبی در بیان فضیلت نماز جماعت است که قسمتی از آن در رساله های عملیه هم ذکر شده است.ترجمه تمام حدیث چنین است:
اگر اقتدا کننده 1 نفر باشد،پاداش 150 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 2 نفر باشد،پاداش 600 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 3 نفر باشد،پاداش 1200 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 4 نفر باشد،پاداش 2400 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 5 نفر باشد،پاداش 4800 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 6 نفر باشد،پاداش 9600 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 7 نفر باشد،پاداش 19200 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کننده 8 نفر باشد،پاداش 36400 نماز داده می شود.
اگر اقتدا کنندگان و امام جماعت به 10 نفر رسیدند،پاداش 72800 نماز دارد.
ولی،همین که عدد افراد از ده نفر گذشت،حساب آنرا جز خداکسی نمی داند. (7)
در حدیث دیگر است:هر که نماز جماعت را دوست بدارد،خدا وفرشتگان او را دوست می دارند. (8)
در زمان پیامبر(ص)هرگاه افراد نماز جماعت کم می شدند، آنحضرت به جستجو و تفقد از افراد می پرداخت و می فرمود:شرکت درنماز صبح و عشاء ،بر منافقان از هر چیز سنگین تر است. (9)
قرآن نیز،از اوصاف منافقان،بی حالی و کسالت هنگام نماز را بیان کرده است. (10 )
چرا که سحر خیزی و حضور در جماعت مسلمین،آن هم ازراه های دور و در گرما و سرما،نشانه صداقت در ایمان و عشق نمازگزاراست.
حضور در نماز جماعت،خاص یک منطقه نیست.انسان در هر جا که باشد،خوب است به فکر نماز جماعت و حضور در آن و تشویق دیگران باشد.
رسول خدا(ص)در باره اهمیت جماعت،فرمود:
«صلاة الرجل فی جماعة خیر من صلاته فی بیته اربعین سنة.قیل:یا رسول الله!صلاة یوم؟فقال(ص):صلاة واحدة » (11)
یک نماز با جماعت،بهتر از چهل سال نماز فرادی در خانه است.پرسیدند:آیا یک روز نماز؟فرمود:بلکه یک نماز.
و می فرمود:صف های نماز جماعت،همانند صف های فرشتگان درآسمان چهارم است. (12)
اولین نماز جماعتی هم که بر پا شد،به امامت رسول خدا و شرکت حضرت علی(ع)و جعفر طیار(برادر حضرت علی(ع))بود.همین که ابوطالب،فرزندش علی(ع)را دید که به پیامبر اقتدا کرده،به فرزنددیگرش جعفر گفت:تو نیز به پیامبر اکرم اقتدا کن و این جماعت دو سه نفری،پس از نزول آیه «فاصدع بما تؤمر» بود،که فرمان به علنی ساختن دعوت و تبلیغ می داد. (13)

آثار نماز جماعت
بر پایی فریضه های دینی به صورت دسته جمعتی،غیر از پاداش های فراوانی که یاد شد،در زندگی فردی و اجتماعی امت مسلمان نیز،آثارمثبت و فراوانی دارد که به برخی اشاره می شود

1- آثار معنوی
بزرگترین اثر معنوی نماز جماعت،همان پاداش های الهی است که گفته شد. رسول خدا(ص)فرموده است:
لان اصلی الصبح فی جماعة احب الی من ان اصلی لیلتی حتی اصبح (14) اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم،در نظرم محبوب تر ازعبادت و شب زنده داری تا صبح است.
بخاطر همین فضیلت و پاداش هاست که اگر تعداد نمازگزاران از ده نفربیشتر شود،اگر تمام آسمان ها کاغذ،و دریاها مرکب و درخت ها قلم شودو فرشتگان بنویسند،پاداش یک رکعت آنرا نمی توانند بنویسند.
و نماز جماعت با تاخیر،بهتر از نماز فرادی در اول وقت است.

2- آثار اجتماعی
نماز جماعت،مقدمه وحدت صفوف و نزدیکی دلها و تقویت کننده روح اخوت است.
نوعی حضور و غیاب بی تشریفات،و بهترین راه شناسائی افراداست.
نماز جماعت،بهترین،بیشترین،پاکترین و کم خرج ترین اجتماعات دنیاست و نوعی دید و بازدید مجانی و آگاهی از مشکلات ونیازهای یکدیگر و زمینه ساز تعاون اجتماعی بین آحاد مسلمین است.

3- آثار سیاسی
نماز جماعت،نشان دهنده قدرت مسلمین و الفت دلها و انسجام صفوف است.
تفرقه ها را می زداید،بیم در دل دشمنان می افکند،منافقان را مایوس می سازد،خار چشم بدخواهان است.

4- آثار اخلاقی،تربیتی
در نماز جماعت،افراد در یک صف قرار می گیرند و امتیازات موهوم صنفی،نژادی،زبانی،مالی و...کنار می رود و صفا و صمیمیت ونوعدوستی در دلها زنده می شود و مؤمنان،با دیدار یکدیگر در صف عبادت،احساس دلگرمی و قدرت و امید می کنند.
نماز جماعت،عامل نظم و انضباط،صف بندی و وقت شناسی است.
روحیه فردگرایی و انزوا و گوشه گیری را از بین می برد و نوعی مبارزه با غرور و خودخواهی را در بر دارد.
نماز جماعت،«وحدت »در گفتار،جهت،هدف و امام را می آموزدو از آنجا که باید پرهیزکارترین و لایق ترین اشخاص،به امامت نمازبایستد،نوعی آموزش و الهام دهنده علم و تقوا و عدالت است.
نماز جماعت،کینه ها و کدورت ها و سوء ظن ها را از میان می برد وسطح دانش و عبودیت و خضوع را در جامعه اهل نماز، افزایش می دهد.
به خاطر اینهمه آثار است که به نماز جماعت،آنهمه توصیه شده است.حتی نابینایی وقتی از حضور پیامبر،اجازه خواست که به مسجدنیاید،آنحضرت فرمود:از خانه تا مسجد،ریسمانی ببندد و به کمک آن،خود را به نماز جماعت برساند. (15) و نیز، نابینایانی که اجازه ترک شرکت در نماز خواستند،رسول خدا(ص)اجازه نفرمود. (16) از طرف دیگر،برخورد شدید نسبت به کسانی که به نماز جماعت اهمیت نمی دهند،نشان دیگری بر اهمیت و سازندگی آن است.
در حدیث است که به چنان کسان، (کسی که در نماز جماعت بدون عذری حاضر نمی شود )همسر ندهید (17) و معرف آنان نشوید. (18)
..................................................................................
پی نوشت ها                 
1- وسائل،ج 5 ص 375،کنز العمال،ج 8 حدیث 22799.
2- من لا یحضره الفقیه،ج 1 ص 377.
3- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 488.
4- کنز العمال،ج 8 حدیث 22815 از پیامبر اسلام(ص).
5- کنزالعمال،ج 8 حدیث 22818 و 22827.
6- کنزالعمال،ج 8 ص 258.
7- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 487،
8- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 488.
9- کنزالعمال،ج 8 ص 256.
10- و اذا قاموا الی الصلوة قاموا کسالی(نساء،آیه 142).
11- مستدرک الوسائل،ج 1 ص 488.
12- همان مدرک.
13- همان مدرک،ص 689،وسائل،ج 5 ص 373.
14- کنز العمال،ج 8 حدیث 22792.
15- وسائل،ج 5 ص 377.
16- کنزالعمال،ج 8 ص 255.
17- و18- سفینة البحار،ج 1،جماعت.
منابع اینترنتی :
داستانهائى پيرامون نماز- محمود على محمّد لو /www.ghadeer.org
http://karbala5.parsiblog.com/Archive22158.htm
پرتال فرهنگی اطلاع رسانی نور
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت