عوامل حقيقى كاميابى
7-كار را از جاى كوچك شروع كنيم
بايد با همت و نقشه بزرگ وارد كار شد، ولى كار را از جاى كوچك آغاز نمود.
مقصود اين نيست كه كار را از جاى كوچك آغاز كنيم و همانجا درجا زنيم . و يا با همت كوچك وارد كار شويم . هدف اين است كه با نقشه وسيع و همت عالى كار را طراحى كنيم ، اما همه نقشه را يكجا پياده ننمائيم . بلكه خرده خرده به مقصود بزرگ خود جامه عمل بپوشانيم .
كسانى كه افكار بلند و مغز بزرگ دارند، نمى توانند همت خود را در دائره كوچكى محصور سازند و همواره پس از نيل به مقصود، خود را در آستانه مقصد ديگر مى دانند .بنابراين بايد از آغاز كار، نقشه را بزرگ گرفت .
از نظر روانى هم مطلب چنين است . تا انسان خود را براى هدف بزرگ آماده نسازد، گاهى به نيمى از هدف نمى رسد. كوته نظران همواره به وضع فعلى خود راضى شده ، و خواهان دوام وضع موجود مى گردند. ولى افراد بلند نظر با ديد وسيعى وارد كار مى شوند و همواره در فكر بهتر كردن وضع مى باشند.
سعدالدين تفتازانى از پايه گذاران فن بلاغت در اسلام است . روزى خواست از اندازه همت فرزند خود آگاه شود. به او گفت : «پسرم ! هدف تو از تحصيل چيست ؟» پسر گفت : «تمام همت من اين است كه از نظر معلومات به پايه شما برسم .» پدر از كوتاهى فكر فرزند متاءثر شد و با لحن تاءسف آور گفت : «اگر همت تو همين است هرگز به نيمى از مراتب علمى من نخواهى رسيد؛ زيرا افق فكر تو فوق العاده كوتاه است . من كه پدر تو هستم آوازه علمى امام صادق را شنيده و از مراتب دانشش به وسيله آثارى كه از او به يادگار مانده بود آگاه مانده بود آگاه بودم و در آغاز تحصيل ، تمام همت من اين بود كه به پايه علمى اين شخصيت بزرگ جهان انسانى برسم . من با اين همه همت بلند به اين درجه از علم رسيده ام كه مشاهده مى كنى و هرگز قابل قياس با مقام علمى ان پيشواى بزرگ نيستم . تو كه اكنون چنين همت كوتاهى دارى ، پيمانه شوق و شورت در نازلترين درجات علمى لبريز خواهد گرديد و دست از تحصيل خواهى كشيد.» لذا بايد كوشش كنيم تا در خود همتهاى عالى بوجود آوريم .
همت بلند دار كه مردان روزگار
از همت بلند بجائى رسيده اند
شاعری مى گويد :
آب كم جو تشنگى آور بدست
تا كه جوشد آب از بالا و پست
آغاز كار مرحله آزمايشى است . هنوز سود و زيان كار معلوم و روشن نيست . شايد موانعى در سر راه مقصد باشد كه مانع از وصول به مقصود گردد و زمان لازم دارد كه از سر راه برداشته شود. چه بسا ممكن است راهى را كه انتخاب نموديم بيراهه باشد و در نقشه بردارى و طرح كار اشتباهات فراوانى داشته باشيم . لذا اگر كار را به صورت بزرگ آغاز كنيم ، بازگشت از بيراهه به راه ، بسيار مشكل خواهد بود.
يكى از معايب همين است كه كار را با سر و صدا و از جاى بزرگ آغاز مى كنيم . چه بسا با موفقيت روبرو نمى شويم و راه بازگشت را به روى خود مى بنديم و پس از اتلاف عمر و سرمايه ، با سر شكستى و شكست روحى سرجاى اول خود باز مى گرديم .
در يادداشتهاى ناصرالدين شاه مى خوانيم كه وى در مسافرتى كه به اروپا كرد، در بازديد خود از لندن ، با ملكه انگلستان تماس گرفت و علت موفقيت بانك انگليس را در ايران از او چنين پرسيد : «روزى كه اين بانك در پايتخت ايران شعبه باز كرد، يك رئيس ، يك حسابدار و يك پيشخدمت بيش نداشت و با سرمايه كوچك مشغول كار شد. چطور در اندك زمانى موفقيتى شايان به دست آورد و سود زيادى نشان داد؟»
ملكه پاسخ داد : «ملت انگلستان هرگز اسرار و رازهاى موفقيت خود را به ملل بيگانه نمى گويند، ولى من به پاس احترام شما در اينجا نكته اى را متذكر مى شوم .
ما مردم مغرب زمين ، خصوصا مردم انگلستان ، همواره كار را از جاى كوچك شروع مى كنيم تا اگر سودى نبرديم راه بازگشت برايمان باز باشد و با دادن ضرر ناچيز نقشه را دگرگون كنيم ؛ و اگر سود برديم ، فورا وضع موجود را توسعه دهيم . ما در اين خصيصه با شما شرقيان در نقطه مخالف قرار گرفته ايم .»
بعضى جمعيتها بر اثر عدم مراعات همين اصل حياتى در تمام شئون ، دچار و ورشكستگيها شده و در بحرانها و بن بست اقتصادى قرار گرفتند.
نظرى به پيروزى بى سابقه يك مرد آسمانى بيندازيم كه اكنون يك ميليارد مسلمان افتخار پيروى او را دارند. در صورتى كه در روزهاى نخست دعوى وى ، جز چند نفر انگشت شمار به وى نگرويده بودند.
برنامه او آنچنان وسيع است كه در تمام شئون زندگانى بشر از سياسى و اقتصادى و اخلاقى و غيره نظر قاطع داده ، و او را از هر گونه تشريع بى نياز ساخته است .
او روز نخست از مردم جز شهادتين (شهادت به يگانگى خدا و رسالت وى ) چيز ديگرى نمى خواست و برنامه بزرگ او از جاى كوچك آغاز شد. ولى كم كم با آماده كردن محيط، تمام برنامه خود را در تمام شئون انسانى پياده كرد و مردم جهان را زير بار يك برنامه سنگين انسانى برد و مسير زندگى آنها را دگرگون ساخت .
منبع:کتاب رمز پیروزی مردان بزرگ- نوشته آیت الله سبحانی
