((574- جابر از امام باقر (عليه السلام ) روايت كرده كه در تفسير گفتار خداى عزوجل : (هر كه كار نيكى كند ما هم نيكى اى بر آن بيفزائيم ) (سوره شورى آيه 23) فرمود: يعنى هر كه اوصياء آل محمد را دوست بدارد و از آثارشان پيروى كند پس بر اين دوستى بيفزايد براى او دوستى گذشتگان از پيمبران و مؤ منان پيشين را تا برسد دوستى آنها به حضرت آدم (عليه السلام ) و اين است معناى گفتار خداى عزوجل : (هر كه كار نيك بياورد پاداشى بهتر از آن دارد) (سوره نمل آيه 89) كه خدا او را به بهشت مى برد، و همين است معناى گفتار خداى عزوجل : (بگو هر آنچه مزد از شما خواستم از آن خودتان باشد) (سوره سبا آيه 47) مى فرمايد: يعنى مزد همان دوستى كه جز آن را از شما نخواستم از آن خودتان باشد كه بوسيله آن رهبرى شويد و از عذاب روز رستاخيز نجات يابيد، و از آنطرف به دشمنان خدا كه دوستان شيطان و اهل تكذيب و انكارند فرمود: (بگو من از شما مزدى نخواهم و از متصنعان (و ظاهر سازان ) نيستم ) (سوره ص آيه 86) مى فرمايد: يعنى ادعا كنم و از شما چيزى بخواهم كه شما اهل آن نيستيد.
در اينجا بود كه منافقان به يكديگر گفتند: آيا محمد را بس نيست كه بيست سال تمام ما را تحت قدرت خويش كشانده تا اينكه مى خواهيد خاندان خود را برگردن ما سوار كند (و آنها را نيز حاكم بر ما گرداند) و از اينرو گفتند: اين مطلب را خداوند نازل نفرموده و اين موضوعى است كه از پيش خود در آورده و مى خواهد خاندانش را به گردن ما سوار كند، و اگر محمد كشته شود و يا بميرد ما اين منصب را از خاندانش خواهيم گرفت و پس از آن هرگز نخواهيم گذارد دوباره قدرت بدست آنها در آيد. و خداى عزوجل خواست تا آنچه را آنها در سينه هاى خود پنهان كرده و تقسيم بدان گرفته اند به پيغمبرش اعلام كند و اين مطلب را در كتاب خويش قرآن بگنجاند و فرمود:
(مگر آنكه گويند دروغى بر خدا بسته و اگر خدا خواهد بر دل تو مهر نهد) مى فرمايد: اگر بخواهم وحى را باز دارم تا به فضيلت و دوستى خاندانت لب نگشائى ، و بدنبال آن خداى عزوجل فرمايد:
(و خدا باطل را محو كند و حق را با كلمات خود پابرجا سازد (مى فرمايد حق براى خاندان تو همان ولايت است ) كه به راستى او بدانچه در سينه ها است دانا است ) (سوره شورى آيه 24) مى فرمايد: يعنى (دانا است ) بدان دشمنى و ستمى كه پس از تو نسبت به خاندانت در سينه هاى خويش نهان كرده اند.
و همين است مقصود از گفتار خداى عزوجل : (و كسانيكه ستمگرند در نهانى راز گويند كه مگر اين جز بشرى مثل شما است آيا شما جادو مى شويد با اينكه مى بينيد) (سوره انبياء آيه 3).
و در تفسير گفتار خداى عزوجل : (سوگند به ستاره هنگاميكه فرود آيد) فرمود: (مقصود) سوگند به قبض روح محمد هنگاميكه جانش گرفته شود (كه گمراه نشد رفيق شما (رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) - به برترى دادن خاندانش - و نه به باطل گرويده است ، و نه از روى هوا و دلخواه خود سخن مى گويد) فرمود: خدا مى گويد: او درباره برترى دادن خاندانش از روى هوا و هوس سخن نمى گويد، و به همين جهت دنبالش فرمايد: (اين نيست مگر وحيى كه به او شده است ) (سوره نجم آيات 1 - 4).
و خداى عزوجل به محمد (صلى الله عليه و آله ) فرمايد: (بگو اگر چيزى كه بدان شتاب داريد در نزد من بود كارى كه ميان من و شما است خاتمه يافته بود) (سوره انعام آيه 58) يعنى اگر من مامور بودم كه به شما اعلام كنم آنچه را در سينه هاى خود پنهان كرده ايد از شتاب كردن شما در مردن من تا اينكه پس از من به خاندانم ستم كنيد...
پس حكايت شما مانند آن كسى است كه خداى عزوجل فرمايد: (مانند آن كسى كه آتشى بيفروخت و چون اطراف او را روشن كرد...) (سوره بقره آيه 17) مى فرمايد: زمين به نور محمد (صلى الله عليه و آله ) روشن شد چنانچه خورشيد بدان پرتو افكنى مى كند.
پس خدا محمد (صلى الله عليه و آله ) را به خورشيد مثل زده و وحى او را به ماه مثل زده در آنجا كه فرمايد: (او است كه خورشيد را پرتوى قرار داد و ماه را نورى ) (سوره يونس آيه 5) و گفتار خداى عزوجل (و شب براى ايشان عبرتى است كه بر كنيم از آن روز را و آنوقت در تاريكى فرو روند) (سوره يونس آيه 37) و گفتار خداى عزوجل : (خدا نورشان را برگرفت و در تاريكيهاى عميق رهاشان كرد كه ديگر ديدن نتوانند) (سوره بقره آيه 18) يعنى جان محمد (صلى الله عليه و آله ) را بگرفت و تاريكى پديد آمد و ديگر برترى خاندانش را نمى بينند، و همين است معناى گفتار خداى عزوجل : (و اگر آنها را به هدايت دعوت كنى نشوند و آنها را ببينى كه به سوى تو بنگرند ولى نمى بينند) (سوره اعراف آيه 197).
سپس رسول (صلى الله عليه و آله )آن علمى را كه در نزد او بود به وصى خود سپرد و اين است گفتار خداى عزوجل : (خدا نور آسمان ها و زمينها است ) (سوره نور آيه 35) مى فرمايد: منم رهبر آسمانها و زمين و مثال نور من كه بدان راهنمائى شوند همانند محفظه اى است كه در آن چراغى باشد، و آن محفظه قلب حضرت محمد (صلى الله عليه و آله ) است ، و آن چراغ همان نورى است كه دانش در آن قرار دارد، و گفتارش كه (دنبال آن ) فرمايد: آن چراغ در شيشه اى است ) مى فرمايد: من مى خواهم تو را قبض روح كنم پس آنچه در پيش تو است به وصى خود بسپار و در نزد او بگذار چنانچه چراغ را در شيشه گذارند (كه آن شيشه گوئى ستاره درخشانى است ) پس فضيلت وصى را بدينوسيله به آنها اعلام كرد (كه از درخت پر بركنى افروخته شود) و اصل اين درخت با بركت ابراهيم (عليه السلام ) است و اين است گفتار خداى عزوجل :
(رحمت خدا و بركتهايش بر شما خاندان باد كه به راستى او ستوده و بزرگوار است ) (سوره هود آيه 73) و همين است معناى گفتار خداى عزوجل : (همانا خدا آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را از جهانيان برگزيد، نژادى كه برخى از برخى ديگرند و خدا شنوا و دانا است ).
و (دنبال آيات سوره نور فرمود:) (درختى كه نه خاورى است و نه باخترى ) مى فرمايد: نه يهودى هستيد كه به سوى مغرب نماز بخوانيد و نه نصرانى هستيد كه به سوى مشرق نماز بخوانيد، شما بر كيش ابراهيم (عليه السلام ) باشيد كه خداى عزوجل درباره اش فرمود: (ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى بلكه خدا پرست و مسلمان بود و از مشركان نبود) (سوره آل عمران آيه 67).
و گفتارش عزوجل (در سوره نور): (نزديك است روغن آن روشن شود و گرچه آتش بدان نرسد كه نورى بالاى نورى است و خداوند هر كه را خواهد به نور خويش هدايت فرمايد) مى فرمايد: مثل فرزندان شما كه از شما متولد مى شوند همانند روغنى است كه از زيتون بيرون آيد كه نزديك است روغنش روشن شود و گرچه آتشى بدان نرسد...) مى فرمايد: نزديك است كه به نبوت گويا شوند و گرچه فرشته وحى آنها نازل نشده . ))
عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْعَبَّاسِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع فِى قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيها حُسْناً قَالَ مَنْ تَوَلَّى الْأَوْصِيَاءَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اتَّبَعَ آثَارَهُمْ فَذَاكَ يَزِيدُهُ وَلَايَةَ مَنْ مَضَى مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الْمُؤْمِنِينَ الْأَوَّلِينَ حَتَّى تَصِلَ وَلَايَتُهُمْ إِلَى آدَمَ ع وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها يُدْخِلُهُ الْجَنَّةَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ يَقُولُ أَجْرُ الْمَوَدَّةِ الَّذِى لَمْ أَسْأَلْكُمْ غَيْرَهُ فَهُوَ لَكُمْ تَهْتَدُونَ بِهِ وَ تَنْجُونَ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ قَالَ لِأَعْدَاءِ اللَّهِ أَوْلِيَاءِ الشَّيْطَانِ أَهْلِ التَّكْذِيبِ وَ الْإِنْكَارِ قُلْ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ يَقُولُ مُتَكَلِّفاً أَنْ أَسْأَلَكُمْ مَا لَسْتُمْ بِأَهْلِهِ فَقَالَ الْمُنَافِقُونَ عِنْدَ ذَلِكَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ أَ مَا يَكْفِى مُحَمَّداً أَنْ يَكُونَ قَهَرَنَا عِشْرِينَ سَنَةً حَتَّى يُرِيدُ أَنْ يُحَمِّلَ أَهْلَ بَيْتِهِ عَلَى رِقَابِنَا فَقَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ هَذَا وَ مَا هُوَ إِلَّا شَيْءٌ يَتَقَوَّلُهُ يُرِيدُ أَنْ يَرْفَعَ أَهْلَ بَيْتِهِ عَلَى رِقَابِنَا وَ لَئِنْ قُتِلَ مُحَمَّدٌ أَوْ مَاتَ لَنَنْزِعَنَّهَا مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ ثُمَّ لَا نُعِيدُهَا فِيهِمْ أَبَداً وَ أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُعْلِمَ نَبِيَّهُ ص الَّذِى أَخْفَوْا فِى صُدُورِهِمْ وَ أَسَرُّوا بِهِ فَقَالَ فِى كِتَابِهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَمْ يَقُولُونَ افْتَرى عَلَى اللّهِ كَذِباً فَإِنْ يَشَإِ اللّهُ يَخْتِمْ عَلى قَلْبِكَ يَقُولُ لَوْ شِئْتُ حَبَسْتُ عَنْكَ الْوَحْيَ فَلَمْ تَكَلَّمْ بِفَضْلِ أَهْلِ بَيْتِكَ وَ لَا بِمَوَدَّتِهِمْ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ يَمْحُ اللّهُ الْباطِلَ وَ يُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ يَقُولُ الْحَقُّ لِأَهْلِ بَيْتِكَ الْوَلَايَةُ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ وَ يَقُولُ بِمَا أَلْقَوْهُ فِى صُدُورِهِمْ مِنَ الْعَدَاوَةِ لِأَهْلِ بَيْتِكَ وَ الظُّلْمِ بَعْدَكَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَسَرُّوا النَّجْوَى الَّذِينَ ظَلَمُوا هَلْ هذا إِلاّ بَشَرٌ مِثْلُكُمْ أَ فَتَأْتُونَ السِّحْرَ وَ أَنْتُمْ تُبْصِرُونَ وَ فِى قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ النَّجْمِ إِذا هَوى قَالَ أُقْسِمُ بِقَبْضِ مُحَمَّدٍ إِذَا قُبِضَ ما ضَلَّ صاحِبُكُمْ بِتَفْضِيلِهِ أَهْلَ بَيْتِهِ وَ ما غَوى وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى يَقُولُ مَا يَتَكَلَّمُ بِفَضْلِ أَهْلِ بَيْتِهِ بِهَوَاهُ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنْ هُوَ إِلاّ وَحْيٌ يُوحى وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِمُحَمَّدٍ ص قُلْ لَوْ أَنَّ عِنْدِى ما تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِيَ الْأَمْرُ بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ قَالَ لَوْ أَنِّى أُمِرْتُ أَنْ أُعْلِمَكُمُ الَّذِى أَخْفَيْتُمْ فِى صُدُورِكِمْ مِنِ اسْتِعْجَالِكُمْ بِمَوْتِى لِتَظْلِمُوا أَهْلَ بَيْتِى مِنْ بَعْدِى فَكَانَ مَثَلُكُمْ كَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ كَمَثَلِ الَّذِى اسْتَوْقَدَ ناراً فَلَمّا أَضاءَتْ ما حَوْلَهُ يَقُولُ أَضَاءَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ مُحَمَّدٍ كَمَا تُضِى ءُ الشَّمْسُ فَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلَ مُحَمَّدٍ ص الشَّمْسَ وَ مَثَلَ الْوَصِيِّ الْقَمَرَ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَوْلُهُ وَ آيَةٌ لَهُمُ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ وَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَهَبَ اللّهُ بِنُورِهِمْ وَ تَرَكَهُمْ فِى ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ يَعْنِى قُبِضَ مُحَمَّدٌ ص وَ ظَهَرَتِ الظُّلْمَةُ فَلَمْ يُبْصِرُوا فَضْلَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ هُوَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدى لايَسْمَعُوا وَ تَر اهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَ هُمْ لايُبْصِرُونَ
ثُمَّ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص وَضَعَ الْعِلْمَ الَّذِى كَانَ عِنْدَهُ عِنْدَ الْوَصِيِّ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اللّ هُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَقُولُ أَنَا هَادِى السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ الْعِلْمِ الَّذِى أَعْطَيْتُهُ وَ هُوَ نُورِيَ الَّذِي يُهْتَدَى بِهِ مَثَلُ الْمِشْكَاةِ فِيهَا الْمِصْبَاحُ فَالْمِشْكَاةُ قَلْبُ مُحَمَّدٍ ص وَ الْمِصْبَاحُ النُّورُ الَّذِى فِيهِ الْعِلْمُ وَ قَوْلُهُ الْمِصْباحُ فِى زُجاجَةٍ يَقُولُ إِنِّى أُرِيدُ أَنْ أَقْبِضَكَ فَاجْعَلِ الَّذِى عِنْدَكَ عِنْدَ الْوَصِيِّ كَمَا يُجْعَلُ الْمِصْبَاحُ فِى الزُّجَاجَةِ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ فَأَعْلَمَهُمْ فَضْلَ الْوَصِيِّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ فَأَصْلُ الشَّجَرَةِ الْمُبَارَكَةِ إِبْرَاهِيمُ ع وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ رَحْمَتُ اللّهِ وَ بَرَكاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ اللّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِينَ ذُرِّيَّةً بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَ اللّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَقُولُ لَسْتُمْ بِيَهُودٍ فَتُصَلُّوا قِبَلَ الْمَغْرِبِ وَ لَا نَصَارَى فَتُصَلُّوا قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ أَنْتُمْ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ ع وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ما كانَ إِبْراهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لا نَصْرانِيًّا وَ لكِنْ كانَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَكادُ زَيْتُها يُضِى ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِى اللّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ يَقُولُ مَثَلُ أَوْلَادِكُمُ الَّذِينَ يُولَدُونَ مِنْكُمْ كَمَثَلِ الزَّيْتِ الَّذِى يُعْصَرُ مِنَ الزَّيْتُونِ يَكادُ زَيْتُها يُضِى ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِى اللّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ يَقُولُ يَكَادُونَ أَنْ يَتَكَلَّمُوا بِالنُّبُوَّةِ وَ لَوْ لَمْ يُنْزَلْ عَلَيْهِمْ مَلَكٌ
