((70- ابوبصير گويد: (من در خدمت امام باقر (عليه السلام ) شرفياب بودم شخصى بدانحضرت عرض كرد:
همانا سالم بن ابى حفصة (كه زيدى مذهب و مخالف با ائمه اطهار بوده ) و يارانش از شما روايت مى كنند كه شما در هنگام سخن گفتن (از روى تقيه و مصلحت ) طورى سخن ميگوئى كه هفتاد توجيه دارد تا بتوانى از زير بار مسئوليت آن بيرون روى ؟ فرمود: سالم از من چه مى خواهد آيا مى خواهد كه فرشتگان را رو در روى او بياورم به خدا سوگند پيامبران نيز اين كار را نكردند.
همانا ابراهيم نيز (هنگامى كه بت پرستان از او دعوت كردند كه همراه خود براى برگزارى عيدشان به صحرا رود) فرمود: (همانا من بيمارم ) (سوره صافات آيه 88) در صورتيكه بيمار نبود ولى دروغ هم نگفت .
و نيز همان ابراهيم (عليه السلام ) (هنگامى كه از او بازپرسى كردند و گفتند: آيا تو خدايان ما را شكسته و به اين صورت در آورده اى ؟ در پاسخشان ) فرمود: (بلكه بت بزرگ اين كار را كرده است ). (سوره انبياء آيه 63).
با اينكه بت بزرگ نكرده بود ولى ابراهيم دروغ نگفت ، و يوسف (عليه السلام ) نيز (براى بازگرداندن بنيامين ) به كاروانيان فرمود: (اى كاروانيان شما دزديد) (سوره يوسف آيه 70) و به خدا سوگند آنان دزد نبودند و يوسف نيز دروغ نگفت .
شرح :
سالم بن ابى حفصة از دشمنان ائمه اطهار (عليه السلام ) بوده و برخى مانند ابن حجر او را شيعه غالى ناميده و برخى مانند صاحب تنقيح المقال او را زيدى مذهب و بلكه ناصبى ميداند و به هر صورت از دشمنان اهل بيت (عليهم السلام ) بوده است و در روايات بسيارى ائمه او را لعن و تكفير كرده اند و اين سخن را نيز كه در اينجا اظهار كرده براى اين بوده است كه خواسته امام باقر (عليه السلام ) را در نزد اطرافيان خود و ساير مردم (نعوذبالله ) شخصى دروغگو معرفى كند، و مقصود امام (عليه السلام ) اين است كه : دو پهلو سخن گفتن دروغ نيست پيمبران الهى مانند ابراهيم و يوسف (عليها السلام ) نيز گاهى از روى مصالح و تقيه از دشمن سخنانى بظاهر مى گفتند كه مقصودشان معناى ظاهرى آنها نبود، چنانچه ابراهيم در آنجا فرمود: من بيمارم در صورتيكه بيمار نبود... ))
الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِى بَصِيرٍ قَالَ قِيلَ لِأَبِى جَعْفَرٍ ع وَ أَنَا عِنْدَهُ إِنَّ سَالِمَ بْنَ أَبِى حَفْصَةَ وَ أَصْحَابَهُ يَرْوُونَ عَنْكَ أَنَّكَ تَكَلَّمُ عَلَى سَبْعِينَ وَجْهاً لَكَ مِنْهَا الْمَخْرَجُ فَقَالَ مَا يُرِيدُ سَالِمٌ مِنِّى أَ يُرِيدُ أَنْ أَجِى ءَ بِالْمَلَائِكَةِ وَ اللَّهِ مَا جَاءَتْ بِهَذَا النَّبِيُّونَ وَ لَقَدْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ ع إِنِّى سَقِيمٌ وَ مَا كَانَ سَقِيماً وَ مَا كَذَبَ وَ لَقَدْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ ع بَلْ فَعَلَهُ كَبِيرُهُمْ هذا وَ مَا فَعَلَهُ وَ مَا كَذَبَ وَ لَقَدْ قَالَ يُوسُفُ ع أَيَّتُهَا الْعِيرُ إِنَّكُمْ لَسارِقُونَ وَ اللَّهِ مَا كَانُوا سَارِقِينَ وَ مَا كَذَبَ
