بَابُ ذِكْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي السِّرِّ
1- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي الْبـِلَادِ عـَمَّنْ ذَكـَرَهُ عـَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْ ذَكَرَنِي سِرّاً ذَكَرْتُهُ عَلَانِيَةً
اصول كافى جلد 4 صفحه : 261 رواية : 1
ترجمه :
1ـ حـضـرت صادق (ع ) فرمود: خداى عزوجل فرموده : هر كه مرا در نهانى ياد كند من او را آشكارا ياد كنم .
شــرح :
مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ذكـر نـهـانى يعنى در دل يا در خلوت و تنهائى يا آهسته گفتن در برابر بلند گفتن (كه بر تمامى اينها صادق است ).
2- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ سَيْفِ بْنِ عـَمِيرَةَ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِي الْمَغْرَاءِ الْخَصَّافِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع مـَنْ ذَكـَرَ اللَّهَ عـَزَّ وَ جـَلَّ فـِي السِّرِّ فـَقَدْ ذَكَرَ اللَّهَ كَثِيراً إِنَّ الْمُنَافِقِينَ كَانُوا يَذْكُرُونَ اللَّهَ عـَلَانـِيـَةً وَ لَا يـَذْكـُرُونـَهُ فـِي السِّرِّ فـَقـَالَ اللَّهُ عـَزَّ وَ جـَلَّ يـُر اؤُنَ النّ اسَ وَ ل ا يَذْكُرُونَ اللّ هَ إِلّ ا قَلِيلًا
اصول كافى جلد 4 صفحه : 262 رواية : 2
ترجمه :
2ـ ابى مفراى خصاف در حديث مرفوعى از اميرالمؤ منين عليه السلام حديث كند كه فرمود: هـر كس خداى عزوجل را در نهان ياد كند (از جمله كسانى است كه ) ذكر خدا را بسيار كرده ، زيـرا مـنـافـقـان را شـيوه اين بود كه آشكارا (پيش مسلمانان ) ذكر خدا مى كردند ولى در نهان ذكر خدا نمى كردند، پس خداى عزوجل فرمود: (((خود نمائى كنند به مردم و ياد نكنند خدا را جز اندكى ))) (سوره نساء آيه 142).
3- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جـَلَّ لِعـِيـسَى ع يَا عِيسَى اذْكُرْنِي فِي نَفْسِكَ أَذْكُرْكَ فِي نَفْسِي وَ اذْكُرْنِي فِي مَلَئِكَ أَذْكـُرْكَ فـِي مـَلَإٍ خـَيـْرٍ مـِنْ مـَلَإِ الْآدَمـِيِّيـنَ يـَا عـِيـسـَى أَلِنْ لِي قَلْبَكَ وَ أَكْثِرْ ذِكْرِي فِي الْخَلَوَاتِ وَ اعْلَمْ أَنَّ سُرُورِي أَنْ تُبَصْبِصَ إِلَيَّ وَ كُنْ فِي ذَلِكَ حَيّاً وَ لَا تَكُنْ مَيِّتاً
اصول كافى جلد 4 صفحه : 262 رواية : 3
ترجمه :
3ـ ابـن فـضـال در حـديـث مـرفـوعـى (كـه سند آنرا بمعصوم رسانده ) حديث كند كه خداى عـزوجـل بـعـيـسـى عـليه السلام فرمود: اى عيسى مرا در خاطر خود ياد كن تا من نيز تو را بـيـاد آرم ، و مـرا در مـيـان مردمان ياد كن تا من نيز تو را در ميان جمعى بهتر از جمع آدميان (يـعـنـى فـرشتگان ) ياد كنم ، اى عيسى دلت را براى من نرم كن و در تنهائيها بسيار مرا يـاد كـن و بـدان شـادى مـن بـايـنـسـت كـه بـراى مـن تـواضـع كـنـى ، و در ايـن بـاره زنده (دل ) باش و مرده (دل و افسرده ) مباش .
شــرح :
مـجـلسـى (ره ) در ايـنـكـه (((نـفـس ))) در ايـن حـديـث مـعـنـاى آن چـيـسـت ؟ وجـوهـى نـقـل كند و بالاخره آنرا به معناى ذات گرفته و همين معنا را تقويت نموده و معناى ديگر را چـنـدان مـنـاسـب بـا ايـن حـديـث نـدانـد. سـپـس گويد: و برخى گفته اند: فرمايش خداوند: (((اذكـرك فـى نـفسى ))) مقصود پاداش آن ذكر است ، يعنى پاداش و ثواب ذكر تو را مى دهـم و پـاداش ذكـر ذكـر نـامـيـده شـده و مـقـصـود ذكـر در مـقـابـل نـسـيـان نـيست ، زيرا ذكر به اين معنى در خدا هست چه آنكه بنده او را ياد كند و چه نكند، يا مقصود اين است كه تو را ياد كنم بطورى كه احدى مطلع نشود.
4- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ لَا يَكْتُبُ الْمـَلَكُ إِلَّا مـَا سـَمـِعَ وَ قـَالَ اللَّهُ عـَزَّ وَ جَلَّ وَ اذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعاً وَ خِيفَةً فَلَا يَعْلَمُ ثَوَابَ ذَلِكَ الذِّكْرِ فِي نَفْسِ الرَّجُلِ غَيْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لِعَظَمَتِهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 262 رواية : 4
ترجمه :
4ـ زراره از يـكـى از دو امـام بـاقـر و يـا امـام صـادق عـليـه السـلام حـديث كند كه فرمود: فـرشته ننويسد جز آنچه را بشنود، و خداى عزوجل فرموده است : (((و ياد كن پروردگار خـويـش را در درون خـود بـزارى و تـرس ))) (سـوره اعـراف آيـه 205) پـس به جز خداى عزوجل ثواب اين ذكر را كه درون مرد باشد كسى نداند براى بزرگى آن ذكر.
