قال الباقر عليه السلام : ان الله تعالى اشدّ فرحا بتوبة عبده من رجل اضل راحلته و زاده فى ليلة ظلماء فوجدها فالله اشدّ فرحا بتوبة عبده من ذلك الرجل براحلته حين وجدها. كافى / 2 / 435
قال على عليه السلام : ترك الذنب اهون من طلب التوبة . بحار / 73 / 364
3 عدم سازش آرزوى طولانى با توبه ؛
قال على عليه السلام : لا تكن ممّن يرجو الا خرة بغير العمل و يرجى التوبة بطول الامل .... بحار / 6 / 37
قال الكاظم عليه السلام : فى قول الله عزّ و جلّ: (توبوا الى اللّه توبة نصوحا) يتوب العبد ثم لا يرجع فيه . بحار / 6 / 20
5 توبه از گناه تضييع حق الناس ؛
عن شيخ من النخع قال قلت لابى جعفر عليه السلام انّى لم ازل واليا منذ زمن الحجاج الى يوم هذا فهل لى من توبة ؟ قال : فسكت ثم اعدت عليه ؟ فقال : لا، حتى تؤ دّى الى كل ذى حق حقّه . بحار / 75 / 329
قال على عليه السلام : التوبة على اربعة دعائم ندم بالقلب و استغفار باللسان و عمل بالجوارح و عزم على ان لا يعود. بحار / 78 / 81
قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : ... من تاب قبل ان يعاين قبل الله توتبه .كافى / 2 / 440
قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : اما علامة التائب فاربعة النصيحة لله فى عمله و ترك الباطل و لزوم الحق و الحرص على الخير. تحف العقول /2 2
الف نزول رحمت ؛ قال على عليه السلام : التوبة تستنزل الرحمة . مستدرك / 2 / 348
ب طهارت روح ؛ قال على عليه السلام : التوبة تطهّر القلوب و تغسل الذنوب . غرر الحكم
ج از بين رفتن گناه ؛ قال الباقر عليه السلام : التائب من الذنب كمن لاذنب له . بحار/6/41
د محبوبيت الهى ؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : ليس شى ء احبّ الى الله من مؤ من تائب او مؤ منة تائبة . بحار / 6 / 21
قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : اتدرون من التائب ؟ قالوا: اللهم لا. قال : اذا تاب العبد و لم يرض الخصماء فليس بتائب اذا تاب العبد و لم يغيّر لباسه فليس بتائب اذا تاب العبد و لم يغيّر فراشه و وسادته فليس بتائب اذا تاب العبد و لم يغيّر خلقه و نيته فليس بتائب ... اذا استقام على هذا الخصال فذاك التائب . بحار / 6 / 36
اشاره
الف على بن حمزه گويد: يكى از دوستان من از نويسندگان بنى اميه بود خدمت امام صادق عليه السلام رسيد امام فرمود: اگر بنى اميه مثل شما را نداشتند تا ماليات براى آنان جمع كنند حق ما را غصب نمى كردند. عرض كردم آيا راه نجاتى براى من هست ؟ فرمود: آرى ، تمام حقوقى كه از مردم گرفته اى به آنان برگردان و اگر نمى شناسى صدقه بده بهشت را براى تو ضمانت مى كنم . اين شخص فرمان امام را امتثال كرد. على بن حمزه گويد بعد از مدتى مريض شد در لحظه ى احتضار چشم خود را باز كرد و گفت : امام صادق به وعده ى خويش وفا كرد.محجة البيضاء / 3 / 254
ب جنگ تبوك پيش آمد. پيامبر صلّى اللّه عليه و آله دستور بسيج عمومى داد. همه ى مسلمانان شركت كردند جز سه نفر كه تخلف ورزيدند. بعد از جنگ پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود: كسى با آنان معاشرت نكند به گونه اى كه زندگى بر آنان سخت و گران آمد. تا اين كه به سوى بيابان رفته و روزها گريه و زارى كردند تا توبه ى آنان پذيرفته شد و اين آيات نازل شد: (لقد تاب الله على النبى و المهاجرين و الانصار الذين اتّبعوه فى ساعة العسرة ...# و على الثلاثة الذين خلّفوا حتى اذا ضاقت عليهم الارض بما رحبت ).توبه /117- 118؛ مجمع البيان /5/118