يكي از مشهور‌ترين القاب قائم آل محمد(عجل الله تعالي فرجه الشريف) ، مهدي است. «مهدي»، اسم مفعول و به معناي هدايت شده است. کلمه «مهدويّت» نيز بر گرفته از همين ريشه است. اين واژه در بين اهل سنّت، از شهرت بيشتري برخوردار است؛ به گونه‌اي كه آن حضرت بيشتر با اين واژه نزد آنها شناخته مي‌شود.
البته گاهي نيز در معناي فاعلي به معناي «هدايت كننده» به كار رفته است. محمدبن عجلان از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده است: «... و قائم(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را از آن جهت مهدي گفته اند كه
مردم را به آييني كه از دست دادهاند، هدايت ميكند...».12
اما آنچه بيشتر در روايات آمده، همان معناي نخست است. امام باقر(عليه السلام) در اين باره فرمود: «به درستي كه مهدي ناميده شد؛ به جهت اينكه به امر مخفي هدايت مي‌شود. او تورات و ساير كتابهاي الهي را از غاري در انطاكيه بيرون خواهد آورد».13
امام صادق(عليه السلام) نيز در پاسخ پرسشي فرمود: «لانَّهُ يهْدي اِلي كُلِّ اَمْرٍ خَفي»؛14«به جهت اينكه به تمامي امور پنهان هدايت مي‌شود».
گفتني است لقب «مهدي»، بيشتر دربارة آن حضرت بعد از ظهور و قيام و لقب «قائم»، قبل از ظهور و قيام استفاده شده است. امام صادق(عليه السلام) درباره برخي از وقايع پس از ظهور مي¬فرمايد: «... ثُمَّ يأمُرُ مُنادِياً فَينادِي: هَذا المَهْدِي...»؛15 «به منادي دستور داده خواهد شد؛ پس ندا در ميدهد كه اين است مهدي».
پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله وسلم) نيز فرمود: «پس از ظهور كسي نزد او آمده، ميگويد:اي مهدي! به من عطا كن! و آن حضرت ميفرمايد: بگير».16
لقب مهدي، اگرچه اختصاص به آخرين امام ندارد و بقيه امامان(عليهم السلام) نيز مهدي هستند؛ ولي تنها از پيشواي دوازدهم، به عنوان «مهدي» ياد شده است.
اين لقب از همان آغاز شكلگيري بحث «مهدويّت»، بر زبان معصومين(عليهم السلام) رايج بوده و در روايات فراواني از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله وسلم) ، اين لقب بيان شده است. بنابراين در كتابهاي اهل سنّت نيز فراوان اين لقب آمده است.17
امام حسين(عليه السلام) فرمود: «دوازده مهدي از ما است: نخستين ايشان اميرمؤمنان علي(عليه السلام) بود و آخرين ايشان نهمين فرزند از نسل من است...».18
محمدبن عمران گفت: من از امام ششم(عليه السلام) شنيدم كه ميفرمود: «ما دوازده مهدي هستيم».19
...............................
منبع : 12. الارشاد، ج 2، ص 383، ح 2.
13. علل الشرايع، ج 1، ص 161، ح 3؛ الغيبة، ص 237، ح 26.
14. كتاب الغيبة، ص 471؛ الغيبة، ص 237.
15. الغيبة، ص 313، ح 5.
16. همان، ص 92.
17. ر.ك: الصنعاني، المصنف، ج 11، ح 20773؛ سنن ابن ماجه، ج 2، ص 30، ح 4085، 4086، 4087، 4088؛ سنن ابوداود، ج 4، ص 107، ح 2485.
18. عيون اخبار الرضا(عليه السلام)، ج 1، ص 68، ح 36.
19. كمالالدين و تمام النعمة، ج 2، ص 4.
القاب حضرت مهدي عليه السلام
نويسنده:خدامراد سليميان
