عقائد اهل سنت پیرامون موضوع مهدویت به تفکیک مذاهب - ج-مهدویت از دیدگاه دانشمندان مالکی
همانند ديگر عالمان مذاهب اسلامي، علماي فرقه مالكي باور به ظهور و فرج امام مهدي عليه السلام را يكي از اعتقادات خود دانسته و بر آن تأكيد ورزيده اند. اين واقعيت در نوشته ها و آثار آنان كاملاً مشهود و واضح است. در دوره هاي مختلف، تصريح بر اين عقيده در لا به لاي كتابها و نوشته هاي آنها ديده مي شود. اينك از باب نمونه به گزارشي از نوشته ها و گفته هاي برخي از دانشمندان برجسته اين فرقه پرداخته مي شود:1- قرطبي مالكي (م 671 ه . ق)
او كه از جمله عالمان و نويسندگان معروف و شناخته شده اهل سنت است، آثار علمي و مشهوري از خود بر جاي گذاشته كه مهم ترين آنها تفسير "الجامع لاحكام القرآن" است. وي در كتاب ديگرش با نام "التذكرة في احوال الموتي و امور الآخرة" ابواب و فصولي را به بحث در باره امام مهدي عليه السلام اختصاص داده و با بيان احاديث متعددي از منابع اهل سنت، اين موضوع را دنبال كرده و در توضيح برخي از اين احاديث، مطالبي را در مورد امام مهدي عليه السلام بيان داشته است؛
(التذكرة في احوال الموتي و امور الآخرة، قرطبي، بيروت، دار ابن زيد، ج 2، ص 875 )
البته نويسنده در تفسير آيه 33 سوره توبه، در كتاب تفسيرش، مضمون آن آيه را كه وعده خداوند بر غلبه دين اسلام است، بنا بر قولي منطبق بر عصر و زمان امام مهدي عليه السلام دانسته است.
( الجامع لاحكام القرآن، قرطبي، بيروت، دار الفكر، ج 4، ص 45)
2- ابن صباغ مالكي (م 855 ه . ق)
وي كه از بزرگان فرقه مالكي در عصر و زمان خود بوده است، كتابي با نام "الفصول المهمة في معرفة احوال الائمةعليهم السلام" نگاشته كه انگيزه تأليف آن را بيان شرح حال و مقامات ائمه دوازده گانه عليهم السلام معرفي كرده است و اين نوشته را بنا بر درخواست برخي از معاصران خود به سامان رسانده است.
( الفصول المهمة، ابن صباغ مالكي، بيروت، منشورات اعلمي، ص 19)
وي در فصل دوازدهم اين كتاب، شرح حال و خصوصيات امام مهدي عليه السلام را ذكر كرده و در آن، مباحث مختلف و احاديث گوناگوني در باره امام مهدي عليه السلام آورده است. وعده رسول خداصلي الله عليه وآله به ظهور آن حضرت را مورد اثبات قرار داده و از نسب آن بزرگوار سخن گفته است.
نكته قابل توجه در نوشته هاي اين نويسنده آن است كه به مانند برخي ديگر از عالمان اهل سنت، معتقد به ولادت امام مهدي عليه السلام است و بر اين باور است كه آن حضرت اكنون زنده و در قيد حيات مي باشد.
( الفصول المهمة، ابن صباغ مالكي، بيروت، منشورات اعلمي، ص288 )
3- محمد بن محمد بن الخطاب المالكي (م قرن دهم ه . ق)
وي در پاسخ به پرسشي در باره معتقدان به ميّتي كه مدعي مهدويت بوده و نيز راجع به منكران مهدويت گفته است: "عقيده طايفه ياد شده، در باره آن ميّت در گذشته كه او مهدي موعود است و بايد در آخر الزمان ظهور كند، باطل و پوچ است؛ به سبب احاديث صحيحه اي كه دلالت دارد بر وجود مهدي عليه السلام و خروج او و نيز حوادثي كه در آستانه ظهور او اتفاق خواهد افتاد، همانند: ظهور سفياني، فرو رفتن وي و لشكرش در زمين منطقه بيداء، كسوف خورشيد در نيمه ماه رمضان و خسوف ماه در اول آن... و نيز به سبب احاديثي كه دلالت دارند بر اينكه مهدي عليه السلام فرمانرواي زمين خواهد شد و دجال، در روزگار وي ظهور خواهد كرد و ديگر علاماتي كه هيچ كدام در دوره اين شخص مرده اي كه بدان اشاره شد، تحقق نيافته است."
4- شيخ محمد الصبان (م 1307 ه . ق)
وي در كتاب "اسعاف الراغبين" فصلي را به بحث درباره امام مهدي عليه السلام، نسب ايشان و محل ظهور و نيز نشانه هاي خروج حضرت بيان داشته است. علاوه بر رواياتي كه در اين باره ذكر كرده، مطالب مختلفي در تأييد اين موضوع از بزرگاني چون محي الدين عربي و شعراني نقل مي كند.
عربي در جمع بين رواياتي كه امام مهدي عليه السلام را از نسل امام حسين عليه السلام دانسته و رواياتي كه آن حضرت را از نسل امام حسن عليه السلام مي داند، مطالب متنوعي را بيان داشته است.
( حاشيه مشارق الانوار، چاپ مصر، ص 114، به نقل از: الامام المهدي عليه السلام عند اهل السنة، ج 2، صص 28 – 40 )
5- محمد بن جعفر بن ادريس الكتاني المالكي (م 1345 ه . ق)
در كتاب "نظم المتناثر من الحديث المتواتر" كه در آن احاديث متواتر را جمع آوري كرده، روايات مربوط به امام مهدي عليه السلام را از جمله آنها دانسته و با استناد به سخنان و گفته هاي دانشمندان معروف و شناخته شده اهل سنت، بر تواتر اين احاديث پاي مي فشارد و معتقد است كه آمدن و ظهور امام مهدي عليه السلام بر اساس اين احاديث و نيز وعده هايي كه در آنها داده شده است، از ضروريات و موارد حتمي مي باشد.
( نظم المتناثر من الحديث المتواتر، كتاني، چاپ فاس، ص 144 – 146 )
و آخر دعوانا أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ
وَ صَلَّ اللهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ اَهلِ بَیتِهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرین
وَالَّعنَۀُ عَلی أعدائِِهِم أجمَعین مِنَ الانَ اِلی قِیامِ یُومِ الّدین
