در احادیث از ائمه معصومین علیهم صلوات الله و همچنین در کتب فقهی، علماء ما خوردن خاک را حرام دانسته‌اند و فتوای به حرمت این مسئله داده‌اند.
الاّ در تربت حضرت امام حسین علیه السلام که مقداری از تربت را جهت استشفاء اگر انسان بخورد هیچ حرمتی و منعی ندارد. که در اینجا به ذکر چند حدیث و نقل فتاوای علماء بزرگوار می‌پردازیم.
۱- عن الصادق علیه السلام قال الطین حرام کلحم الخنزیر و من اکل الطین فمات لم اصلّ علیه الاّ طین قبر الحسین علیه السلام.
امام صادق علیه السلام فرموده‌اند: خاک حرام است مانند گوشت خوک و کسی که خاک بخورد و بمیرد من بر او نماز نمی‌گذارم مگر خاک قبر امام حسین علیه السلام.
۲- عن بعض اصحابه عن احدهما (امام باقر او الصادق) علیه السلام. قال ان الله تعالی خلق آدم من الطین فحرم الطین علی ولده قال فقلت ما تقول فی طین قبرالحسین علیه السلام قال یحرم علی الناس اکل لحومهم و یحل لهم اکل لحومنا ولکن الیسیر منه مثل الحمّصة. (۴۴)
از امام باقر یا صادق علیه السلام فرمودند: همانا خداوند متعال خلق کرد آدم را از گل پس حرام کرد گل را بر فرزندان آدم راوی می‌گوید پرسیدم که نظر شما در مورد خاک قبر امام حسین علیه السلام چیست حضرت فرمودند: بر مردم خوردن گوشت خودشان حرام است و خوردن گوشت ما حلال باشد یعنی این هم حرام است چون ما از آدم هستیم ولکن به مقداری کم اندازه یک نخود برای شفا اشکالی ندارد.
اما نظر فقهاء بزرگوار شیعه، مرحوم شیخ مفید رحمهم الله می‌فرمایند:
فا الحرام اصله خمسة اشیاء السموم القاتل قلیل‌ها و کثیر‌ها و جمیع انواع الطین إلاّ یسیرا من تربة الحسین علیه السلام
(۴۵) می‌فرمایند پنج چیز حرام است ۱- سمّ کم یا زیاد آن و همه نوع خاک. مگر مقداری کم از تربت امام حسین علیه السلام
مرحوم شیخ طوسی هم می‌فرمایند
لایجوز اکل شی ء من الطین الاّ طین قبر الحسین علیه السلام فانه یجوز ان یؤکل منه الیسر للأستشفاء به
(۴۶) سزاوار نیست کسی از خاک بخورد الا از خاک قبر امام حسین علیه السلام که از آنجایز است مقداری کم به نیت شفا گرفتن از آن، علماء دیگری هم در این باره نظر داده‌اند به همین مضمون مثل ابن ادریس حلی (۴۷) فاضل الأبی (۴۸)، شهید اول (۴۹)، محقق بحرانی (۵۰)، محقق نراقی (۵۱)، شیخ محمد حسن نجفی (۵۲) سیدمحمدتقی خوانساری (۵۳) و بقیه از بزرگان شیعه که فراوانند.
با ذکر این چند حدیث و نظر بزرگان از شیعه معلوم گردید که خوردن هر خاکی حرام است. مگر مقداری از تربت حضرت سیدالشهداء علیه السلام لذا جهت شفاء گرفتن جایز است و هیچ حرمتی ندارد.
پی نوشت:
______________________
(۴۴)- تهذیب الاحکام: ج ۶، ص ۷۴؛ وسائل الشیعة: ۱۰، ص ۴۱۴؛ المزار: ص ۱۴۶.
(۴۵)- الوسیلة: ص ۳۶۳.
(۴۶)- النهایة: ص ۵۹۰.
(۴۷)- السرائر: ج ۳، ص ۱۲۴.
(۴۸)- کشف الرموز: ج ۲، ص ۳۷۰.
(۴۹)- ذکری، ص ۱۶۱، لمعه: ص ۲۱۹.
(۵۰)- حدائق الناظرة: ج ۱۰، ص ۲۷۵.
(۵۱)- مستند الشیعة: ج ۲، ۴۱۶.
(۵۲)- جواهر الکلام: ج ۳۶، ص ۳۵۸.
(۵۳)- جامع المدارک: ج ۵، ص ۱۶۷.
