امـام عـلى عـليـه السـّلام گرچه در اوائل زندگى دچار مشكلات فراوانى بود، امّا درتداوم زنـدگـى بـا كـار و تـوليـد و حـفـر چـاه و كـشـاورزى ، و احداث باغات فراوان در منطقه (يَنبُع ) سرمايه هاى فراوان در اختيار داشت ، امّا دست از ساده پوشى برنمى داشت .
لباس هاى پشمى زِبر و خشن مى پوشيد و در لباس همانند توده هاى كم در آمد بود.
امامان عادل هرقدر در ساده پوشى دقّت كنند ارزشمند است ، امّا ديگران آزادند و مى توانند بـراى زن و فـرزنـد خـود لباس هاى قيمتى و نرم بخرند، كه ديگر امامان معصوم عليهم السـّلام نـيـز چـون رهـبـرى امـّت را در دسـت نـداشـتند گرچه از انواع لباس ها استفاده مى كردند، امّا در ساده زيستى همواره الگو بودند.
جايگاه ساده پوشى
شخصى به امام صادق عليه السّلام اعتراض كرد كه ؛
شـمـا كـه از سـاده پـوشـى حضرت اميرالمؤ منين على عليه السّلام فرموديد، خودتان چرا لباس نرم و زيبا داريد؟
امام صادق عليه السّلام فرمود :
لباس هاى على عليه السّلام در فرهنگ آن روز بد منظره نبود و انگشت نما نمى شد، اگر الان بود و همان لباس ها را مى پوشيد، انگشت نما مى شد،
گـرچـه قـائم مـا وقـتـى ظهور مى كند همان لباس على عليه السّلام را پوشيده به روش على عليه السّلام رفتار مى كند. (57)
عـلاء بـن زيـاد حـارثـى از يـاران امـام عليه السّلام بود كه در جنگ بصره زخمى شد، امام براى عيادت او به خانه اش رفت ، و از ديدن وسعت خانه اش در شگفت شد.
فرمود :
ايـن خـانـه بـه ايـن وسعت را در دنيا براى چه مى خواهى ؟ تو كه در آخرت به آن بيشتر نياز دارى ؟!
بعد فرمود:
آرى ، مى توانى اين خانه را پُلى قرار بدهى براى رسيدن به آخرت ، بدينسان كه :
در آن از ميهمانان پذيرائى كنى .
در آن صله ارحام به جاى آورى .
حقوق واجب و مستحب را به وسيله اين خانه وسيع به صاحبانشان برسانى .
در آن صورت با اين خانه به آخرت رسيده اى .
اعتراض به لباس عاصم بن زياد
علاء بن زياد گفت :
يا اميرالمؤ منين از برادرم عاصم بن زياد به شما شكايت مى كنم .
فرمود: چه شكايتى ؟
عـرض كـرد: عـبـائى پـوشيده و كار عبادت و رهبانيّت پيشه كرده و دست از كار دنيا كشيده است .
امام على عليه السّلام فرمود:
او را پيش من بياوريد.
چون عاصم آمد، حضرت به او فرمود:
يَا عُدَيَّ نَفسِهِ! لَقَدِ استَهَامَ بِكَ الخَبِيثُ! اءَمَا رَحِمتَ اءَهلَكَ وَوَلَدَكَ؟! اءَتَرَى اللّهَ اءَحَلَّ لَكَ الطَّيِّبَاتِ، وَهُوَ يَكرَهُ اءَن تَاء خُذَهَا؟! اءَنتَ اءَهوَنُ عَلَى اللّهِ مِن ذلِكَ!
قَالَ: يَا اءَمِيرَ المُؤ مِنِينَ، هذَا اءَنتَ فِى خُشُونَةِ مَلبَسِكَ وَجُشُوبَةِ مَاءكَلِكَ!
قـَالَ: وَيـحـَكَ، إِنِّى لَسـتُ كـَاءَنـتَ، إِنَّ اللّهَ تـَعـَالَى فـَرَضَ عـَلَى اءَئِمَّةِ العـَدلِ اءَن يُقَدِّرُوا اءَنفُسَهُم بِضَعَفَةِ النَّاسِ، كَيلاَ يَتَبَيَّغَ بِالفَقِيرِ فَقرُهُ.
(اى دشـمـنـك جان خويش ، شيطان سرگردانت كرده ، آيا تو به زن و فرزندانت رحم نمى كـنـى ؟ تـو مـى پـنـدارى كـه خـداونـد نـعـمـتـهـاى پـاكـيـزه اش را حـلال كـرده امـّا دوسـت ندارد تو از آنها استفاده كنى ؟ تو در برابر خدا كوچك تر از آنى كه اينگونه با تو رفتار كند.
(عاصم گفت ، اى اميرمؤ منان ، پس چرا تو با اين لباس خشن ، و آن غذاى ناگوار بسر مى برى ؟ حضرت اميرالمؤ منين على عليه السّلام فرمود:)
واى بـر تـو، مـن همانند تو نيستم ، خداوند بر پيشوايان حق واجب كرده كه خود را با مردم ناتوان همسو كنند، تا فقر و ندارى ، تنگدست را به هيجان نياورد، و به طغيان نكشاند.) (58)
عاصم گفت :
يا اميرالمؤ منين خودت نيز مانند من هستى ، با اين لباس خشن كه مى پوشى و با اين طعام خشك و بى خورش كه مى خورى .
امام على عليه السّلام فرمود:
قـالَ: وَيـحَكَ لَستُ كَاَنتَ، اِنَّ اللّهَ فَرَضَ عَلَى اءئِمَّةِ العَدلِ اَن يُقَدِّرُوا اَنفُسَهُم بِضَعَفَةِ النّاسِ، كَيلا يَتَبَيَّغَ بِالفَقيرِ فَقرُهُ.(59)
( واى بـر تـو مـن مـانـنـد تـو نـيـسـتـم ، خـداونـد بـر پـيـشـوايـان عادل واجب كرده كه خود را با مردم در زندگى برابر كنند تا فقرا را فقرشان به طغيان وادار نكند.)
