21 - آيا تاريخ بى هدف است ؟
اسوالد اشپنگلر متفكر آلمانى و صاحب اثر معروف (انحطاط تمدن غرب ) تاريخ را همچون موجود زنده اى فرض ميكند ، و از تاريخ تفسيرى ادوارى دارد. از نظر وى هر دوره تاريخى حدود هزار سال است كه با مرگ محتوم او دوره بعدى جايگزين آن مى شود ... .
مطابق نظر او سير تاريخ روند تكاملى ندارد ، بلكه تاريخ مجموعه اى از تمدن هاست كه هر كدام پس از طلوع و طى مراحلى غروب خواهند كرد و آن گاه تمدنى ديگر طلوع و پس از طى زمان به غروب خواهد گراييد ، و اين دور باطل همواره ادامه دارد. در واقع از ديدگاه او تاريخ جهان تصويرى از تكوين و پيشرفت پايان ناپذير حيات و مرگ تمدن هاست . (35)
از اشپنگلر سؤال مى كنيم : دوره جديد از تاريخ آيا مثل دوره قبل است در فرهنگ و تمدن ، و يا از ماقبل منحطتر است و يا كامل تر.
اگر مثل دوره قبل است ، دوره جديد ادامه همان دوره قبل است ، و در حقيقت دوره جديدى وجود ندارد. و اگر منحطتر است كه اين خلاف واقع است . و اگر كامل تر است سؤال مى كنيم كه اين كمال از درون او برخاسته است و يا از بيرون و عوامل خارجى در آن دخيل بوده است . اگر از درون آن برخاسته كه همان نظر صحيح در باب تكامل تاريخ است . و اگر از برون و خارج به تكامل رسيده است اين همان نظريه ماديت تاريخ است .
از طرفى ديگر اين نظريه بر خلاف واقعيت خارجى است ؛ زيرا نوع بشر در تكامل معنوى و مادى است و در هر عصرى از تجربيات عصر ديگر بهره گرفته و بر آن مى افزايد و به جلو ميرود.
35- ر.ك : انحطاط تمدن غرب ، اسوالد اشپنگلر.
منبع :کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات
نویسنده :علی اصغر رضوانی
انتشارات مسجد مقدس جمکران
