همان طور که در فصل اول گفته شد، ايمان غير از اسلام است. مسلمان (گوينده شهادتين) از اسلام خويش در دنيا بهره مند مي شود: ارث مي برد، ازدواج مي کند واز حقوق يک مسلمان در جامعه بهره مند است. ولي مومن، يعني آن کس که مطيع ولايت آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم است، علاوه بر اينکه در بهره وري از آثار دنيوي اسلام، با مسلمان برابر است، مزيتي که دارد اين است که از آثار معنوي واخروي ايمان نيز بهره مند است، در حالي که مسلمان غير مومن از آن بهره اي ندارد. وآن عبارت است از: قبول اعمال ونجات اخروي وشفاعت اولياء خدا در عالم آخرت. در حديث شيعه واهل سنت آمده که عمر بن خطاب از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم درباره صحت اين روايت پرسيد که: (من قال: لا إله إلاَّ الله، محمّد رسول الله دخل الجنّة). کسي که به توحيد ونبوت معتقد باشد، اهل بهشت است.
رسول خدا حديث فوق را تاييد نموده، فرمودند: (نعم، إذا تمسَّک بمحبّة هذا وولايته). آري، بشرط اينکه به محبت علي بن ابي طالب وولايت او متمسک باشد.(8) يعني ولايت آل محمد صلى الله عليه وآله وسلم در دنيا وآخرت به مانند دژ مستحکمي است که انسان را از عذاب الهي حفظ مي کند(9)، زيرا امام رضا عليه السلام در روايتي از اجداد طاهرينشان از رسول خدا از جبرئيل، از ميکائيل، از اسرافيل، از لوح از قلم نقل نمودند، که خداي تبارک وتعالي فرمود: (ولاية علي بن أبي طالب حصني فمن دخل حصني أمن من عذابي). ولايت علي بن ابي طالب سنگر من است، هر کس که در اين سنگر وارد شود از عذاب الهي ايمن است.(10) رمز اين سخن اين است که در مراحل مختلف از عالم آخرت، قبل از هر گونه محاسبه وپرسشي، از امر ولايت واعتقاد به امامت ائمه هدي عليهما السلام مي پرسند، وآن کس که پاسخگو نباشد نجات نخواهد يافت.
ابن حجر عسقلاني _ دانشمند بزرگ اهل سنت _ از يونس بن خباب نقل مي کند که پس از توضيح درباره چگونگي عذاب قبر، گفت: در اينجا مطلبي است که ناصبي ها (دشمنان اهل بيت) آن را پنهان داشته اند! گفتم: آن مطلب چيست؟ گفت: (إنَّه ليسئل في قبره: من وليّک، فإن قال: علي نجي). در عالم قبر درباره امامت مي پرسند، اگر فرد بگويد: امامم علي است نجات پيدا مي کند.(11) در قيامت نيز آن گاه که نامه اعمال را منتشر کنند، عنوان نامه عمل هر کس، موضع او در قبال امر ولايت است.(12) وعبور از پل صراط نيز نيازمند اعتقاد به ولايت بوده، منکر ولايت در جهنم سقوط نموده، پيرو اهل بيت امکان عبور دارد(13) که امام صادق به نقل از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم در روايتي که سني وشيعه نقل کرده اند فرمودند: (أثبتکم قدماً علي الصراط أشدّکم حبّاً لأهل بيتي). کسي از شما بر پل صراط ثابت قدم تر است که محبت بيشتري به اهل بيت من دارد.(14) در زيارت جامعه نيز مي خوانيم: (بکم يُسلک إلى الرضوان وعلى من جحد ولايتکم غضب الرحمن) با ولايت شما است که افراد به بهشت مي روند وبر منکرين ولايت شما، خشم خدا خواهد بود. مفسر بزرگ اهل سنت، آلوسي در ذيل آيه: (وَقِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ)(15)، ايشان را از حرکت بازدار، آنها بايد مورد رسيدگي قرار گيرند، درباره موضوع پرسش، اقوالي نقل کرده، آن گاه گويد: (وأولى هذه الأقوال إنَّ السؤال عن العقائد والأعمال ورأس ذلک لا إله إلاَّ الله ومن أجلّه ولاية علي کرَّم الله وجهه). بالاترين اقوال اينکه: سئوال از عقائد واعمال است ودر راس همه عقائد توحيد، وبرترين اين اعتقادات ولايت علي عليه السلام است.(16)
به امام باقر عليه السلام خبر رسيد که عکرمه، غلام ابن عباس، که مردي خبيث ودشمن اهل بيت بود، در حال مردن است. فرمودند: اگر قبل از مرگ به او برسم به او مطلبي مي آموزم که به آتش جهنم دچار نشود. اصحاب عرض کردند: (او که مرد) پس آن مطلب را به ما بياموزيد! فرمودند: (والله ما هذا إلاَّ الأمر الذي أنتم عليه). به خدا قسم اين مطلب جز همين اعتقاد به ولايت که شما بر آن هستيد نمي باشد.(17) لذا است که بزرگترين محدث اهل سنت _ بخاري _ از قول رسول اکرم صلى الله عليه وآله وسلم نقل کرده است که درباره قيامت فرمودند: (ليردنَّ عليَّ حوضي أقوام فيختلجون فأقول: أصحابي، فيقال: إنَّک لا تدري ما أحدثوا بعدک، فيختلجون).(18) گروههائي از امت اسلام در قيامت در کنار حوض کوثر بر من وارد شده، ملائکه مانع آمدن آنها مي شوند، من مي گويم: خدايا اصحابم (از رسيدن به من مانع شده اند)، پاسخ گفته مي شود: تو نمي داني پس از مرگ تو آنها چه کرده اند، پس مانع آمدن آنها ونجات آنها مي گردند. يعني اگر فرد، از اصحاب پيامبر نيز باشد وبه راه پيامبر جان فشاني کرده باشد، اگر پيرو ولايت نباشد نجات نخواهد يافت. پس رمز نجات اهل بهشت، ولايت اهل بيت وسر شقاوت اهل جهنم، انکار ولايت اهل بيت است، که امام صادق عليه السلام در ذيل آيه شريفه: (فَيَوْمَئِذٍ لا يُسْئَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلا جَانٌّ)(19) در روز قيامت، از گناهان (برخي) انسانها وجن ها پرسش نخواهد شد (مورد شفاعت قرار مي گيرند). فرمودند: (والله لا يُرى منکم في النار اثنان، لا والله، ولا واحد). به خدا قسم از شما شيعيان(20) در جهنم دو نفر حتَّى يک نفر هم ديده نمي شود.(21) ونيز فرمودند: (أمَا والله ما هلک من کان قبلکم وما هلک من هلک حتَّى يقوم قائمنا إلاَّ في ترک ولايتنا وجحود حقّنا). به خدا قسم علت هلاکت اقوام قبل از شما واقوام بعد، تا زمان ظهور حضرت مهدي عليه السلام، چيزي جز ترک ولايت ما وانکار حق امامت وخلافت ما نيست.(22)
بنابراين، راه نجات ما که در عصر غيبت حضرت مهدي عليه السلام قرار گرفته ايم، نيز چيزي جز پناه بردن به ولايت ومحبت وانتظار ظهور حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف نيست. از اين روست که در زيارت آن حضرت، خطاب به آن بزرگوار عرض مي کنيم: (أشهد أنَّ بولايتک تُقبل الأعمال وتزکّى الأفعال وتضاعف الحسنات وتمحى السيّئات، فمن جاء بولايتک واعترف بإمامتک، قبلت أعماله وصدقت أقواله وتضاعفت حسناته ومحيت سيّئاته، ومن عدل عن ولايتک وجهل معرفتک واستبدل بک غيرک کبَّه الله علي منخره في النار ولم يقبل له عملاً ولم يقم له يوم القيامه وزناً) گواهي مي دهم که به ولايت تو (اي امام زمان)، (خدا) اعمال را پذيرفته، افعال را پاکيزه کرده، حسنات را دو برابر نموده، گناهان را پاک مي کند. پس کسي که معتقد به ولايت تو باشد وبه امامت تو اعتراف کند، اعمالش پذيرفته شده، گفتارهايش تصديق شده، حسناتش دو برابر وگناهانش محو خواهد شد وآن کس که از ولايت تو سر باز زند ومعرفت تو را جاهل باشد وبه جاي تو ديگري را به امامت بپذيرد، خداوند او را به صورت در آتش پرتاب مي کند وعمل او را نمي پذيرد، براي سنجش اعمال او ميزاني اقامه نمي کند.
(8)امالي شيخ طوسي 1: 288؛ صحيح مسلم 1: باب من لقي الله تعالى بالإيمان.
(9)روايات اين باب بسيار فراوان است، بعنوان نمونه مرحوم علامه مجلسي در کتاب ارجمند بحار الانوار جلد 68/ باب 18 باب الصفح عن الشيعه، 97 روايت در اين زمينه نقل نموده است.
(10)عيون اخبار الرضا عليه السلام 2: 136.
(11)تهذيب التهذيب/ ابن حجر 11: 439.
(12)اين مطلب در روايات سني وشيعه آمده است، بعنوان نمونه: رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند: (عنوان صحيفة المؤمن حبّ علي بن أبي طالب). تاريخ بغداد/ خطيب بغدادي 4: 410.
(13)مضمون حديثي از رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم در کتب اهل سنت وشيعه بعنوان مثال: المناقب ابن مغازلي شافعي: 242/ ح 289.
(14)فضائل الشيعه/ شيخ صدوق: 5.
(15)سوره صافات: 24.
(16)تفسير روح البيان 23: 74.
(17)محاسن: 149 و639؛ بحار 68: 119/ ح 48.
(18)تيسير الوصول/ ابن ربيع 3: 168.
(19)سوره الرحمن: 39.
(20)ناگفته نماند نجات پيروان اهل بيت از عذاب الهي، به معناي انکار مواعيد الهي در عذاب گناهکاران نيست، بلکه پس از اينکه گناه شيعه را به بلاياي دنيا يا سختي مرگ وعذاب قبر وديگر عرصات عالم آخرت پاک کردند، به شفاعت اهل بيت نجات مي يابد رجوع کنيد به فصل 14 همين نوشتار.
(21)بحار 68: 144/ ح 91.
(22)کافي 1: 426/ ح 74.