حديث :
792 - عن معاويه بن وهب قال : سمعت ابا عبدالله عليه السلام يقول : اذا تاب العبد توبه نصوحا احبه الله فستر عليه فى الدنيا و الاخره قلت و كيف يستر عليه ؟ قال : ينسى ملكيه ما كتبا عليه من الذنوب و يوحى الى جوارحه اكتمى عليه ذنوبه و يوحى الى بقاع الارض اكتمى ما كان يعمل عليك من الذنوب فيلقى الله حين يلقاه و ليس شى ء يشهد عليه بشى ء من الذنوب .
ترجمه :
792 - معاويه بن وهب گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: هرگاه بنده توبه اى خالص و پاك كند خداوند او را دوست مى دارد و در دنيا و آخرت (گناهان وى را) بر او مى پوشاند، - راوى گويد: - عرض كردم : چگونه بر او مى پوشاند؟ فرمود: گناهانى را كه دو فرشته بر عليه او نوشته اند
فراموششان مى سازد و به اعضاى بدنش وحى مى فرستد كه گناهان او را پوشيده كنيد و به مكانهايى از زمين كه در آنجا مرتكب گناه شده است وحى مى كند كه گناهانى را كه بر روى تو انجام داده است پنهان داريد، پس او زمانى كه خداى را ملاقات مى كند شاهدى بر عليه او نيست كه بر گناهانش گواهى دهد.
حديث :
793 - عن محمد بن مسلم عن احدهما عليه السلام فى قول الله عزوجل (فمن جاءه موعظه من ربه فانتهى فله ما سلف ) قال : الموعظه التوبه .
ترجمه :
793 - محمد بن مسلم از امام صادق يا امام باقر عليه السلام روايت نمود كه حضرت درباره گفتار خداى عزوجل كه مى فرمايد: (پس كسى كه او را موعظه اى از جانب پروردگارش آمد و او باز ايستاد پس آنچه كه گذشته است براى اوست ، به نفع اوست ) (158) فرمود: مراد از موعظه ، توبه است .
حديث :
794 - عن ابى بصير قال : قلت لابى عبدالله عليه السلام : (يا ايها الذين آمنوا توبوا الى الله توبه نصوحا) قال : هو الذنب الذى لا يعود فيه ابدا قلت : و اينالم يعد فقال : يا ابا محمد ان الله يحب من عباده المفتن التواب .
ترجمه :
794 - ابى بصير گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : مراد در آيه چيست كه مى فرمايد: (اى كسانى كه ايمان آورده ايد به سوى خداوند توبه كنيد توبه اى پاك و خالص ) (159) فرمود: مراد آن گناهى است كه شخص هرگز به آن بازگشت نمى كند و تا ابد مرتكب آن نمى شود، عرض كردم : كداميك از ماست كه به انجام گناه باز نگردد؟ فرمود: اى ابا محمد! راستى كه خداوند از بندگانش آن بنده اى را كه آزموده شده و بسيار توبه كننده است را دوست دارد.
حديث :
795 - عن ابى الصباح الكنانى قال : سالت ابا عبدالله عليه السلام عن قول الله عزوجل : (يا ايها الذين آمنوا توبوا الى الله توبه نصوحا) قال : يتوب العبد من الذنب ثم لايعود فيه . قال محمد بن الفضيل : سالت عنها ابا الحسن عليه السلام فقال : يتوب من الذنب ثم لايعود فيه و احب العباد الى الله المفتنون التوابون .
ترجمه :
795 - ابى الصباح كنانى گويد: از امام صادق عليه السلام درباره گفتار خداوند پرسيدم كه مى فرمايد: (اى كسانى كه ايمان آورده ايد به سوى خداوند توبه كنيد توبه اى پاك و خالص ) (160) فرمود: توبه خالص اين است كه بنده از گناه خويش توبه كند سپس ديگر آن گناه را مرتكب نشود. محمد بن فضيل گويد: از امام رضا عليه السلام همين پرسش را نمودم حضرت فرمود: بنده از گناه توبه كند سپس ديگر به آن گناه باز نگردد و دوست داشتنى ترين بندگان در نزد خداوند بندگانى هستند كه بسيار آزموده شده و توبه كننده اند.
حديث :
796 - عن ابن ابى عمير عن بعض اصحابنا رفعه قال : ان الله اعطى التائبين ثلاث خصال لو اعطى خصله منها جميع اهل السماوات و الارض لنجوا بها قوله عزوجل : (ان الله يحب التوابين و يحب المتطهرين ) فمن احبه الله لم يعذبه و قوله (فاغفر للذين تابوا و اتبعوا سبيلك و قهم عذاب الجحيم ) و ذكر الايات و قوله (الا من تاب و آمن و عمل عملا صالحا فاولئك يبدل الله سيئاتهم حسنات ) الايه .
ترجمه :
796 - ابن ابى عمير از يكى از اصحاب ما روايت كند كه امام معصوم عليه السلام فرمود: به راستى كه خداوند به توبه كنندگان سه خصلت عطا كرده است كه اگر يكى از آنها را به همه اهل آسمانها و زمين عطا كند به وسيله آن نجات مى يابند: يكى گفتار خداى عزوجل : (همانا خداوند توبه كنندگان و پاكيزگان را دوست مى دارد) (161) پس كسى كه خداوند دوستش مى دارد به عذاب الهى گرفتار نمى شود. و ديگرى گفتار خداوند: (پس ببخشا بر كسانى كه توبه مى كردند و راه تو را پيروى نمودند و آنان را از عذاب دوزخ نگاه دار) (162) و آيات بعد از اين آيه ، و ديگرى گفتار خداوند: (مگر آن كسى كه توبه كرد و ايمان آورد و كردار شايسته نمود پس آنان كسانى هستند كه خداوند بديهايشان را به نيكى بدل مى كند.) (163)
حديث :
797 - عن ابى عبيده قال : سمعت ابا جعفر عليه السلام يقول : ان الله تبارك و تعالى اشد فرحا بتوبه عبده من رجل اضل راحلته و زاده فى ليله ظلما فوجده ها فالله اشد فرحا بتوبه عبده من ذلك الرجل براحلته حين وجدها.
ترجمه :
797 - ابى عبيده گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه فرمود: همانا شادمانى خداوند تبارك و تعالى به سبب توبه بنده اش بسيار بيشتر از شادمانى كسى است كه مركب و توشه خود را در شبى تاريك گم كرده و سپس آن را يافته است پس خداوند به خاطر توبه بنده اش شادمانى اش از شادمانى چنين كسى در هنگام يافتن مركب خود بيشتر است .
حديث :
798 - عن ابى عبدالله عليه السلام قال : ان الله عزوجل يفرح بتوبه عبده المومن اذا تاب كما يفرح احدكم بضالته اذا وجدها.
ترجمه :
798 - امام صادق عليه السلام فرمود: راستى كه خداوند عزوجل به خاطر توبه بنده مومنش شادمان مى شود همانند شادمانى يكى از شما زمانی كه گمشده خود را مى يابد.
حديث :
799 - عن جابر عن ابى جعفر عليه السلام قال : سمعته يقول : التائب من الذنب كمن لاذنب له و المقيم على الذنب و هو مستغفر منه كالمستهزى .
ترجمه :
799 - جابر گويد: از امام باقر عليه السلام شنيدم كه فرمود: آن كس كه از گناه توبه كند مانند كسى است كه گناهى ندارد و آن كس كه استغفار مى كند ولى بر گناه خويش را پا برجاست مانند كسى كه مسخره كننده است (خويش را به مسخره و ريشخند گرفته است ).
حديث :
800 - عن ابى بصير عن ابى عبدالله عليه السلام قال : سمعته يقول : اوحى الله الى داود النبى عليه السلام يا داود! ان عبدى المومن اذا اذنب ذنبا ثم رجع و تاب من ذلك الذنب و استحيا منى عند ذكره غفرت له و انسيته الحفظه و ابدلته الحسنه و لا ابالى و انا ارحم الراحمين .
ترجمه :
800 - ابى بصير گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه فرمود: خداوند به داود پيامبر عليه السلام وحى فرستاد كه : اى داود! همانا بنده مومن من هرگاه مرتكب گناهى شود سپس باز گردد و از آن گناه توبه كند و هر وقت به ياد آن گناه مى افتد از من شرم كند، او را مى بخشايم و فرشتگان نگاهبان او را به فراموشى مى اندازم و آن گناهش را به حسنه و نيكى بدل مى كند و (از اين كار) باكى ندارم و من مهربان ترين مهربانانم .
حديث :
801 - قال اميرالمؤمنين عليه السلام : من تاب تاب الله عليه و امرت جوارحه ان تستر عليه و بقاع الارض ان تكتم عليه و نسيت الحفظه ما كانت كتبت عليه .
ترجمه :
801 - اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: كسى كه توبه كند خداوند توبه اش را مى پذيرد و به اعضاى بدنش دستور داده مى شود كه بر گناه او پرده اى بكشيد و به جاى جاى زمين فرمان داده مى شود كه بر گناه او سرپوش بگذاريد و فرشتگان نگاهبان او آنچه را كه بر عليه او نوشته اند فراموش مى كنند.
حديث :
802 - عن جعفر بن محمد عليه السلام عن ابيه عن آبائه عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان لله فضولا من رزقه ينحله من شاء من خلقه و الله باسط يده عند كل فجر لمذنب لليل هل يتوب فيغفرله ؟ و يبسط يده عند مغيب الشمس لمذنب النهار هل يتوب فيغفرله ؟
ترجمه :
802 - امام صادق عليه السلام از پدران خويش روايت فرمود كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : به راستى كه براى خداوند از روزى اش (كه به مردمان مى بخشد) زيادتى و فزونى وجود دارد كه آن زيادتى را به هر كس از مخلوقش كه بخواهد عطا مى كند و خداوند هر سپيده دم دست خود را براى كسى كه در شبانگاه مرتكب گناهى شده مى گشايد (كه ببيند) آيا توبه كرده است تا او را ببخشايد؟ و هنگام غروب آفتاب نيز براى كسى كه در روز گناهى انجام داده است دست خود را مى گشايد (كه ببيند) آيا توبه نموده است تا او را ببخشايد؟
حديث :
803 - عن ابى عبدالله عليه السلام فى قول الله عزوجل : (ثم تاب عليهم) (164) قال : هى الاقاله .
ترجمه :
803 - امام صادق عليه السلام درباره گفتار خداوند كه مى فرمايد: (سپس توبه آنان را پذيرفت ) (164) فرمود: اين توبه (از جانب خداوند به معناى ) پذيرفتن توبه است .
حديث :
804 - عن الرضا عليه السلام عن آبائه عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : مثل المومن عند الله تعالى كمثل ملك مقرب و ان المومن عند الله لاعظم من ذلك و ليس شى ء احب الى الله تعالى من مومن تائب و مومنه تائبه .
ترجمه :
804 - امام رضا عليه السلام از پدر بزرگوارش روايت فرمود كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : مثل مومن در نزد خداوند تعالى همانند فرشته مقرب است و مومن در پيشگاه خداوند از فرشته مقرب نيز بزرگتر و برتر است و هيچ چيز در نزد خداوند تعالى از مرد و زن با ايمانى كه توبه كننده باشند محبوبتر نيست .
حديث :
805 - عن الرضا عليه السلام عن آبائه عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : التائب من الذنب كمن لاذنب له .
ترجمه :
805 - امام رضا عليه السلام از پدران بزرگوارش روايت فرمود كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : آن كس كه از گناه توبه كند همانند كسى است كه گناهى نكرده است .
حديث :
806 - قال ابو عبدالله عليه السلام : لاخير فى الذنبا الا لرجلين رجل يزداد فى كل يوم احسانا و رجل يتدارك ذنبه بالتوبه و انى له بالتوبه ؟ و الله لو سجد حتى ينقطع عنقه ما قبل الله منه الا بولايتنا اهل البيت .
ترجمه :
806 - امام صادق عليه السلام فرمود: هيچ خيرى در دنيا نيست مگر براى دو مرد: يكى مردى كه هر روز بر نيكوكارى اش بيفزايد و ديگرى مردى كه گناه خويش را با توبه نمودن جبران كند، و او كجا و توبه كجا؟ به خدا سوگند اگر به قدرى سجده كند كه گردنش قطع شود خداوند از او نمى پذيرد مگر به سبب ولايت ما اهل بيت .
حديث :
807 - عن الرضا عليه السلام عن آبائه عليه السلام قال : قال رسول الله صلى الله عليه و آله : اعترفوا بنعم الله ربكم و توبوا الى الله من جميع ذنوبكم فان الله يحب الشاكرين من عباده .
ترجمه :
807 - امام رضا عليه السلام از پدرانش عليه السلام روايت فرمود كه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است : به نعمتهاى خداوند كه پروردگار شماست اعتراف و اقرار كنيد و از همه گناهانتان به درگاه خداوند توبه آوريد زيرا خداوند بندگان شكر گزار خود را دوست مى دارد.
پی نوشت ها
158-بقره / 277.
159-تحريم / 9.
160-تحريم / 9.
161-بقره / 223.
162-مومن / 8.
163-فرقان / 71.
164-توبه / 118. (توبه در اصل به معناى بازگشت و رجوع است . بازگشت بنده به سوى خداوند به اظهار پشيمانى و ندامت و توبه كردن است و بازگشت خداوند به سوى بنده به پذيرفتن توبه اوست ).