بزرگوارى/
هزار حديث از اميرالمؤ منين حضرت علی علیه اسلام در یکصد موضوع /
معيار ارزشمندى
1 ـ قَدْرُ الرَّجُلِ عَلى قَدْرِ هِمَّتِهِ.(193)
ارزش هر كس به اندازه همّت اوست .
همت عالى
اَلشَّرَفُ بِالْهِمَمِ الْعالِيَةِ لا بِالرِّمَمِ الْبالِيَةِ.(194)
شـرف و بـلنـدى مـرتـبـه به همت هاى بلند است نه به استخوان هاى كهنه شده (اجداد و انساب گذشته )
شاخص بزرگوارى
اَلْكَرَمُ حُسْنُ السَّجِيَّةِ وَ اِجْتِنابُ الدَّنِيَّةِ.(195)
بزرگوارى به خوش خلقى و پرهيز از رذالت و پستى است .
بهاى بزرگوارى
مَنْ كَرُمَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَيْهِ شَهَوَاتُهُ.(196)
هر كه خويشتن خويش را گرامى دارد شهوتهايش در ديده وى خوار گردد.
رمز سلامت و كرامت
اِنَّ اللّهَ تـَعـالى خـَصَّكـُمْ بـِالاِْسـْلامِ وَاسـْتـَخـْلَصـَكـُمْ لَهُ وَ ذلِكَ لاَِنَّهُ اسـْمُ سـَلامـَةٍ وَ جـِمـاعـُ كَرامَةٍ.(197)
هـمـانـا خـداوند متعال شما را به اسلام مخصوص گردانيد و براى اسلام برگزيد، زيرا اسلام نشان و رمز سلامت و فراهم دارنده هر كرامت است .
ميزان صداقت انسان
صِدْقُ الرَّجُلِ عَلى قَدْرِ مُرُوءَتِهِ.(198)
صداقت آدمى به قدر مروّت و جوانمردى اوست .
فضيلت مردان
مِنْ فَضْلِ الرَّجُلِ اءَنْ لا يَمُنَّ بِمَا احْتَمَلَهُ حِلْمُهُ.(199)
از بـزرگـوارى مـرد اسـت كـه آنـچـه در پـرتـو حـلم خـود تحمل ورزيد به ديگرى منت نگذارد.
رسم بزرگوارى
اَلْكَريمُ يَاْبَى الْعارَ وَ يُكْرِمُ الْجارَ.(200)
بزرگوار از ننگ روى گردان است و همسايه را گرامى مى دارد.
نشان بزرگوارى
مِنَ الْكَرَمِ احْتِمالُ جِناياتِ الاِْخْوانِ.(201)
از نشانه هاى بزرگوارى ، چشم پوشى و تحمل جنايات برادران (مؤ من نسبت به خود) است .
پيروزى شيرين
خُذْ عَلى عَدُوِّكَ بِالْفَضْلِ فَاِنَّهُ اَحْلَى الظَّفَرَيْنِ.(202)
دشمن خويش را به بخشش گير كه شيرين ترين دو پيروزى است .
194 ـ همان ، ج 2، ص 506.
195 ـ همان ، ص 429.
196 ـ نهج البلاغه ، ح 441، ص 1293.
197 ـ نهج البلاغه ، خ 152، ص 442.
198 ـ همان ، ح 44، ص 1110.
199 ـ شرح غررالحكم ، ج 6، ص 24.
200 ـ همان ، ج 2، ص 507.
201 ـ غررالحكم ، ج 6، ص 16.
202 ـ نهج البلاغه ، ن 31، ص 933.