دعا معراج مومنین و راه زندگی - 6
با تدبّر در اين آيات، نكاتى جديد را درباره دعا از قرآن الهام مىگيريم، ازبارزترين اين نكات، آن است كه در سوره انبياء مىبينيم، آنجا كه خداوند، داستانحضرت نوح را بر ما فرو مىخواند. حضرت هنگامى كه خداوندش را خواند، خدادعايش را مستجاب كرد و از آن بلا، آن رنج و اندوه بزرگ نجاتش داد. طوفان همهجهان را فراگرفته و همه مردم، بلكه همه زندگان اعم از پرندگان و حيوانات را، غرقكرده بود.
طوفان همه را مىگيرد و به زندگى پايان مىدهد و از اين ميان فقط يك نفرومجموعه كوچكى با اوست زنده مىمانند، خداوند دعايشان را مستجاب مىكندو آنان را از گرفتارى بزرگ مىرهاند. در اين داستان دليلى روشن وجود دارد بر اينمطلب كه امور جهان و هستى امورى نيست كه بر اساس سنّتها و قوانينى كهعدولناپذير باشند وضع شده باشد، هرگز بلكه سنّتهاى هستى بر وفق ارادهاىبرتر و والاتر -كه اراده خداوند است- دگرگون مىشود.
درست است كه حوادث و تحوّلاتى كه در هستى رخ مىدهد بر اساسقوانين و نظامهايى ثابت است، امّا اين قوانين را خداوند جارى مىكند و اگربخواهد كارى را به فلان قانون، مربوط كند و يا فلان قانون را تغيير دهد، اين كار رابر اساس خواست خود انجام مىدهد. در اين مورد فيلسوفان يونان نظريهاىنادرست دارند. مىگويند: اگر آسمان كمانى بود و بلاتيرى، و خدا تيرانداز، به كجامىشد گريخت؟ اين نظريه در روزگار پيامبر آوازه يافت، پس آيه نازل شد كه:
فَفِرُّوْا إِلَى اللَّهِ إِنِّي لَكُم مِنْهُ نَذِيرٌ مُبِينٌ سوره ذاريات، آيه50
"به سوى خدا بگريزيد كه من براى شما از او بيم دهندهاى آشكارم."
بنابراين آسمان كمانى است و بلا تيرى و دستِ قَدَر تيرانداز، ولى با اين همهاميد خلاصى هست، اينجا عليرغم آسمان و تير بلا درى براى رهايى هست و آنبازگشت به سوى خداست.
فرار به سوى خداوند توانا، به سوى آنكه از آسمان عظيمتر و از بلا بزرگتر وازقَدَر نيرومندتر است. خدا را قضا و قدرى است و قضا برتر از قدر است، زيرا براىنقض قدر مىآيد، گاه مقدّر مىشود كه كسى در حادثهاى معيّن بميرد، امّا با صدقه واستجابت فرمان خدا دعايش مستجاب مىشود و قضاى خدا مىآيد و قدر را از اوباز مىدارد. خداوند در سوره انبياء مىفرمايد:
وَنُوحاً إذْ نادى مِن قَبْلُ فَاستَجَبْنا لَهُ فَنَجِّيْناهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ
سوره انبياء، آيه 76
"و نوح را بيادآور كه از پيش ندا در داد پس براى او اجابت كرديم و او و اهلش رااز بلاى عظيم نجات داديم."
منبع : دعا معراج مومنین و راه زندگی
نویسنده : آیت الله محمّدتقى المدرسى