سابقه عزادارى براى امام حسين (عليه السلام)
عزاداری امام حسین علیه السلام در میان اهل سنت – 2
يكى از موضوعات مهم كه قبل از طرح پيشينه عزادارى براى امام حسين (عليه السلام) لازم به يادآورى است، حجيت و فصل الخطاب بودن اعمال پيامبر براى مسلمانان و الگوى حسنه بودن آن حضرت در ابعاد گوناگون زندگى براى پيروانش مى باشد. اهل سنّت سيره پيامبر بزرگوار اسلام را حجت و لازم الاتباع مى دانند؛ براى مثال، اگر در سيره و روش آن حضرت احراز گردد كه همواره نماز را با جماعت مى خواند، اين مسئله در صورت عدم معارض گفتارى تكليف آور است و بر مسلمانان خواندن نماز با جماعت را واجب مى گرداند. به گواهى اهل سنّت، عزادارى براى سيدالشهدا (عليه السلام) سابقه اى به درازاى تاريخ اسلام دارد و به حيات پيامبر و سيره آن بزرگوار برمى گردد. منابع تاريخى اهل سنت به وضوح اين نكته را بيان نموده اند كه آن حضرت نخستين فردى بود كه از شهادت فرزندش حسين بن على (عليه السلام) خبر داد و براى مظلوميت وى اشك ريخت.
امام حسين (عليه السلام) نقل كرد: ام سلمه خبر داد: جبرئيل نزد رسول خدا بود و تو پيش من بودى و ناگهان
گريستى. پيامبر فرمود:
بگذار فرزندم را. من تو را رها نمودم، پيامبر تو را برداشت و در آغوش كشيد. جبرئيل پس از ديدن اين منظره پرسيد: آيا دوستش دارى؟ پيامبر پاسخ داد: بلى. جبرئيل گفت: همانا امت شما به زودى او را خواهند كشت؛ آيا مى خواهى خاك سرزمينى را كه در آنجا كشته مى شود به تو نشان بدهم و آن را ببينى؟ گفت: بلى. پس جبرئيل بال هايش را گشود و زمين كربلا را نشان داد... پيامبر از آن حالت بيرون آمد و در دستش خاك سرخ بود....(1)
ابن سعد، از مورّخان و رجال شناسان معروف اهل سنت، نقل مى كند: «على (عليه السلام) در يكى از سفرهايش از كربلا عبور مى كرد و عازم صفين بود و هنگامى كه در مقابل قريه نينوا رسيد، از همراهان پرسيد: براى اين سرزمين چه گفته مى شود؟ پاسخ داده شد: كربلا، با شنيدن نام كربلا، امام به گريه افتاد به اندازه اى كه اشك هايش جارى شد و زمين را تر كرد. سپس افزود: روزى بر پيامبر اكرم (صلّى الله عليه وآله) وارد شدم در حالى كه وى مى گريست. پرسيدم: چه چيزى شما را به گريه واداشته است؟ حضرت فرمود: جبرئيل چند لحظه قبل نزدم بود و به من خبر داد كه فرزندم حسين در كرانه فرات به قتل مى رسد؛ جايى كه برايش كربلا گفته مى شود. بعد جبرئيل مشتى از خاك آن را به من داد و من آن را بوييدم و نتوانستم جلوى اشك خود را بگيرم.»(2) از عبدالله بنوهب بن زمعه روايت شده كه گفت: «ام سلمه به من خبر داد كه رسول خدا (صلّى الله عليه وآله) شبى براى خوابيدن دراز كشيد، سپس بيدار شد در حالى كه گرفته و پريشان بود. دوباره حضرت دراز كشيد و خوابش برد، بعد مضطرب و پريشان از خواب بيدار شد. اين بار اضطراب وى غير از اضطرابى بود كه در مرتبه نخست مشاهده كردم. بار سوم حضرت دراز كشيد و اين بار كه از خواب بيدار شد، در دستش تربت سرخى بود كه آن را مى بوسيد. سپس من گفتم: يا رسول الله اين تربت چيست؟ حضرت فرمود: جبرئيل برايم خبر داد كه اين (اشاره به حسينش نمود) در زمين عراق كشته مى شود. به جبرئيل گفتم: خاك زمينى را كه حسينم در آنجا شهيد مى شود نشانم بده... و اين تربت همان سرزمين است.»(3) همين روايت از احمد حنبل نيز نقل شده و منابع مختلف اهل سنّت آن را مورد اهتمام قرار داده اند.
منبع : عزاداری امام حسین علیه السلام در میان اهل سنت
نویسنده : عبد المجید ناصری
پی نوشت ها
(1) - سبط ابن جوزى، تذكرة الخواص، تحقيق بحرالعلوم، تهران، نينوى، ص 250 / مسند احمد، ج 4، ص 127و 126 / ذخائر العقبى، ص 164و 146 / تاريخ دمشق، ص 168.
(2) - تذكرة الخواص، ص 250 / ابن حجر العسقلانى، تهذيب التهذيب، ج 2، بيروت، دارالفكر، ص 300 / ابوبكر الهيثمى، مجمع الزوايد، ج 9، بيروت، دارالكتاب العربى، 1402، ص 187.
(3) - محمدبن عبدالله الحاكم النيسابورى، المستدرك على الصحيحين، ج 4، بيروت، دارالكتب العلميه، 1411، ص 440 / احمدبن عبدالله الشافعى، ذخائر العقبى فى مناقب ذوى القربى، بيروت، دارالمعرفة، ص 8ـ147 / ابوالقاسم سليمان ابواحمد الطبرى، المعجم الكبير، ج 3، بيروت، داراحياء التراث العربى، ص 109.
