خراسان و عزادارى براى اولاد حسين (عليه السلام)

خراسان و عزادارى براى اولاد حسين (عليه السلام)
عزاداری امام حسین علیه السلام در میان اهل سنت – 7

تنها عراق و شام نبود كه در غم از دست دادن اولاد پيامبر و فاجعه عاشورا مى سوخت، بلكه خراسان در شرق نيز على رغم همه فعاليت هاى شديد فرهنگى و سياسى امويان و سپس عباسيان و فشار وحشتناك نظامى و امنيتى آنان، آن فاجعه عظيم را از ياد نبرد و مظلوميت همه جانبه خاندان پيامبر را با تمام وجود درك نمود؛ مظلوميتى كه با رخداد عاشورا آغاز و با شهادت زيدبن على بن حسين (عليه السلام) در سال 122 و شهادت يحيى بن زيد در سال 126 در خراسان ادامه يافت.
يعقوبى مى نويسد: «هنگامى كه زيد به شهادت رسيد، در ميان شيعيان خراسان حركتى پديد آمد، آن ها مسائل خويش را آشكار كردند و لذا كسان [اهل سنت] زياد به نزد آن ها آمده به آن ها متمايل شدند. آن ها نيز جرايم اموى ها را در حق آل رسول (عليهم السلام) براى مردم بيان مى كردند، در آن ميان شهرى نبود مگر آنكه اين خبر فضاى آن را آكنده بود.»(14)
طبيعى است كه سوگوارى و عزادارى در اين زمان شيوه و آداب ويژه اى نداشت و صرفاً در بيان مظلوميت آل

رسول خدا، كه در فاجعه عاشورا، گونه غيرقابل باور و بى مانندى پيدا كرد، خلاصه مى شد. احساسات و عواطف فراوان مردم از آن همه مظلوميت و ستمديدگى غليان مى كرد و به دو صورت عشق به اولاد حسين بن على (عليه السلام) و نفرت از دشمنان آنان و دستگاه حاكم اموى بروز مى نمود. پس از شهادت حضرت يحيى بن زيد «به محض اينكه از شدت اختناق و ارعاب حاكم اموى كاسته شد، احساس امنيت نسبى كردند، به مدت هفت روز در مناطق دور و نزديك براى يحيى بن زيد عزادارى كردند و در آن سال هر فرزندى كه به دنيا آمد اسمش را يحيى يا زيد گذاشتند به علت اندوه و دردى كه از اين حادثه بر مردم خراسان وارد شده بود.»(15)
سياهپوشى در ميان مردم خراسان نيز از همين زمان و به دليل شهادت يحيى مرسوم شد. «مردم خراسان به سبب شهادت يحيى جامه هاى سياه پوشيدند و از آن پس شعارشان شد... تمام شهرهاى خراسان سياه پوش شده، در عزاى زيد بن على و يحيى بن زيد عزادارى و گريه مى كردند و شهادت آن ها را ياداور مى شدند.» طبيعى است كه در اين عزادارى ها ياد و نام سيدالشهدا و كربلا جايگاه ويژه اى به خود اختصاص مى داد؛ زيرا چنانكه در اين گزارش ها بيان شد: اولا، مصايب آل رسول به طور كلى و جفاى امويان به گونه عموم در شهرهاى خراسان بازگو مى گرديد و مردم نسبت بدان رخدادها اشك مى ريختند. شهادت مظلومانه امام حسين (عليه السلام) و حادثه كربلا در ميان انواع مظلوميت هاى خاندان پيامبر برجسته ترين و بى نظيرترين مورد به حساب مى آيد و از انواع جنايات امويان، جنايت كربلا بيش از همه به چشم مى خورد و سياه ترين اقدام آنان به شمار مى رود.
ثانياً، همان زيد بن على و فرزندش يحيى كه مورد علاقه وافر خراسانيان بودند، به خونخواهى امام حسين و ادامه راه سرخ او قيام كردند و بيشترين بيدارى بخشى را با طرح شهادت و مظلوميت امام حسين و جنايت امويان در روز عاشورا داشتند. از اين رو، مردم نيز شهادت امام حسين را گرامى مى داشتند و نسبت به حوادث ناگوار عاشورا اشك مى ريختند و آماده انقلاب عظيم و خونين بر امويان مى شدند كه سرانجام در سال 132 ق منجر به براندازى بنياد امويان گرديد، هرچند به احقاق حق اهل بيت (عليهم السلام) نينجاميد.

منبع : عزاداری امام حسین علیه السلام در میان اهل سنت
نویسنده : عبد المجید ناصری
پی نوشت ها
(14) - ابن واضح يعقوبى، تاريخ يعقوبى، ج 2، بيروت، دارصادر، ص 326.
(15) - مسعودى، مروج الذهب و معادن الفضه، ج 3، بيروت، دارالكتب العلميه، ص 213 / ابوالفرج الاصفهانى، مقاتل الطالبين، نجف، حيدريه، ص 108 / ابن اعثم، الفتوح، ج 4، بيروت، دارالكتب العلم.