پيامبر گرامى اسلام (ص ) و ائمه اهل بيت (ع ) در بيان آنچه برادرى بر اساس آن قرار دارد ودوستى بـر پـايـه هـاى آن اسـتـوار اسـت بـه هيچ روى فروگذارى نكرده و مردم را بدانها آگاه وتشويق فـرموده اند .
چه رعايت آنها موجب مزيد استحكام روابط برادرى و پيوندهاى دوستى در ميان افراد اجتماع است .
مـا بـزودى برخى از اين مقومات و اركان دوستى را كه پيامبر(ص ) امامان اهل بيت (ع ) درسخنان جاويد خود بدانها تصريح كرده اند از نظر خوانندگان مى گذرانيم .
1- ديد و بازديد
شايد زيباترين و دلپسندترين مظاهر وفادارى و دوستى ديدار دوستان از يكديگر و جوياشدن حال ايشان در خانه آنها مى باشد و اين امر در دل دوستى كه به ديدارش مى روندبزرگترين اثر را به جا مـى گـذارد چـه اين عمل نشانه دوستى صادقانه و گواه گرايش وهماهنگى و موجب استحكام پـيوندهاى برادرى و دوستى است .
از اين رو پيامبر(ص )بزرگوار فرموده است : ديدارها دوستى را مى روياند. ((240)) آن حضرت و ائمه (ع ) برديدو بازديد و مراوده تشويق فرموده و آن را از اعمالى شمرده اند كه انسان را به خداوندنزديك مى گرداند.
پيامبر خدا(ص ) فرموده است : فرشته اى مردى را ديد كه بر در خانه اى ايستاده است به او گفت : اى بنده خدا در اين خانه چه حاجت دارى ؟
پاسخ داد: در آن دوستى دارم كه مى خواهم به او سلام كنم , فرشته به او گفت : ميان تو و او پيوند خويشى نزديكى است يانيازمندى تو را به اين كار وادار كرده است ؟
پاسخ داد: من هيچ نيازى به او ندارم جز اين كه من در برابر پروردگار جهانيان نسبت به او متعهدم , و ميان من و او خويشى و قرابتى نزديكتر از اسلام نيست , فرشته گفت : من فرستاده خـداونـد بـه سـوى تو هستم او به توسلام مى رساند و مى فرمايد: مرا ديدار كردى و من بهشت را بـرايت واجب ساختم , و ازخشم خود و آتش دوزخ تو را معاف كردم و اين به سبب آن است كه او را به خاطر من دوست داشتى ((241)) .
نيز فرموده است : كسى كه برادر مؤمن خود را در خانه اش ديدار كند خداوند مى فرمايد:تو مهمان و ديـدار كـننده منى و پذيرايى تو بر عهده من است و به سبب آن كه او را دوست داشتى بهشت را برايت واجب كردم ((242)) .
عـلى بن الحسين (ع ) فرموده است : كسى كه به خاطر خدا و رسيدن به وعده لقاى اودوستش را ديـدار كـنـد هـفـتـاد هزار فرشته او را مشايعت مى كنند و ندا كننده اى از پشت سراو را مشايعت مـى كـنـد و نـدا كننده اى از پشت سر او را ندا مى دهد: هان خوش باش وبهشت بر تو گوارا باد, و هنگامى كه دوستش مصافحه مى كند رحمت الهى سر تا پاى اورا فرا مى گيرد. ((243)) امام باقر(ع ) فرموده است : هر مؤمنى براى ديدار برادر مؤمنش از خانه بيرون آيد درحالى كه دانا به حق او باشد خداوند براى هر گام او حسنه اى ثبت , و سيئه اى محو مى كندو يك درجه او را بالا مـى بـرد .
هـنگامى كه در خانه را مى كوبد درهاى آسمان به رويش بازمى شود, و وقتى همديگر را ديـدار و مـصافحه و معانقه مى كنند خداوند به آنها نظررحمت مى كند و در برابر فرشتگان به آنها مباهات فرموده مى گويد: به اين دو بنده ام بنگريد كه به خاطر من يكديگر را ديدار و با هم دوستى مـى كنند, حق است بر من كه پس از اين آنها را به آتش عذاب نكنم .
و هنگامى كه او به خانه اش باز مـى گـردد فـرشـتگانى به عدد نفسها و گامها و سخنانش او را بدرقه مى نمايند و پيوسته او را از بلاهاى دنيا وشدايد هولناك آخرت محافظت مى كنند. ((244)) نـيز فرموده است : كسى كه به خاطر خدا برادر مؤمنش را از روى محبت و شوق ديداركند خدا را زيـارت كرده و هنگامى كه با او مصافحه مى كند هر حاجتى را در امر دين ودنيا از خداوند بخواهد حق تعالى حاجتش را برآورده مى گرداند ((245)) امام صادق (ع ) فرموده است : مراوده ميان دوستان در حضر, ديد و بازديد و در سفر, نامه نوشتن به يكديگر است ((246)) نـيـز فـرمـوده اسـت : انـسـان به قصد برادر مؤمنش از خانه بيرون مى آيد تا او را ديدار كند, وباز نمى گردد جز اين كه خداوند حوايج دنيا و آخرت او را برآورده مى كند. ((247)) نـيـز فـرمـوده است : هر كس دوستش را تنها به خاطر خدا نه غير او و طلب وعده هاى خداوند و تـحقق ثوابهاى او ديدار كند خداوند هفتاد هزار فرشته را مامور مى كند كه او راندا مى دهند: هان خوش باش و بهشت بر تو گوارا باد ((248)) نـيـز: كـسـى كه برادر مؤمنش را به خاطر خداوند ديدار كند خدا مى فرمايد: مرا زيارت كردى , و پاداش تو بر عهده من است و من به پاداشى براى تو جز بهشت راضى نيستم ((249)) .
نـيز: سه چيزند كه روز قيامت خالص براى خداوندند: مردى كه برادر مؤمنش را به خاطر خداوند ديـدار كـنـد, او از زايران خداست و بر خداوند است كه زايرانش را گرامى بدارد و آنچه را آن مرد بخواهد به او بدهد .
ديگر مردى است كه وارد مسجد مى شود تانماز بگزارد و او به انتظار نماز ديگر در مسجد مى ماند و او مهمان خداوند است و براوست كه مهمان خود را گرامى بدارد .
و ديگر حج كننده و عمره گزار است , اينان واردشوندگان بر خدايند, و حق است بر او كه وارد شوندگانش را گرامى بدارد. ((250)) نيز: هر كس دوستش را به خاطر خداوند ديدار كند, روز قيامت در حالى وارد مى شودكه بر او دو جامه سپيد نازك از نور است و از كنار هر چيزى كه بگذرد بر آن مى تابد تاآنگاه كه در پيشگاه حق تـعـالـى بـايستد, خداوند به او مى فرمايد: مرحبا و با گفتن اين كلمه عطاياى فراوان به او داده مى شود. ((251)) ايـن درجـات عـالى و مقامات بلند بهره كسانى است كه برادران نيك و مؤمن و ياران پرهيزگار و نـيكوكار خود را ديدار مى كنند چنان كه امام صادق (ع ) فرموده است : اى فرزند! هر گاه به ديدار كـسـى مـى روى نـيكان را ديدار كن و فاجران و بدكاران را ملاقات مكن زيرا اينان همچون تخته سـنـگـى هـسـتـنـد كـه آب از آن جـارى نمى شود, و مانند درختى هستند كه برگهاى آن سبز نمى گردد, و چون سرزمينى هستند كه گياه از آن نمى رويد. ((252))
منبع : کتاب دوست يابى
بنياد پژوهشهاى اسلامى
240- بحارالانوار, 71/355.
241- بحارالانوار, 71/354.
242- اصول كافى , 2/177.
243- بحارالانوار, 71/350.
244- اصول كافى , 2/186.
245- وسائل الشيعه , 14/586.
246- مصادقة الاخوان , 1/56.
248- اصول كافى , 2/175.
249- اصول كافى , 2/176.
250- مصادقة الاخوان , /56.
251- مصادقة الاخوان , /58.
252- بحارالانوار, 75/201.
