براى كسى كه مىخواهد با آب طهارت كند مهمّ اين است كه پيش از شستن اعضاى خويش، آنها را از چركِ گناهان و نجاست عيبهايش تطهير كند؛ زيرا اگر هنگام شستشوى آنها، از تطهير آنها از آنچه كه ناخوشايندِ مولايش است - هم او كه مىخواهد در پيشگاه او بايستد - غفلت داشته باشد، و در حال شستشوى اعضا با آب، مبتلاى به غفلت و جرأت بر خداوند - جلّ جلاله - بوده، و از حضور او غايب باشد، مانند كسى مىگردد كه خدا را دست انداخته و او را استهزاء مىكند، زيرا امر مهمّتر را فروگذارده و سرگرم امر كم اهميّت شده، و تهديدى كه خداوند - جلّ جلاله - در گفتارش فرموده، ايمن نخواهد بود، آنجا كه مىفرمايد:
أَللّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ، وَ يَمُدُّهُمْ فى طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ.(83)
- خداوند آنها را استهزاء مىنمايد و يارىشان در طغيان و سركشىشان سرگشته و متحيّر شوند.
آيا اين روايت را نشنيدهاى كه: حضرت امام حسن بن علىّ (عليه السلام) وقتى وضو مىگرفت، رنگ صورت مباركش دگرگون مىشد، و بندهاى بدنش به لرزه درمىآمد. در اين باره از آن حضرت پرسيده شد. آن بزرگوار فرمود: سزاوار است كسى كه در پيشگاه خداوند صاحب عرش مىايستد، رنگش زرد گردد، و بندهاى بدنش به لرزه درآيد.
و مشابه اين حديث نيز دربارهى مولايمان حضرت امام حسن (عليه السلام) نقل شده است.
و نيز آيا نشنيدهاى كه مولايمان زين العابدين علىّ بن الحسين - صلوات اللَّه عليهما - وقتى شروع به طهارت نماز مىكرد، صورتش زرد شده، و بيم و هراس از آن مقامات والا بر چهرهاش آشكار مىگرديد.
پس آيا در ترازو و سنجش عقل جايز است كه حضرتش (عليه السلام) با آنكه سالم و معصوم [از گناهان و عيوب و اشتباهات] بوده بهراسد، و تو در حالى كه بيمار هستى ايمن باشى؟
مسلّماً هركس كه مىخواهد به منظور مناجات و گفتگوى خصوصى در محضر پادشاهى وارد شود، با آراستن و درست كردن هر چيزى كه ممكن است نگاه پادشاه بر آن بيافتد، و با هرچيز كه موجب قرب بيشتر در نزد او مىگردد، خود را آماده و مهيّا مىنمايد. و معلوم است كه نظر پاك و مقدّس خداوند - جلّ جلاله - متوجّه طهارت قلب از گناهان، و پاكيزگى اعضا و جوارح از زخمهاى گناهان است.
و ديگر اينكه: اگر بنده به تطهير دل و اعضا و جوارح از چركهايى كه در اثر بكار زدن آنها در غير هدفى كه براى آن آفريده شده، يعنى عبادت و پرستش خداوند، اهتمام ورزد - به اين صورت كه از خداوند مالك رحمت طلب عفو و گذشت كند، يا با نيّت صادق و خالصانه و به شايستگى توبه كند - همين اهتمام ورزيدن به امر مهمّتر لطف و كمكى از ناحيه پروردگار به او محسوب مىشود، و او را بهتر به تطهير كامل اعضا و جوارح با آب مىكشاند، و وقتى بعد از پاك نمودن آنها از گناهان، آنها را با آب نيز تطهير نمود، نسبت به اينكه با سلامتى از گناه در محضر مناجات پروردگار وارد شود، و نسيم عطر و بُوى خوش آن مقام را استشمام نمايد، نزديكتر خواهد بود.
83) بقره 2 : 15.