اينك به برخى از مطالبى كه از ويژگيهاى اين ترجمه محسوب مىشود، اشاره مىكنيم:
1 - دو نسخه چاپى از كتاب فلاح السّائل در دست است:
يك: نسخهى چاپى رقعى، كه توسّط محقّقى گمنام براى اوّلين بار تحقيق و تصحيح و چاپ شده، و پس از مدّتى به وسيله دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميّهى قم افست شده است. اين نسخه نواقصى از جهت مطالب دارد كه در توضيحى كه پيرامون نسخهى دوّم خواهيم داد روشن مىشود، ولى از آنچه كه محقّق آن شخص فاضلى بوده، از جهت تصحيح عبارات سيّد قدّس سرّه از نسخهى دوّم كاملتر و بهتر است.
دوّم: نسخهى چاپى وزيرى كه به تحقيق آقاى غلام حسين مجيدى و باز توسّط دفتر تبليغات اسلامى انتشار يافته است. اين نسخه كمبودهايى را كه نسخهى اوّل داشته برطرف نموده، و تصحيح و تحقيق آن بر مبناى نسخهى خطّى موجود در كتابخانهى روضهى مقدّسهى رضويّه و نيز با عنايت به نسخههاى ديگر عمل شده، و مواردى كه در كتاب بحارالانوار از كتاب فلاح السائل نقل شده ولى در نسخهى چاپى نخست نبوده، در اين نسخهى وجود دارد. همچنين ذكر منابع اصلى و فرعى و نيز زيباى چاپ و علامت گذارى و تنظيم فهرستهاى گوناگون بر حُسن آن افزوده است. به نظر قاصر مترجم، اين دو نسخهى مكمّل يكديگر هستند و در اين مقدّمه در صدد بر شمردن محسّنات و يا معايت اين دو نسخه نيستم.
با توجّه به نكات گذشته ترجمهى حاضر با دقّت وسواس گونه با هر دو نسخه تطبيق گرديده است.
2 - چنانكه مؤلف در مقدّمه كتاب متذكّر شده، نحوهى نگارش كتاب، به اين صورت بوده كه پس از نوشتن بخشهايى از كتاب، آن را در اختيار ناسخى يا كاتبى مىگذاشته و وى از روى آن بازنويسى مىكرده است، كاتب در مواردى (حدود 40 مورد) ابتدا سيّد قدّس سرّه را با القاب و كُنى و دعا براى او ستوده و بعد بيانات وى را مىنگارد، و اينها به صورتهاى گوناگون و مشابه يكديگر هستند و عبارات دو نسخهى كتاب نيز گاهى با هم فرق مىكند. از آن جمله در آغاز كتاب (بر اساس نسخهى دوّم) مىنويسد:
يقول سيّدنا الامام و العامل، الفقيه، الفاضل، العلّامه الكامل، المحقّق المخلص البارع الورع، رضىّ الدين، ركن الاسلام، جمال العارفين، افضل السادة، عمدة أهل بيت النبوّة، شرف العتره الطاهرة، ذوالحسبين، ابوالقاسم، علىّ بن موسى بن جعفر بن محمّد الطاووس الحسنى، اكمل اللّه لديه فضله و كرّم فرعه و اصله
تمام اين موارد به دليل اينكه مسلّماً از بيانات مؤلف نيست، حذف شده است.
3 - با پوزش از تمام راويان بزرگوار و ارج نهادن به مقام منيع آنان به جهت سهولت در انتقال خوانندهى پارسى زبان، اَسناد روايات حذف شده است، لذا از دادن آدرس روايات و ارجاع به مدارك نيز خوددارى شده است، مگر در موارد ضرورى كه مطلبى ويژه در روايات بوده كه و در متن نيامده باشد، كه تذكّر داده شده است.
4 - گزينش متن ترجمه بر اساس بهترين متن از دو نسخه، و در مواقع ترديد با ذكر هر دو نسخه صورت گرفته است.
5 - متن ادعيهى تمام نسخهها آورده شده و اگر نسخهاى قطعاً اشتباه بوده در پاورقى يادآورى شده است.
5 - در مواردى روايات و مطالب كتاب، شمارهگذارى و تقسيم بندى شده است.
6 - عنوان سر فصلهاى كتاب تلخيص شده، و اگر خوانندگان بخواهند از عبارت سيّد قدّس سرّه اطّلاع حاصل كنند، به آخر مقدّمه كتاب رجوع نمايند كه فهرست دقيق همهى آنها توسّط مؤلّف در آنجا آمده است.
7 - براى تمام مطالب داخل فصلهاى كتاب، عنوانهاى فرعى مناسب گذاشته شده است، و بيشتر عنوانهاى فرعى از مترجم، و اندكى از مؤلّف بزرگوار و يا كاتب مىباشد. و پارهاى از عنوانهاى فرعى مؤلّف نيز به خاطر دراز بودن در متن گنجانده شده، و عنوان فرعى ديگر توسّط مترجم انتخاب شده است.
8 - براى استفادهى بيشتر اهل عمل، متن عربى آيات و نيز متن دعاها تماماً ذكر و با دقّت اعراب گذارى شده است.
در پايان تذكّر نكاتى چند ضرورى است:
1 - خوانندهى محترم بايد در عمل به احكامى كه مراجع تقليد در آن نظرهاى خاصّ دارند، به مرجع تقليد خود مراجعه نمايد، ولى در انجام آداب و مستحبات و ترك مكروهات مىتوانند به مطالب اين كتاب اعتماد كنند، زيرا يا فقها آنها را مستحبّ مىدانند، و يا بجا آوردن آن را به اميد اينكه مورد قبول پروردگار قرار گيرد (نيّت رجاء) مستحبّ و بلامانع مىدانند؛ در هر حال، اين كتاب رسالهى عمليّه نيست.
2 - از خوانندگان عزيز درخواست مىشود اگر در جايى به اشتباهى برخورد نمودند به آدرس ناشر با مترجم در ميان بگذارند، تا در چاپهاى بعدى از نظرات آنها استفاده شود.
3 - از تمام برادرانى كه در تمام مراحل (ترجمه، ويراستارى، بازنگرى، حروفچينى، چاپ) مترجم را يارى نمودند، كمال تشكّر را دارم، و هُوَالشَّكُور.
با چشم دوختن به عنايات حضرت ولىّ عصر، امام زمان حجّة بن الحسن العسكرى - عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف - و به اميد اينكه مشمول ادعيه قدسى آن بزرگوار و اُمناى ايشان بخصوص مؤلّف بزرگوار گرديم، گوش جان مىسپاريم به بيانات ملكوتى سيّد اهل المراقبه، جمال السالكين، مقتداى عارفان، سيّد بن طاووس قدّس سرّه.
حوزهى علميّهى قم.
م - ر
