مقدمه

بسم الله الرحمن الرحيم
غير از ((نهج البلاغه )) و ((صحيفه سجاديه )) دو ميراث عظيم امام على (عليه السلام ) و زين العابدين (عليه السلام ) كتابهاى : لمعة من بلاغة الحسين ، اثر گرانقدر استاد مصطفى آل اعتماد، و: بلاغة الامام على بن الحسين (عليه السلام ) تاءليف ارزشمند دانشمند محترم ، شيخ جعفر عباس ‍ حائرى ، مجموعه خطبه ها و نامه ها و كلمات قصار امام حسين (عليه السلام ) و امام زين العابدين را در خود جاى داده اند، و مؤ لفين عزيز از اين ناحيه ، خدمات شايانى به فرهنگ درخشان اسلام نموده اند.
يعنى ، سيره پسنديده و اقدام بسيار مفيد ((سيد رضى )) و ديگران براى تنظيم ((نهج البلاغه )) و اينگونه آثار مورد توجه واقع شده ، و مثلا ((عزالدين عبدالحميد بن ابى الحديد)) - (586 - 655) غير از ((شرح نهج البلاغه )) بزرگ خود ((هزار كلمه امام على (عليه السلام ))) را پديد آورد، ((ابن ميثم بحرانى ))، (وفات 679)، ((شرح صد كلمه )) را بوجود آورد و آنگاه افرادى مانند: عبدالوهاب ((شرح صد كلمه )) و ((رشيد وطواط)) كتاب ((مطلوب كل طالب من كلام اميرالمؤ منين على بن ابيطالب (عليه السلام ))) از ((جاحظ)) را شرح و تفسير نمودند، چنانكه محدث بزرگوار ((شيخ عباس قمى )) حكمة البالغة و ماءة كلمة جامعة ، را در شرح يكصد سخن امام على (عليه السلام ) از((نهج البلاغه )) برگزيده و شرحى بر آن نوشته ، و به هر حال هر كدام از اين جهت نيز، از خود ميراثى بجاى گذاشته ، و با ارائه و تشريح سخنان آسمانى امام على (عليه السلام ) براى دوستان آن بزرگوار خدمت شايسته اى انجام داده ، و آنان را با امام على (عليه السلام ) و افكار بلند و الهى او آشنا ساخته اند.
پانصد حديث :
مجموعه ((پانصد حديث )) هم ، كه اكنون پيش روى شماست ، بر اساس ‍ همان فلسفه از كلمات و سخنان حكيمانه پيشوايان معصوم پديد آمده ، و احاديث اعتقادى و اخلاقى و اجتماعى آن ، هر يك مى تواند درس مهم زندگى بياموزد، و حتى گاهى برخى از آنها اين تاءثير را دارد كه ، سرنوشتى را از تباهى به صلاح و سربلندى تبديل گرداند.
آرى ، جمع آورى احاديث و منظوم نمودن ترجمه فارسى آنرا، آقاى ((عباس شيرين كلام )) به عهده داشته ، و او چون اهل حال و معرفت است ، از روزگار جوانى تا كنون با زبان و توان خويش ، در راه آشنائى ديگران با معرفت اهل بيت (عليه السلام ) كوشش فراوان به خرج داده ، و در حد توان در اين كار هم ، خواسته خود را تحقق بخشيده است ، اما چون همه احاديث مجموعه بدون ماءخذ و مدرك تنظيم شده بود، اين جانب با بيش ‍ از يك ماه تلاش و كوشش ، مدرك احاديث را از كتابهاى مختلف حديثى يافته و در پاورقى قيد كردم ، مطالب را تنظيم و عنوان بندى نمودم ، ترجمه هاى احاديث را برخى تجديد، و برخى اصلاح و روان كردم ، و مجموعه ، در قالبى جديد، بصورتى كه اكنون ملاحظه خواهيد كرد، در آمد.
انگيزه تاءليف :
مؤ لف اين اثر، بر اساس اخلاص و صفائى كه يافته ، بر اين باور است كه ، همه ما در راه هدايت و روشنگرى ديگران ، مسئوليت سنگينى به عهده داريم . و هر كسى چيزى را فراگرفته ، وظيفه دارد آن را به ديگران نيز بياموزد، و خواسته اين توصيه امام على (عليه السلام ) را لباس عمل بپوشاند:
آن حضرت فرموده است :
ما اخذ الله سبحانه على الجاهل ان يتعلم ، حتى اخذ على العالم ان يعلم .(1)
خداى سبحان از ناآگاهان چنين پيمانى را نگرفته كه ، هر چه را نمى دانند بياموزند، اما از عالمان پيمان گرفته و آنان را موظف ساخته كه ، هر چه را خود فرا گرفته اند به ديگران نيز بياموزند.
روى اين حساب ، وى خواسته آموخته ها و اندوخته هاى خويش را به عنوان هديه اى به خوانندگان تقديم دارد، تا سفارش پيامبر عالى قدر اسلام را عملى ساخته باشد. زيرا آن بزرگوار فرموده است :
ما اهدى المسلم لاخيه هدية افضل من كلمة حكمة تزيده هدى ، او ترده عن ردى .(2)
شخص مسلمان ، هيچ هديه اى به برادر مسلمان خود تقديم نكرده ، كه از سخن حكيمانه ايكه به هدايت او بيفزايد، يا او را از فلاكت و هلاكت باز دارد بهتر و باارزشتر باشد.
چنانكه در زمينه ارزش معنوى ، و كارآئى عملى سخن حكيمانه ، و توجه نمودن بدان هم ، پيامبر عاليقدر اسلام اينگونه فرموده است :
كلمة الحكمة يسمعها المؤ من خير من عبادة سنة .(3)
يعنى ؛ سخن حكيمانه ايراكه ، مؤ من بدان گوش فرا مى دهد، براى او از عبادت يك سال بالاتر خواهد بود.
بنابراين ، كتابى را كه پيش روى داريد، بر اساس اين انگيزه ها، و از اين گونه سخنان حكيمانه و آموزنده و سازنده تشكيل يافته ، و توجه دقيق به احاديث و مطالب آن ، مى تواند در زندگى ، راهنما و راهگشاى مؤ ثرى واقع شود.
روحيه عرفان و معنويت :
در كنار انگيزه هاى ياد شده ، چيزى كه براى اين جانب جالب توجه بود، و بيشتر وادارم ساخت كه كار پرزحمت تصحيح و تكميل اين كتاب را بعهده گيرم و به سامان برسانم ، روحيه عرفان و معنوى آقاى ((شيرين كلام )) بود، زيرا وى در شعاع روحيه عشق و ارادت نسبت به خاندان عصمت و طهارت ، كه آثار آن در اشعار اين مجموعه و ساير اشعار او هم نمودار است ، از ارادت و توسل به خاندان پيامبر (ص ) بهره هاى فراوانى دريافت داشته ، كه از جمله آن ، موضوع توسل به حضرت فاطمه معصومه (عليه السلام ) و شفا يافتن برادر او، در سال 1332 خورشيدى ، يعنى 39 سال پيش از اين است .
بارى ، داستان از اين قرار است كه ، برادر مؤ لف ، آن روزگار در ((تهران )) به ((فلج ستون فقرات )) مبتلا مى گردد، پزشكان از معالجه او قطع اميد مى كنند و ناچار وى برادر خود را به منظور شفا يافتن ، با سختى فراوان به شهر((قم )) آورده ، به حضرت معصومه (عليه السلام ) متوسل مى شود، و سلامت او را به دست مى آورد، و همان روزها، بدين مناسبت ، اين اشعار را مى سرايد:

دوش با جسمى برون از رنج و نطق عشق بارى   خلوت دل را تهى ديدم ، كنار جويبارى
مرغ فكرم همعنان گرديد با كبك خيالم   طبع من سرمست شد، از باده عشق نگارى
داد توفيقم خداوند قديم حى سرمد   تا كنم مدح مهين بانوى با عزو وقارى
شرح حال خويش مى گويم ، كه از بحر عميسش   جرعه اى بخشيد ما را، آنكه بودش اعتبارى
عبد داعى يك برادر بودم ، اندر شهر ((تهران ))   گشت بيمار و نماند از بهر ما ديگر قرارى
مدتى نزد طبيبان كثيرى بردم او را   پولها دادم ، ولى نامد از ايشان هيچ كارى
عاقبت از ((شهر تهران )) سوى ((قم )) آوردم او را   در حريم دخت موسى ، با فغان و آه و زارى
چون شفيع آورد او را، نزد خلاق مبينش   از كرم او را شفا بخشيد و ما را كرد يارى .(4)

آرى ، بدين جهات اين ((مجموعه حديثى )) تشكيل و تكميل گرديد، و خاصه مضامين و مفاهيم اعتقادى و اخلاقى و اجتماعى ، در ((قالب شعر)) هم ريخته شده ، تا ضبط و حفظ نمودن آن ، براى خوانندگان ارجمند، آسانتر و مؤ ثرتر واقع شود، و همگان بتوانيم در راه دريافت مكارم اخلاقى و نيل به تعالى انسانى خويشتن و جامعه ، بيش از پيش ، نقش عملى ايفا نمائيم .
بنابراين ، در مقدمه كتاب ، بيش از اين شما را سرگرم نمى كنيم ، و شما را به مطالعه متن ((پانصد حديث )) و ترجمه و اشعار آن كه ، از سخنان حكيمانه و نورانى پيشوايان معصوم پديد آمده و مايه گرفته ، دعوت مى كنيم .
قم : احمد صادقى اردستانى
24/6/1371
17 ربيع المولود 1413

 

1- غررالحكم ، ج 2، ص 749.
2- سفينة البحار، ج 2، ص 700.
3- بحارالانوار، ج 74، ص 172.
4- زندگانى حضرت معصومه (عليه السلام ) از سيد محمد صحفى ، ص 49، چاپ پانزدهم .

توسط RSS یا ایمیل مطالب جدید را دریافت کنید. ایمیل:

 

خبرنامه

برای عضویت در خبرنامه ، آدرس ایمیل خود را وارد نمایید توجه: لطفا پس از عضویت، با مراجعه به ایمیل خود، عضویتتان را تایید کنید

 

اوقات شرعی

کتاب ماه

کتاب جهاد با نفسعنوان کتاب: جهاد با نفس (كتاب جهاد النفس وسائل الشيعه)

نويسنده:حر عاملي

مترجم:افراسيابي علي

تاریخ نشر: 1386

محل نشر / ناشر: قم / قلم